Serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulmak üzere Türk Gümrük Tarife Cetveli’nin 72’nci, 74’üncü ve 76’ncı fasıllarında hurda olarak beyan edilen eşyanın kırpıntı, döküntü ve yeniden kullanılamaz halde olması gerekmekte olup yapılan kontrollerde eşyanın hurda olarak değerlendirilmesi konusunda tereddüt yaşanması halinde eşyanın hurda olarak ithal edilebilmesi için;
- İthalatçı firma adına düzenlenmiş sanayi sicil belgesinin ve kapasite raporunun beyannameye eklenmesi,
- Metal hurda ithalatçı belgesi ile geçici faaliyet belgesi veya çevre izin ve lisans belgesinin mevcut olması,
- İthalatçı firma tesisinin, eşyanın ergiterek başka bir eşya haline dönüşmesini sağlayacak makine, teçhizatı ve ergitme ocağını haiz bulunduğu,
- Firmanın kapasite raporları, metal hurda ithalatçı belgesi, geçici faaliyet belgesi veya çevre izin ve lisans belgesiyle söz konusu eşyadan başka bir eşya üretmeye ehil olduğu hususlarının sabit olması,
- Eşyanın, metal hurda olarak beyan edildiği gümrük tarife istatistik pozisyonu ile hurda olmaması durumunda sınıflandırılması muhtemel gümrük tarife istatistik pozisyonu için uygulanacak gümrük vergileri arasındaki fark kadar teminat alınması,
gerekir.
Bu şartların karşılanması halinde, eşyanın firma tesisinde yapılacak işlem sonucunda kendi orijinal kullanımlarına uygun olmayan, ilk şekillerinden farklı bir eşyaya dönüştürüldüğünün tespiti için yükümlüden yetkilendirilmiş gümrük müşaviri raporu talep edilir.
- Tespite konu işlemin tamamlanması beyannamenin tescil tarihinden başlayarak altı ayı geçmemek üzere yükümlüye bir süre verilir.
- Süresi içinde başvurulması kaydıyla bu süre üçer aylık dönemler halinde uzatılabilir ancak ek süreler dahil yirmi dört ayı geçemez.
- Düzenlenen tespit raporu, tespit konusu işlemlerin bitirilmesi için gümrük idaresince verilen süre sonundan itibaren en geç bir ay içerisinde sunulur.
- Eşyanın kendi orijinal kullanımlarına uygun durumda olmayan, ilk şekillerinden farklı bir eşya haline geldiğinin tespit edilmesi halinde teminat iade edilir.
- Tespit raporunun süresi içinde ibraz edilmemesi veya eşyanın kendi orijinal kullanımlarına uygun durumda olmayan, ilk şekillerinden farklı bir eşya haline gelmediğinin tespit edilmesi halinde teminat irat kaydedilir ve ilgili kurum bilgilendirilir. Ayrıca duruma göre Gümrük Kanunu’nun 234’üncü veya 235’inci maddesine göre cezai işlem uygulanır
İthalatçı firma tarafından yapılması gerekenler
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri tarafından MH1 Tespit Raporu’nun düzenlenebilmesini teminen;
- Muhasebe kayıtları,
- Yapılacak işlemin niteliği, işlemin amacına uygun olarak eşyanın ilk şekillerinden başka bir eşya haline gelmesini sağlayıp sağlamadığı,
- Eşyanın firmanın tesisine intikal etmiş olduğunun kamera kayıtları, sevk irsaliyesi gibi bilgi, belge, veri, görüntü vb.
- Teminatı veren kişi/kurumun vergi numarası, ticaret unvanı,
- Teminatın tutarı,
- Eşyanın firma tesisinde yapılan işlem sonucunda kendi orijinal kullanımlarına uygun durumda olmayan, ilk şekillerinden başka bir eşya haline getirildiğinin tevsikini teminen işlem görmüş eşyanın firma stoklarında yer alıp almadığının,
- Stoklarda yer almıyorsa bu eşyanın satışına ilişkin fatura, irsaliye ve buna ilişkin muhasebe kayıtları,
- Gümrük beyannamesi tescil tarih ve sayısı,
- Eşyanın beyan edildiği GTİP,
-Eşyanın mevcut durumu,
- Hususlarında bilgilerin temin edilerek YGM’ye iletilmesi gerekmektedir.
Tespit raporunun süresi içinde ibraz edilmemesi veya eşyanın kendi orijinal kullanımlarına uygun durumda olmayan, ilk şekillerinden farklı bir eşya haline gelmediğinin tespit edilmesi halinde teminat irat kaydedilerek duruma göre Gümrük Kanunu’nun 234’üncü veya 235’inci maddesine göre cezai işlem uygulanacaktır.
- Gümrük Kanunu’nun 234. maddesi; vergi farkının yanı sıra bu farkın 3 katı para cezasını öngörürken, kanununun 235. maddesi, eşyanın gümrük kıymeti ve gümrük vergileri toplamından oluşan gümrüklenmiş değerinin işlenilen fiile bağlı olarak 2 veya 4 katı para cezasını öngörmektedir.
Buna göre; Gümrük idarelerince ithalatçı firmadan yetkilendirilmiş gümrük müşavirince tanzim edilmiş MH1 Tespit Raporu istenmesi halinde, cezai durumlarla karşı karşıya kalınmaması için vakit kaybetmeksizin konusunda uzman Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri ile irtibata geçerek, gerekli çalışmaların yapılması önem arz etmektedir.