Yücel Uygun
DBA Consulting Eğitim ve Danışmanlık
“Gerçek liderler, açık iletişim ortamı
oluşturmak için çaba gösterir,
çünkü açık iletişim, bir örgütün
verimli çalışabilmesi için vazgeçilmez bir unsurdur.”
Hayatımızın her alanında etkin iletişimin vazgeçilmez bir unsuru olan açık iletişim, örgütlerin başarısında önemli bir rol oynuyor. Açık iletişim olan ekiplerde genellikle güven ortamı hâkim olduğundan dolayı, motivasyon seviyesi ve adanmışlık da yüksek oluyor. Güven ortamı, açık iletişimi, açık iletişim de güven ortamını tetikliyor ve ortaya çıkan bu durum da yapılan işin çıktılarına pozitif bir şekilde yansıyor. Açık iletişim olmayan ekiplerde ise, dedikodu ve güvensizlik takım ruhuna önemli ölçüde zarar veriyor.
Örgüt içinde açık iletişim ortamı oluşabilmesi için liderin, zemin oluşturması, uygun liderlik yaklaşımlarını sergilemesi gerekir. Bu liderlik yaklaşımlarından bazıları aşağıdaki gibidir:
- İletişimdeki ‘biz’ yaklaşımını benimserler ve tutumları oldukça mütevazıdır
‘Biz bilinci’ liderliğin en önemli unsurlarından biridir. Ve liderliğin olmazsa olmaz yaklaşımlarından bir diğeri ise mütevazılıktır. Gerçek liderler, personeli ile eşit bir seviyede iletişim ortamı oluştururlar. Bu sebepten çalışanlar, kendilerini ifade etmekte zorlanmazlar ve açık bir şekilde duygularını düşüncelerini ifade ederler.
- Çalışanlarına zaman ayırırlar ve onları etkin bir şekilde dinlerler
Etkin bir lider, astlarıyla bulunduğu iletişim ortamında onlar için uygun zamanı ayırmaktan çekinmez. Diğer bir deyişle onları mış gibi dinlemez; etkin dinleme yöntemini kullanır. Etkin bir dinleyici olmak ise, tüm iletişim süreçlerinde en önemli güven unsurlarından biridir. Kendini ve zamanını yeterince yönetebilen liderler şüphesiz ki, bu konuda daha başarılı olurlar.
- Hedefler konusunda yeterince açık davranırlar
Hedeflerin açık bir şekilde oluşturulması, personele bildirilmesi de açık iletişimin önemli unsurlarından biridir. Hedeflerin tam olarak belirtilmediği örgütlerde, adanmışlık, motivasyon gibi kavramlar giderek önemini yitirebiliyor. Hedeflerin, gerçekçi, ulaşılabilir olması da ekip motivasyonunu olumlu bir şekilde etkileyen diğer bir unsurdur.
- Vizyonları geniştir ve öz güvenleri yüksektir
Vizyon sahibi liderler/yöneticiler, işletme içinde açık iletişim ortamının ne kadar önemli olduğunu, iç ve dış müşteri memnuniyetini ne kadar yakından etkilediğini bilirler. Öz güven de kişiler arasındaki iletişime güç katan önemli bir faktördür. Öz güven sahibi liderler, açık iletişim ortamlarının bir parçası olan sorumluluk duygusuna da sahip olduklarından dolayı, bu sürecin çıktılarını da iyi yönetirler; problem çözme, bazı konularda üst yönetimle irtibata geme vb. yaklaşımlardan kaçınmazlar, bunları zaman kaybı olarak görmezler.
- Sevgi kültürü oluştururlar
Şüphesiz ki sevgi kültürünün hâkim olduğu ekiplerde, açık iletişim ortamları daha gelişmiş oluyor. Çalışanın, otorite baskısından dolayı veya yeterince performans göstermediğinde ceza alacağı düşüncesiyle değil, içinden gelen sevgiyle/tutkuyla çalışmasını sağlamak, yine liderlerin öncelikli görevleri arasında yer alıyor. Sevgi kültüründe çalışanlar, korkmadan ve endişe duymadan görevlerini yerine getirirler. Lider, aynı zamanda çalışanın işinde bir anlam bulmasını da sağlamalıdır.
Kültürümüzde sık rastladığımız ima etme veya üstü kapalı konuma yaklaşımlarından uzaklaşıp örgüt içinde açık iletişim ortamı oluşturulduğunda aşağıdaki kazanımların oluşması muhtemeldir:
- Çalışanlar daha istekli çalışır ve ekip kendini güvende hisseder
Çalışanların kendilerini ifade etmekte zorlanmadığı bir ekip kültüründe, performans ve çalışma isteği daha yüksektir. Çünkü kendilerini güvende hissederler. Güven ise, örgütlerin vazgeçilmez bir unsurudur. Güven ortamının oluşmadığı bir örgütte sürdürülebilir bir başarıdan bahsedilemez.
- Takım ruhu gelişir
Takım ruhu olmadan da ekiplerde sürdürülebilir başarıdan bahsetmek olanaksızdır. Açık iletişim kültürü, sorumluluk duygusunun gelişmesine yardımcı olur. Sorumluluk duygusu da takım ruhunu güçlendirir.
- İş verimliliği artar
Verimli çalışma gücü, şirketlerin zaman, emek ve paradan tasarruf etmesi açısından oldukça önemli bir kavramdır. Açık iletişim ortamları, iletişim sorunlarının önündeki bazı engelleri ortadan kaldırdığı gibi performansı da yükseltir. Bu durum ise daha verimli işlerin ortaya çıkmasını sağlar.
- Çalışanlar kendilerini daha özgür hisseder
Bir çalışma ortamı düşünelim; kapalı bir iletişim ortamında çalışanlar kendilerini ifade etmekte zorlanıyor olsunlar… korku kültürünün hâkim olduğu bu çalışma ortamında, özgürlükten, yaratıcılıktan ve özerk bir yaklaşımdan bahsedilemez. Açık iletişim ortamında çalışanlar daha özgür hareket ederler ve geliştirdikleri özerk yaklaşımları sayesinde yaratıcılık yetenekleri de gelişir.