Latin Amerika'nın 3. büyük ekonomisine sahip olan Arjantin, lojistik birtakım sorunlar getirse de yüz ölçümü bakımından Latin Amerika’nın ikinci büyük ülkesi. Yapılan araştırmalara göre Arjantin'de Alman, Polonyalı, Rus, Ukraynalı, Bulgar, Fransız, İsviçreli, İrlandalı, İskoç, Hollandalı, Belçikalı, İsveçli, İzlandalı, Danimarkalı, Finlandiyalı, Arap, Ermeni ve Portekizli dahil olmak üzere pek çok etnik grup yaşıyor. Arjantin 46 Milyon nüfusu ile Latin Amerika'nın Brezilya, Meksika ve Kolombiya’dan sonra en kalabalık 4'üncü ülkesi.
Spesifik sektörler hariç ticaret genel olarak başkent Buenos Aires üzerinden dönüyor. Arjantin'in en gelişmiş ve en kalabalık şehri Buenos Aires aynı zamanda Güney Amerika’nın en kalabalık ikinci şehri konumunda. Ülke nüfusunun yaklaşık %44’ü Buenos Aires ve çevresinde yoğunlaşmış.
Arjantin 23 eyalete ve bir federal bölgeye ayrılmış. Her Eyaletin ayrı bir anayasaya sahip olduğu Arjantin’de kuramsal olarak eyaletlerin ciddi anlamda yetki ve gücü bulunsa da Federal Hükümet baskın durumda. Arjantin, Brezilya, Paraguay, Uruguay, Venezüella ile birlikte Mercosur’un 5 üyesinden biri. Mercosur, günümüzde 200 Milyonu aşan nüfusu ve bir trilyon doları aşan pazar payı ile dünyadaki önemli ticari topluluklardan biri. Bunun yanında Arjantin Dünya Ticaret Örgütü’nün kurucu üyesi ve Latin Amerika’daki birinci, dünyada sekizinci NATO müttefiki olan ülke. Hatırlanacağı üzere Mercosur-AB ile serbest ticaret anlaşması 2019 tarihinde yürürlüğe girmişti. Ümit ediyoruz ki AB sonrası ülkemiz de Mercosur ticari topluluğuyla serbest ticaret anlaşması imzalar ve vergisel avantaj kazanabiliriz.
Arjantin’de ithalat lisansa bağlı. Bunun nedeni özellikle döviz rezervlerinin erimesi olarak gösteriliyor. Yöneticiler döviz rezervleri eridikçe, her geçen gün dozu artan yeni önlemleri almak durumunda kalıyor. Her gün değişen düzenlemelerden dolayı da ithalatçılar zor durumda. Son düzenlemeyle ithalatçılar, ithal ettikleri ürünler limana vardıktan 180 gün sonra ödeme yapabiliyorlar. 6 ay içinde devam eden ticaret düşünüldüğünde alınacak riskin boyutları artacağından ithalatçılar bu alınan tedbirlerin ithalatı imkânsız hale getireceğini söylüyorlar.
Piyasada farklı döviz kurları olsa da, bilmeniz gereken devletin resmî kuru ve “black market” dedikleri serbest piyasa kuru. Resmî kurda 1 USD, 154,75 Arjantin pesosu iken black markette 296,00 Arjantin pesosu, yani yaklaşık iki katı. Kredi kartından alışveriş yapmak yerine paranızı sokakta bozdurmanızı ve nakit ödeme yapmanızı tavsiye ederim. Hemen hemen her köşe başında ‘’Kambiyo’’ diye seslenen kişileri göreceksiniz. Döviz büroları yerine işte bu kişilerden dövizinizi bozdurabilirsiniz.
Arjantin’de 200 bin Yahudi yaşıyor ve ticarette çok aktifler. Benim de görüştüğüm iş insanlarının %90’ından fazlası Yahudi tüccarlardı. Arjantin’de bulunduğum süreçte 5 Ekim Çarşamba günü kutsal günleri olduğundan Yahudi üretici ve tüccarlarla o gün çalışmadıkları için görüşemedim. Arjantin’e seyahatinizde bu konuyu da göz önünde bulundurmanız iyi olacaktır.
Ticaret Bakanlığı verilerine göre 2021 yılında; Arjantin’e ihracatımız 238 milyon dolar (bir önceki yıla göre %55 artış), ithalatımız 546 milyon dolar (bir önceki yıla göre % 2 azalma) olarak gerçekleşmiş. Arjantin ile ticarette ülkemiz 307 milyon dolar dış ticaret açığı vermiş. Arjantin, 2021 yılında 78 milyar dolarlık (%42 artan) ihracatla dünyada %0.4 pay ile 44. sırada ve 63 milyar dolarlık (%49 artan) ithalatla dünyada %0.3 pay ile 50. Sırada yer almış.
Arjantin’in ihracat yaptığı başlıca ülkeler Brezilya, Çin, ABD, Hindistan, Şili, Vietnam, Hollanda, Peru, Endonezya ve İspanya. Türkiye ise Arjantin’in ihracatında %0,7 pay ile 34. sırada bulunuyor. 2021 yılında ihraç ettiği başlıca ürünler; soya küspesi, mısır, soya yağı, kamyon-kamyonet, buğday, soya fasulyesi, sığır eti (dondurulmuş), ham petrol, bio-dizel yakıtlar, kabuklu deniz canlıları, otomobiller ve altın olmuş.
