Az önce açıklanan resmi verilere göre tüketici enflasyonu,
Aralık ayında aylık yüzde 13,6
2021 sonu itibarıyla yıllık yüzde 36,1
Üretici enflasyonu
Aralık ayında aylık yüzde 19,1
2021 sonu itibarıyla yıllık yüzde 79,9 oldu.
ÜFE ile TÜFE arasındaki fark 43,8 puan olarak gerçekleşti.
Aylık enflasyon
Elimizdeki verilere göre yakın geçmişte yaşanan en yüksek aylık enflasyon yüzde 23,6 ile Nisan 1994’e ait. Bugün açıklanan yüzde 13,6’lık aylık Aralık enflasyonu o günden beri görülen en yüksek oran olarak kayıtlara geçti. Başka bir ifadeyle, aylık enflasyon son 27 yılın zirvesinde çıktı.
Yıl sonu enflasyon
Yakın tarihimizdeki en düşük yıl sonu enflasyonunu yüzde 6,2 ile 2012 yılında görmüştük. Ardından gelen dönemde, fiyat artışları daha yavaşlamadıysa da, aşırı boyutlara ulaşmamıştı.
Uzun bir aradan sonra ilk kez 2018 sonunda enflasyon yüzde 20’nin üzerine çıktı. O dönemki artışın arka planında da kurlarda yaşanan sıçrama vardı. 2019 ve 2020’de fiyat artış hızı 2018’in altında kaldı. Ama bugünkü verilere göre yüzde 36,1’e ulaşan 2021 yıl sonu enflasyonu, 2001’den sonra gördüğümüz en yüksek oran yani son 20 yılın en yüksek düzeyine işaret ediyor.
Fiyat artışları
Sektörel olarak en yüksek yıllık fiyat artışı yüzde 53,7 ile ulaştırmada, 43,8 ile gıda ve alkolsüz içeceklerde ve yüzde 41 ile ev eşyalarında yaşanırken, en düşük fiyat artışı yüzde 8,8 ile haberleşmede gerçekleşti.
Yıl genelinde fiyatı en çok yükselen ürünler
Yüzde 431 artış ile diğer sağlık ürünleri,
Yüzde 170 artış ile yazım ve çizim kağıtları,
Yüzde 137 artış ile kömür oldu.
Fiyatı ciddi artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 130 ile benzinli otomobil, aynı oranla televizyon, yüzde 115 ile patates, yüzde 98 ile bulaşık makinesi geliyor
Fiyatı en çok düşen ürünler ise
Yüzde 65 düşüş ile resmi evrak hizmet ücretleri
Yüzde 40 ile sarımsak
Yüzde 34 ile karnabahar oldu.
Son bir yılda fiyatı düşen diğer ürünler soğan, ıspanak, limon, portakal ve şans oyunları.
Diğer ülkeler
2021 dünya genelinde enflasyonun yükselişe geçtiği bir yıl oldu. Ama yine de yıl sonunda çift haneli enflasyonu kesinleşmiş olan iki ekonomi var: Arjantin ve Türkiye.
Artan enflasyon ile mücadele amacıyla, daha önce faiz indirimi ve parasal genişlemeye gitmiş ülkeler, para politikasında tam tersi bir döngüye girdiler. Kimileri parasal genişlemeyi azaltmaya, kimileri faiz artırmaya başladı. Türkiye ise diğer ülkelerin sıkı para politikasına döndüğü bu süreçte, politika faiz oranını, enflasyonun altına indirerek reel faizi negatife çekti.