Bu başlığı; Dönüşen Liderlik Zirvesi’nin açılışında, Sabancı Holding CEO’su Cenk Alper’in konuşmasından aldım; “Krizlerde nakit kraldır ama nakit şimdi bizi yakıyor. Enflasyon muhasebesiyle nakdin parasal zarar olduğunu gördük. Her şey karlılığı aşağıya götürüyor, aman dikkat edelim.”
Sahi, ortak derdimiz enflasyonu körüklemeyi bıraksak olmaz mı?
Olur, dezenflasyon sürecinde, başta kamu olmak üzere herkesin ve her kesimin enflasyon değirmenin su taşımayı bırakması gerek. Orhan Veli Kanık tarzıyla; “Neler yapmadık şu enflasyon için, kimimiz öldük kimimiz nutuk söyledik.”
Makronun baskısında mikroyu yönetmek
Cenk Alper’in vurguladığı bir başka boyut, büyümenin; çalışan mutluluğu ve sürdürülebilirlik kavramlarıyla ilişkisine dair…
Ekosistemi, şeffaflıkla yönetmeyi öneriyor.
Doğrudur da nice ekosistem diye yola çıkanların, egosisteme dönüştüğünü gördük. Kibir, şeytanın en gözde günahı değil midir?…
Peki ya 2025? Cenk Alper diyor ki “nefesimizi tutmak zorundayız. Önümüzdeki senenin çok daha zor olacağı kesin ve bir daha Ortodoks olmayan politikalara dönmeyelim ki çözüm tamamlanabilsin.” Bu da ancak attığımız adımlarda sadece mikronun baskısını değil makroyu da yönetebilmekle mümkün.
İKİ SORU İKİ CEVAP / Stratejiye dair…
■ Geleceğin inşasında en önemli adım?
Cenk Alper bunun için gelişmiş teknolojilerin şekillendireni olmak gerektiğine vurgu yapıyor. Eğer ihraç ettiğimiz beyinleri geri getirebilirsek, pekâlâ mümkün bu… En azından başladığımız ekonomik programı sürdürmeli, tekrar aynı hataları yapmamalıyız. Bana göre akıl açığı, açıkların en tehlikelisi.
■ Sorunlarımızı torunlarımız mı çözecek?
Elbette hayır. Zira entelektüel sermayemiz var. Coğrafyadan, ırktan, inançtan bağımsız olarak her toplumun %2’si, zeki ve yeteneklidir ancak toplumun kaderini, bu %2’ ye ne yaptığınız belirler. Onları devlet başa yaparsan ufukların efendisi olursunuz, kuzgun leşe atarsan uygarlığın taşrasına düşersin.
not/ Enflasyon ne zaman düşer?
■Varken yemediğin zaman.
■ Nimeti alıp külfeti ötelemediğin zaman.
■ Faiz sebep, enflasyon sonuç saplantısını terkettiğin zaman.
■ Ürettiğinden fazlasını tüketmediğin zaman.
■ Kazandığından fazlasını harcamadığın zaman.
■ Saldığın vergiyi toplayabildiğin zaman.
■ Kayıt dışını kayda alabildiğin zaman.
■ Devlet malı deniz, yemeyen domuz demediğin zaman.
■ Banknot matbaasında iki vardiyayı bıraktığın zaman.
■ Yandaşına, candaşına kaynak aktarmayı bıraktığın zaman.
■ Liyakati sadakate kurban etmediğin zaman.
■ Ekonomist olduğun iddiasını bırakıp değerli ekonomistlerle çalıştığın zaman.
■ Ata, kata, yata bütçeyi akıtmadığın zaman.
■ Öğrencilere beslenme çantası yerine Diyanet Holding’e ödenek aktarmadığın zaman.
■ Kızılay’ın bağışlarını eş dost akrabalara, tarikatlere aktarmadığın zaman.
■ Makam araçlarından, cam binalardan, israftan tövbe ettiğin zaman.
ZADEleri ZEDElemedikçe enflasyon çözülmez, hayat pahalılığıyla baş edemezsin.