Ferda Besli
Bu hafta ABD enflasyon rakamı açıklanacak herkesin gözü kulağı 10 Ağustos 2022 saat 15.30’da olacak. Haziran 2022 de yüzde 9,1 olarak gerçekleşen enflasyon rakamının temmuz için ne olduğu piyasalar açısından çok önemli. FED üst üste yaptığı 75 baz puanlık faiz artışına devam edecek mi? Geçen hafta ülkemizde enflasyon açıklandı yüzde 79,6. Benim düşüncem enflasyonda hem dünyada hem de ülkemizde en kötüyü gördük ve enflasyon düşmeye başlayacağına dair önemli sinyaller var.
- Dünya ekonomisi yavaşlıyor ve IMF büyüme rakamlarını ikinci kez revize etti ve yüzde 3,2’ye indirdi.
- ABD ekonomisi 2022’de birinci çeyrekte yüzde 1,6 ikinci çeyrekte yüzde 0.9 küçüldü ve GDP 26 trilyon dolar. Burada dikkatinize sunacağım konu GDP hesaplanmasında kullanılan deflatör birinci çeyrek için yüzde 8,3 ve ikinci çeyrekte yüzde 8,9. Dolar bazlı bakarsanız ekonomi yüzde 7,5 civarında nominal büyüdü.
- Petrol fiyatları pik yaptığı 9 Mart 2022 de 127.98 dolar olan fiyat bugün 94 dolar civarında ve düşüş yüzde 27.
- Bakır yüzde 28 düştü 7.848 dolar.
- Henry Hub gaz fiyatı yüzde 16 düşerek 8.1 dolardan işlem görüyor.
- Buğday fiyatı yüzde 45 düştü 777 dolar.
- Baltıc Dry Index 30 Eylül 2021 de pik yaptığı 5.167 seviyesinden 1.560 seviyesine geldi düşüş yüzde 70
- FAO dünya gıda endeksini açıkladı temmuz için ve endeks pik yaptığı Mart 2022 seviyesi olan 159.7 seviyesinden yüzde 12 geriledi ve 141 oldu.
- ABD 10 yıllık hazine tahvilleri yüzde 3,6’dan yüzde 2,65’e, Almanya’nın 10 yıllık tahvilleri yüzde 1,60’dan yüzde 0,80’lere geriledi.
Tüm bu sinyaller enflasyonun gerileyeceğine dair önemli göstergelerdir. Emtia fiyatlarında gerilemenin ülkemiz olarak etkisini temmuz ithalat rakamlarında gördük. Haziran 2022 de 31.6 milyar dolar olan ithalat tutarımız yüzde 8 azaldı ve 29.1 milyar dolara indi. Daha önce 25 Temmuz 2022 tarihinde “Bir iyi bir kötü haber” başlığı ile yazmıştık. İyi haber gerçekleşmeye başladı. Yavaşlayan dünya ekonomisi ve tedarik zincirinde pandemi sonrası sağlanan iyileşmeler ile emtia fiyatlarındaki düşüş ithalat için ödeyeceğimiz döviz miktarını azaltacağını ve TCMB döviz rezervlerine olan baskının azalacağını söylemiştik ve gerçekleşti ve iyileşme devam edecek.
Geçen haftaya ait önemli para ve banka bilgilerini şöyle özetleyebilirim. 22 Temmuz-29 Temmuz 2022 haftalık değişimler.
- DTH 2.4 milyar dolar arttı ve artışın 2 milyar dolarlık kısmı tüzel kişilerden geldi.
- TCMB rezervleri 2.8 milyar dolar arttı. 1.4 milyar dolar altın, 1.4 milyar dolar döviz artışı oldu.
- TCMB’nin piyasa fonlaması azalıyor ve 5 Ağustos 2022 haftasında 356 milyar TL’ye indi. Fonlama miktarı 14 Haziran 2022 tarihinde 597 milyar TL idi, yüzde 40 azaldı.
- Bankaların TL kredileri için uyguladığı faiz oranında önemli düşüş var yüzde 31,3’den yüzde 28,5’a geriledi.
- Reel efekti döviz kuru Haziran 2022 tarihinde 53.08 idi Temmuz 2022 tarihinde 54.01 oldu. TL, dolara karşı yüzde 7,4 değer kaybederken REK artışı bize sürpriz oldu.