Arjantin’in ithalat yaptığı başlıca ülkeler Çin, Brezilya, ABD, Paraguay, Almanya, Tayland, Meksika, Hindistan, İtalya ve Vietnam. Türkiye Arjantin ithalatından %0,5 pay almış. Arjantin’in 2021 yılında ithal ettiği başlıca ürünler; karayolu taşıtları için aksam ve parçaları, petrol yağları, soya fasulyesi, petrol gazları, telefon cihazları, serum ve aşılar, otomobiller, bilgisayarlar, dozlandırılmış ilaçlar ve kimyasal gübreler olmuş.
Arjantin pazarında Şili Cencosud grubuna ait Disco, Arjantin sermayeli Coto, Fransız Carrefour, ABD’li Wallmart gibi zincir marketler ve Avrupalı giyim markaları ile birlikte modern kanal gelişmiş olsa da, geleneksel pazar özellikle alt gelir grubu için hala önemli bir satış kanalı olmaya devam ediyor. 2021 yılında 7.5 milyar dolara ulaşan online satışlar ise Arjantin’i e ticarette 29. sıraya taşımış. Online kanalın 2021-25 döneminde %13 düzeyinde artması bekleniyor.
Son olarak Latinleri insan olarak çok sevdiğimi söylemeliyim. Güler yüzlü ve sıcak kanlı insanlar. Bir sosyolog değilim fakat sanki tarihsel tüm acılarını şaraba, barbeküye, müziğe, tangoya ve futbola yatırmışlar. Tarihsel ve günümüzdeki tüm olumsuzluklara rağmen yaşama sevincini inadına yitirmiyorlar sanki. Siz de Arjantin’e gittiğinizde Şef Gastón Riveira’nın La Cabrera restoranındaki müthiş lezzetleri tattığınızda ve müthiş tango gösterilerini izlediğinizde eminim bana hak vereceksiniz.
1- Yerel para birimleriyle ticaret imkânı. Arjantin’de en büyük sorun döviz kıtlığı ve bu nedenle ithalatta yasal vade 180 gün olarak uygulanıyor. Bu konuda iki ülke arasında özel ticaret anlaşmaları yapılabilir ve Rusya ile yapıldığı gibi; Türkiye ile Arjantin arasında yerel para birimleriyle ticaret yapma imkânı olursa Türk ürünleri Arjantin pazarını domine edecektir.
2- Arjantin’de korumacılık önümüzdeki süreçte en büyük dezavantajlarımızdan biri olacaktır. İyi yürütülecek olan siyasi ilişkiler bu noktada önemli.
3- Tüm bu olumsuzluklara rağmen bu pazarı ihmal etmemeli, önümüzdeki süreç için çalışmalar yürütülmeli.
4- İhracatçı birlikleri bu pazarlara ve alt sektörlere yönelik nitelikli sektörel raporlar hazırlamalı ve üyeleri ile paylaşmalı.
5- Arjantin’e ihracatçı birlikleri ve diğer sivil toplum örgütleri tarafından URGE heyetleri ve sektörel heyetler düzenlenmeli.
6- İhracata yeni başlayan firmalarımız için Türk ihraç ürünleri fuarları düzenlenmesi ihracatımız için önemli olabilir.
7- Firmalarımız bireysel bazda bu ülkeleri ziyaret etmeli ve bireysel bazda çalışmalarını sürdürmeli.
8- TİM ve ihracatçı birlikleri özel nitelikli satın alma programlarıyla özellikle büyük alıcıları ülkemize getirip, ihracatçımız ile buluşturmalı.
20. yüzyılın en gelişmiş ekonomilerinden biri olan Arjantin 21.yüzyılın başlarında büyük bir ekonomik krizin içerisinde...
Arjantin 1870’li yıllardan itibaren zengin yer altı kaynakları ve tarımsal gücü sayesinde dünyanın en zengin devletlerinden biri olmuş ve ülkedeki ekonomik refah Arjantin'i özellikle 1870 ve 1930 yılları arasında bir göç merkezi hâline getirmiş. Bu dönemde ülkeye gelen İtalyan ve İspanyol göçmenler 2020 yılında nüfusu 46 milyonu bulan ülkenin yaklaşık %90'ını oluşturuyormuş.
Arjantin 1920’lerin sonunda dünyanın yedinci en zengin ülkesi durumuna gelmiş. Evet; 20. yüzyılın başlarında dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan Arjantin 21.yüzyılın başlarından itibaren büyük bir ekonomik krizin içinde. Dip not, 1930’dan bu yana Arjantin’de hiçbir sivil idare 6 seneden fazla iktidarda kalamamış. 1819 yılından bu yana 46 devlet başkanından sadece ikisi, askerî darbesiz seçimle görevini devir-teslim edebilmiş.
Ekonomik krizin izleri devam etse de resmi rakamlara göre Arjantin 2022 ikinci çeyreğinde %6,9 büyüme göstermiş. Enflasyon ve döviz kaynaklarının erimesi ülkenin en önemli sorunlarının başında geliyor. Arjantin Merkez Bankası, 2022 başından bu yana beşinci defa faiz arttırma kararı alarak, gösterge faiz oranını % 49’a yükseltmiş ve sene sonu enflasyonun %100’e ulaşması bekleniyor. Halkın büyük çoğunluğunun ise büyüme ve enflasyon rakamlarına inanmadığını görüyorsunuz.