Naci İris
Elektrik Yüksek Müh. & İşletme Bilim Uzmanı
Geçen hafta Ankara'da enerji üzerine iki gün süren bir etkinlik kapsamında ağırlıklı olarak Elektrik dağıtım şirketlerinin yöneticileri ile hasbihal etme fırsatımız oldu. Etkinliğe EPDK, TEİDAŞ, TREDAŞ, SEDAŞ, BEDAŞ, MEDAŞ, VEDAŞ, Enerji-SA, Zorlu Enerji, Dicle Elektrik, Gediz Elektrik, Aksa Enerji, Aras EDAŞ konuşmacı olarak ve etkin bir şekilde katıldılar.
Etkinlik kapsamında enerji sektöründeki dijital dönüşümler, elektrik şebekelerini işletme süreçleri, sürdürülebilir enerji yönetimi, enerji kesinti, bakım ve işgücü yönetimi, enerji sektöründeki yenilikçi projeler, enerji depolama sistemleri, çok yönlü güç akışı yönetimi konuları ayrı ayrı oturumlarda detaylı olarak ele alındı.
Beş sene önce enerji arzında sorun yaşayan dağıtım şirketleri, bugün bir taraftan enerji arz ederken diğer taraftan enerji üreten tesisleri dengelemek hususunda sıkıntı yaşıyor. Konuyla ilgili verilen bir örnek avami olarak konuyu anlamamıza ışık tutuyor: Eskiden tek yönlü kullanılan enerji iletim hatları tek yönlü trafiğin aktığı bir yola benziyordu. Aynı yöndeki trafiğin akışı devam etmekte ancak aynı yola ters yönden de akış başladı. Nasıl ki aynı yolda eskiden tek yön kullanılırken, çift yönlü kullanılmaya başlandığında trafik akışında sıkıntılar yaşanırsa enerji iletiminde aynı hatlara üretim yapan tesisler de bağlanınca enerji akışında sıkıntılar yaşanıyor. Tabi sade vatandaş bu sıkıntıları çok fazla hissetmiyor. Ancak enerji iletim ve dağıtımı yapan şirketler bu süreci yönetmekte bir hayli zorlanıyor. Bazen yazılımlarla, bazen yatırımlarla, bazen saha ekiplerinin çalışmalarıyla sistemi kontrol altında tutmaya çalışıyorlar.
Tabi benzer bir durum aslında ulusal ölçekte de yaşanabilir, ancak bakanlık böyle bir sorunla karşılaşmamak için enerji üretimi yapacak firmalara üretilen enerjinin yerel ölçekte tüketilebilmesi sorgusu sonucu izin/tahsis veriyor. Hâlbuki üretim imkânı olan yerlerde üretilecek enerji başka lokasyanlara taşınabilir olsa, yani “Enerji Otobanları” olsa tahsis süreçlerinde yaşanan kısıtlar ortadan kalkacak.
Enerji piyasası da bir taraftan nitelikli eleman bulmakta zorlanırken diğer taraftan enerji şirketleri enerji dağıtımı konusunda yetişmiş yöneticileri istihdam ederken uyguladığı ücret politikasında ciddi sıkıntılar var. Bu hususta Enerji-SA farklı yaklaşımıyla takdir topluyor.
Etkinliği düzenleyen inavitas firmasına, enerji alanına ilgi duyan ve etkinliğe katılan herkes adına teşekkür ederim.