Koray ÖZTOPÇU
Garanti BBVA Tüketici Finansmanı Direktörü
Elektrikli ve hibrit araçlar, 2021'de küresel otomobil satışlarının %8’ini, 2022'de de %13'ünü oluşturdu. Önümüzdeki yirmi yıl içinde içten yanmalı motorların aşamalı olarak kullanımdan kaldırılması hedefleniyor. Tüketicilerin %60’ı bir sonraki satın alımlarında elektrikli araç tercih edeceklerini ifade ediyor ve bunun da bir yansıması olarak otomotiv ekosistemi Ar-Ge faaliyetlerine hız vererek, elektrifikasyona yönelik hızlı adımlar atıyor. Diğer taraftan küresel anlamda da elektrikli araç ve oluşan yeni ekosistemden edilen küresel gelirde artan bir tutarla ölçümlenmeye devam ediyor.
E-mobilite trendleri küresel anlayışı değiştiriyor
Elektrikli otomobil endüstrisinde önümüzdeki yıllarda yüksek büyüme beklentisi, güvenlik, rahatlık ve araç içi deneyimi iyileştiren yeni yazılım merkezli özellikler ve işlevlerle büyüyen yazılımlı araçlarla küreselde de değişimi beraberinde getiriyor. Bu değişim otomotiv üretimi yapan ülkelerin toplam üretim adetlerine de yansırken, tüketim tarafında da karbonu emisyonunu azaltmak, şehirlerde mobilite ve lojistiği maliyetlerle birlikte optimize etmek, toplam sahip olma maliyetlerini azaltan yeni sahiplenme anlayışını da beraberinde getirerek, elektrikli araçlara olan tüketici ilgisini artıyor.
Otomotiv endüstrisi yeni ekosistem ile büyüyor
Değişken makroekonomik zeminde, hammadde kısıtlarına rağmen otomobil endüstrisinin önümüzdeki yıllarda büyümesi bekleniyor. 2022'de, 2021'e göre %5,7 artışla dünya çapında 85,4 milyon otomotiv üretildi.
2023'te küresel otomobil satışlarının, gelişmekte olan pazarlara daha fazla nüfuz edilmesi, elektrikli araçlara artan ilgi ve Çin'in yeniden açılmasıyla birlikte 85 milyonu aşacağı tahmin ediliyor. Kısıtlar altında üretim hacmi ve sektörün birikmiş talebi birleştiğinde, satışları ve üretimi etkileyen tedarik zinciri sorunlarına karşı sektörü düşündürürken, 2024'te toplam araç satışlarının içinde yer alan otomobil satışlarının 74 milyona yükselmesi ve 2020'den bu yana gördüğümüz yükselişi pandemi öncesi ulaşılan seviyelere doğru sürdürmesi bekleniyor.
Fosil yakıtlardan uzaklaşma, Çin'in motor endüstrisinin yükselişini hızlandırdı
Çin, yılın ilk üç ayında Japonya'yı geride bırakarak dünyanın en büyük otomobil ihracatçısı haline geldi. Çin 2023 ilk 3 ayda 2022'nin ilk çeyreğine göre %58 artışla 1,07 milyon araç ihraç etti. Japonya'nın araç ihracatı, bir önceki yıla göre %6 artarak 954.185 oldu. Çin'in ihracatı, elektrikli arabalara olan talep ve Rusya'ya yapılan satışlarla arttı.
Geçen yıl Çin, Almanya'yı geride bırakarak dünyanın en büyük ikinci otomobil ihracatçısı olmuştu. Çin, 2022'de 3,2 milyon araç ihraç ederken, Almanya'nın 2,6 milyon araç ihracatı gerçekleştirdi.
Elektrikli otomobillerin ilk çeyrek ihracatı, bir önceki yıla göre %90'dan fazla arttı.
Batılı ülkeler Moskova'ya ticari yaptırımlar uyguladıkça Çin’in, Ukrayna savaşının başlamasından bu yana Rusya'ya yaptığı ihracatı artırdı. Bu durumun arka planında Çin’in rakiplerinin Ukrayna'nın işgalinin ardından ülkeyi terk etmesinin yattığını söylemek de mümkün.
E-mobilite ile şekillenen yeni ekosistemin tüketicilerinin beklentilerine paralel finansal anlamda sunulacak ürünleri de etkilemesi bekleniyor. Bunun yanında, Ar-Ge faaliyetleri ve yazılımlarla kuvvetlenerek dünyada elektrikli akıllı araç üretiminde ülkelerin önceliği olarak büyüyeceği, üretim adetlerinde bilinen sıralamanın dışında da küresel anlamda önümüzdeki yıllarda bölgesel ve ülkeler arasında kaymaların olacağı görünüyor.