Dünyanın tarım haritası değişiyor

Didem Eryar ÜNLÜ YAKIN PLAN

Zürih Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen bir araştırmaya göre, iklim krizi sadece insan göçüne değil, aynı zamanda tarım göçüne de neden oluyor.               

Araştırma, dünya ısındıkça kahve, kaju ve avokado yetiştirmeye uygun bölgelerin önemli ölçüde değişeceğini ortaya koyuyor. Brezilya, Endonezya, Vietnam ve Kolombiya'daki önemli kahve bölgelerinin tümü, 2050 yılına kadar yaklaşık yüzde 50 oranında "azalacak". Kaju ve avokado için uygun alanlar artacak, ancak bu yeni alanlar çoğu mevcut üretim alanlarından daha uzak olacak.              

Dünyanın en önemli emtialarından biri olan kahve, sadece temel içecek olarak değil, milyonlarca küçük çiftçinin geçim kaynağı olarak da çok önemli bir konuma sahip. İklim krizinin kahveye yönelik tehdidi son yıllarda net bir şekilde belgelenmiş olsa da, yükselen sıcaklıkların avokado ve kajuyu nasıl etkileyeceği hakkında çok fazla bilgi mevcut değil. Zürih Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen çalışmada ise, artan sıcaklıkların ve değişen yağış oranlarının önümüzdeki 30 yıl içinde bu üç ürünü nasıl etkileyeceği ortaya konuyor. Araştırmada aynı zamanda arazi ve toprak özellikleri hakkında bilgiler de yer alıyor.               

Yüksek sıcaklıktan fazla etkilenen emtia kahve

Yüksek sıcaklıklara en duyarlı ürün, kahve. Rapora göre, dünyanın en yaygın kahve çeşidi olan Arabica üretiminin büyük bir bölümünü oluşturan ülkelerde, mahsulün yetiştirilmesine uygunluk 2050 yılına kadar yaklaşık yarı yarıya azalacak. Bu oldukça ciddi bir oran. Bazı kilit alanların daha ağır bir şekilde etkileneceğini ortaya koyan rapor, en düşük sıcaklık senaryosunda bile, Brezilya'nın kahve için en uygun bölgelerinde yüzde 76'lık bir azalma olacağını, Kolombiya'da ise bu alanların yüzde 63 oranında küçüleceğini ortaya koyuyor.            

Rapora göre önümüzdeki dönemde kahve üretimi için Arjantin, Güney Afrika, Çin ve Yeni Zelanda dahil, dünyanın kuzey ve güney ucundaki bölgeler daha uygun hale gelecek. Ancak raporun yazarlarına göre bu durum, yeni bölgelerin mevcut üretim alanlarının yerini kolayca alabileceği anlamına gelmiyor.             

Zürih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nden Roman Grüter, "Bugün ana üretim bölgeleri için temel mesaj, tarım sistemlerinin değişen koşullara uyum sağlaması gerektiğidir. Farklı tarım uygulamaları ile yeni bir alanda kahve yetiştirilebilir ve bu alanlar genişletilebilir; fakat bu önümüzdeki 10 yıl içinde bu bölgelerde ‘mükemmel kahve’ yetiştirileceği anlamına gelmez” diyor.

Avokado’da Meksika kazanacak, Peru kaybedecek

Avokado için ise, resim tamamen karmaşık bir hal alıyor; özellikle de en büyük avokado üreticisi olan ülkelerde. Dünyanın en büyük avokado üreticisi olan Meksika’da, uygun arazilerde yüzde 80'in üzerinde bir artış görünüyor. Bununla birlikte, bir başka büyük üretici olan Peru, aynı iklim modeli altında uygun alanlarının yaklaşık yarısını kaybediyor. Sıcaklıklardaki artış ve yağış düzenlerindeki değişiklikler bazı bölgeleri daha uygun hale getirebilirken, yazarlar bu ürünleri yeni bölgelerde geliştirmeye yönelik değişikliğin daha fazla ormanı tarım arazisine dönüştürebileceğinden veya istilacı türlerin artmasından endişe ediyor. Roman Grüter, "Bu mahsulleri yetiştirmek için daha uygun hale gelebilecek bölgelerde, ormansızlaşma gibi olumsuz çevresel etkilerin olmadığından emin olmak gerekiyor. "Yerel paydaşların, yerel toplulukların bu değişen süreçlere dahil olması gerekiyor. Tüm bu değişim katılımcı bir şekilde hayata geçirilmeli” diyor.

Kaju üretim alanları artacak, ama….

Kaju fıstığı için resim çok daha farklı. Dünya genelinde kaju üretimine uygun bölgeler yüzde 17 oranında artış kaydedecek. Bunun yanı sıra, bugün kajunun önemli bir gelir kaynağı oluşturduğu ülkeler için haberler pek de iyi değil. Örneğin Hindistan ve Benin en düşük ısınma senaryosunda bile, kaju üretimine uygun alanların yarısını kaybedecek.

Tüm yazılarını göster