Türkiye Sınai ve Kalkınma Bankası (TSKB) ve Fransız Kalkınma Bankası (AFD)’nin 2016’da başlattığı “Kadın Dostu Kredi” programına katılan firmalarda kadın istihdamı artışı yüzde 15 oldu. Kadın istihdamının önünü açacak en önemli alanlardan biri ise uygun fiyatlı ve işlevsel çocuk bakımı hizmetlerinin artırılması.
Türkiye Sınai ve Kalkınma Bankası (TSKB) ve Fransız Kalkınma Bankası'nın (AFD) bundan 4 yıl önce hayata geçirdiği “Kadın Dostu Kredi” programı Türkiye’de bir ilk oldu. Programa katılan firmalarda kadın istihdamı artışı yüzde 15; politikalar, eğitim, çalışma koşulları, yönetimde temsil gibi gelişim alanlarında kaydedilen performans artışı ise yüzde 30 oranlarına ulaştı.
TSKB Genel Müdürü Suat İnce’nin dediği gibi, “TSKB ve AFD’nin 2016 yılında başlatmış olduğu ‘Kadın Dostu Kredi’ programının yarattığı fark, fırsat eşitliği konusunda finans sektörünün dönüştürücü gücünün en somut göstergesi” niteliğinde. Amaç bu başarılı iş modelini, Anadolu’da faaliyet gösteren şirketleri de kapsayacak daha geniş bir tabana yaymak.
Kadın dostu kredi programıyla, şirketleri kadın istihdamına yönelik ölçülebilir adımlar atma konusunda destekleyen TSKB ve AFD, her yıl Dünya Kadınlar Günü haftasında kadın istihdamı konulu bir konferans düzenliyor. Bu yıl dördüncüsü düzenlenen konferans, Fransa İstanbul Başkonsolosu Bertrand Buchwalter ev sahipliğinde Fransız Sarayı’nda “Sosyal Perspektiften İş Yaşamında Kadın” temasıyla gerçekleştirildi.
AFD 2019’da kadınlar için 7 milyar Euro sağladı
Cinsiyet eşitliği konuları Fransız hükümetinin ve aynı zamanda AFD'nin faaliyet stratejisinin merkezinde yer alıyor. AFD Avrasya Bölge Müdürü Cécile Couprie’nin verdiği bilgilere göre, AFD’nin 2019 yılında sağladığı toplam 14 milyar euro tutarında finansmanın yarısının, kadınların koşullarının iyileştirmesine doğrudan etkisi bulunuyor.
Kadın istihdamının önünü açacak en önemli alanlardan birinin, uygun fiyatlı ve işlevsel çocuk bakımı hizmetleri olduğunu ifade eden Couprie, “Bu tür çözümlerin yokluğunda, çocuklara bakmak için genellikle anneler iş hayatından vazgeçmek zorunda kalıyorlar. Fransa'nın bu alandaki deneyiminden yola çıkarak çocuk bakımı konusunda bir dönüşüm için ulusal ve yerel otoritelerle özel şirketler ve derneklerin işbirliğinin büyük önem taşıdığını söyleyebiliriz. Çocuk bakımı pahalı fakat bireylere ve topluma sağladığı sosyal fayda açısından ciddi kazanımları olan bir alan. Bu nedenle, çocuk bakımı hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması için tüm aktörlerin katılımını önemli buluyoruz” diyor.
Fransa modeli
Kreşler, sadece kadın-erkek eşitliği için değil, ekonomik büyüme için de vazgeçilmez önem taşıyor. Fransa, kadın ve erkek eşitliği konusunda başarılı bir örnek oluşturan, özellikle de kadınlara karşı her türlü ayrımcılığın ortadan kaldırılması için önemli anlaşmaları destekleyen bir ülke. Bugün Fransa’da doğurganlık oranı diğer Avrupa ülkelere kıyasla oldukça yüksek. Ortalama, her bir kadın iki çocuk doğuruyor. Çocuk sayısının artması, kadının evde oturması anlamına gelmiyor. Fransa’da kadınların istihdama katılım oranı yüzde 68. Fransız modelinin başarısı, ülkedeki çocuk bakım hizmetlerinin yaygın ve etkin olmasından kaynaklanıyor. Fransa’da çocuk bakım hizmetleri ilk başta dernekler sistemi ile hayata geçirildi. Bundan 70 yıl önce devletin güçlenmesi ile, devlet hizmeti olarak verilmeye başladı. Çocuk bakım hizmetleri, Fransa’nın doğum oranlarını destekleme politikasının en önemli unsurunu oluşturuyor.
Türkiye’den ilham veren uygulamalar
- Yeşim Tekstil tarafından hayata geçirilen 1000 çocuk kapasiteli kreş, çalışanların 0-6 yaş grubundaki çocuklarına ücretsiz hizmet veriyor. Yaklaşık 200 çocuğun devam ettiği Yeşim Anaokulu’nda özel kreşlerin eğitimine paralel bir eğitim veriliyor; çocukların, kişisel ve sosyal yönlerinin gelişimi hedefleniyor. Kreşte aynı zamanda anne ve babalara çocuk yetiştirme destek eğitimleri de veriliyor.
- Siemens Türkiye, çocuklu kadın çalışanlara her çocuk için ayda 960 TL’ye kadar kreş yardımı sağlıyor. 100’den fazla kadın çalışan bu ödenekten yararlanırken, Siemens Türkiye’nin bu ek faydaya ayırdığı bütçe yılda 2,1 milyon TL’yi buluyor.
- Borusan, 2012 yılında dönemin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı iş birliği ile sanayide kadın istihdamının arttırılmasını ve kadının güçlenmesini desteklemek üzere “Annemin İşi Benim Geleceğim” projesini hayata geçirdi. Hedef, 10 ildeki 10 organize sanayi bölgesinde (OSB) “Borusan Neşe Fabrikası” adıyla, 0-6 yaş grubu çocuklara yönelik kreş ve gündüz bakım evleri açılması olarak belirlendi. Bugüne kadar Adıyaman, Afyonkarahisar, Malatya ve Balıkesir’de Borusan Neşe Fabrikaları hizmete açıldı.