Yüksel EMİNOĞLU
Pandemiden önce hızlı bir yükseliş trendine giren E-Ticaret, salgın dönemi ile birlikte her geçen yıl katlanarak büyüdü. Yıl bazında alınan son rakamlara baktığımızda 2021 yılında ülkemizdeki ticaretin %17,7 sinin E-Ticaret üstünden gerçekleştiği görülürken bu rakamın 2022’de %20’leri geçmesi bekleniyor. Bu işin sadece B2C tarafı ve son rakamlara bakıldığında B2C cirosunun yaklaşık 2/3’ü de online pazar yerlerinden geçiyor. Fakat burada daha büyük bir fırsat gözleniyor ki o da B2C cirosunun 5 katı olan bir B2B cirosunun varlığı (McKinsey&Company). Globenewswire tarafından yapılan tahminlere göre bu rakamın 2027 yılında 20,9 trilyon dolar olması bekleniyor. Bu kadar büyük bir pazara baktığımızda, elde edilen önemli istatistikî veriler eşliğinde geliştirilen stratejilerin, firmalara başarıyı çok daha hızlı ve kesin olarak getireceğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
B2B müşterileri B2C’ye göre 7 kat fazla sipariş veriyor Bir firmanın yeni bir tedarikçi arama süreci genelde arama motorunda başlıyor ve ortalama olarak bir tedarikçiye karar verene kadar 12 arama yapılıyor. (Salesforce). Bu aramalarda firmalar, ürün ve hizmetler hakkında bilgi, firmanın servis bölgesi, çalışma şartları ve müşteri memnuniyeti gibi pek çok konuda aramalar yaparak tedarikçileri için karar verirler. Bu süreç ortalama 84 gün sürerken (Salesforce) daha sonra B2B ile ilgili üyelik kısmı başlar. Tedarikçiye karar verip B2B portala üye olduktan sonra ise firma ilk siparişini ortalama 18 gün içinde veriyor. Burada ilginç olan rakam ise şu: B2B portalına üye olan firmaların %3,6’sı sipariş verirken bu oran B2C için %0,5. Bu veri, B2B müşterilerinin B2C’ye göre 7 kat civarında daha yüksek oranda sipariş verdiklerini ortaya koyuyor.
Arama ile gelip üye olanlar 18 günde sipariş verirken, sosyal medyadan gelenler 40, web sitesinden form doldurup gelenlerse 75 gün sonra sipariş veriyorlar. Buradan görülebilen bir başka ilgi çekici sonuç da; B2B sitelerini tedarikçi olarak kullanan firmaların %60’ı tekrarlı siparişler veriyor ki bu da müşteri sayısı arttıkça sipariş sayısının geometrik olarak arttığını gösteren önemli bir veri. Burada en dikkate değer konu ise müşterilere, B2B portalından beklentilerinin üründen de öte kendilerine özel olarak kimi verilerin gösteriliyor olması. B2B portalından alışveriş yapan müşterilerin %46’sı cari hareketler, faturalar, açık siparişler, çek ve senetler, risk limitleri gibi spesifik datalara kullandıkları portaldan her an ulaşabilmeyi ve buradaki özel raporlara göz atabilmeyi istiyorlar.
B2B Projeleri, dünya genelinde tüm firmaların gündeminde hep en üst sıralarda yer alan projeler. B2B Projeleri işletmeler için önemli çünkü yoğun rekabet ortamında kârlılıklar giderek düşüyor ve firmalar daha az maliyet ile daha büyük kitlelere ulaşmanın peşindeler. Ayrıca bu projeler için firmaların bilişim teknolojilerine de yatırım yapması gerekiyor zira klasik projelerin aksine B2B projelerinin yüksek teknoloji, bulut çözümleri ve en önemlisi de yapay zekâ destekli olmaları gerekiyor. Nedeni ise B2C müşterilerin aksine B2B’den hizmet/ürün alan firmalar, B2B portallarında daha fazla özellik kullanarak etkileşim içindeler. Bu yüzden de firmaların beklentileri, kişiselleştirme, fiyat ve ürün tarafında daha fazla öngörüye sahip olabilmeleri yönünde. Onlara bu imkânı da elbette yapay zekâ altyapıları sağlıyor.
B2B tarafında daha yürünecek çok yol var Ülkemize bakınca firmaların B2B teknolojilerinin faydalarını pandemi ile fark etmeye başladıklarını söyleyebiliriz. Projesoft alt yapısındaki firmalara baktığımızda da mevcut firmaların sadece %12’si B2B altyapıları kullanıyor ve burada da temel hedef, ürün sergileyip sipariş almak. Ancak alt yapıda bulunan diğer özelliklerin de kullanılması ve tedarik için B2B kullanan firmalara daha fazla özellik sunulmasıyla ciroların da hızlı bir şekilde artmaya başlayacağını söyleyebiliriz. Yapılan araştırmada dünyadaki B2B cirosu, B2C cirosunun 5 katı ve Türkiye’de 2021 Perakende E-Ticaret cirosunun 234 milyar TL olduğunu göz önüne alırsak, B2B tarafında ne kadar çok yol alınabileceği bu veriler ışığında kolayca görülüyor. Hem ülkemizde hem de tüm dünyada e ticaretin B2B omuzları üstünde çok daha hızlı yükseldiğini söylemek için tüm verilere sahip olduğumuzu vurgulayarak yazımızı noktalayalım.