Türk Lirası'nın dolar karşısında değer kaybetmesi ile başlayan süreçte fiyatlamaları daha fazla dolar ve Euro üzerinden konuşacağız. Bunun sebebi; fiyatların yüksek seviyeleri... Ulaştırma Bakanı; Çanakkale Köprüsü açıldığında geçiş ücretinin 15 Euro (yaklaşık 150 TL) olacağını açıkladı.
Bakan için 150 TL kulağa fazla gelmiş olmalı ki 15 Euro’yu telaffuz etme gerekliliği duydu. Biz de yakında “1 Euro’ya 1 kilo domates” diyebiliriz. Problem şu ki maaşlarımız dövizle değil. Ancak harcamaları döviz ile ifade edenlerin sayısı artınca, “yüksekten hipere” doğru enfl asyonun niteliği değişecek.
Enflasyonun şirketlerde 6 tahribatı
1-Değişken yatırım maliyetleri artacak, 2-Operasyon giderleri yükselecek, 3-Yatırım yapmak pahalı hale gelecek, 4-Büyümeler olumsuz etkilenecek, 5-Rekabet üstünlüğü azalacak ve 6-Şirket organizasyonlarında bozulmalar yaşanacak.
Bu dönemin ikaz göstergeleri
Fiyatlarda istikrarsızlık, belirsizlik, uzun vadeli plan yapamamak, gelir dağılımında bozulma, refahın düşmesi, yaşam standartlarında gerileme, karar alma süreçlerinde zayıfl ama, artan sermaye ihtiyacı… Hatta nedendir bilinmez, trafik kazalarında artış…
Yeni hatalar neler?
1-Fiyat hareketlerini engellemek için özellikle gıdaya ait denetimlerin artması, 2-Tehdit dili, 3-Uzun ve orta vadeli bir politikanın olmadığını gösteren adımlar ve 4-PPK metninden sıkı para duruşunun çıkarılarak gevşemenin ilanı.
İKİ SORU İKİ CEVAP
1-Faizi indirip çıkarmanın dışında neler yapabiliriz? Diğer politika araçlarını kullanabilirdik: 1) Rezervler: harcadık. 2) Güven: yitirdik.
2-Şu anda en büyük risk nedir? Sorunları kabul etmemek, küçümsemek, yokmuş gibi davranmak.
not
KARIŞIKLIK DÖNEMLERİNDE KİRPİ OL
Veriler başka söylerken, atılan adımlar başka... Karışıklık; para otoritelerine hareket alanı yaratıyor.
Karışık dönemlerde; güvenli limanda ol, temkinli risk al. Parayı yönetmeyi öğren, oynaklıklara karşı duruş geliştir. Rekabete hazır ol, çoklu düşün. Stratejik hareket et; ilerle. Çok değil, verimli çalış. Doğru konumlandırma yap; iyi ekipler kur.
Kirpi sendromu, tehlike anında içine kapanmayı anlatır. Sürdürülebilir değildir ama kısa dönem için gereklidir. Orta ve uzun vadeli saadet istiyorsan, sözde değil özde reform yap, nepotizmi yok et, aklı başa devşir, adaleti tesis et, çalma, yolsuzluk yapma, gösterişe kaynak harcama, erdemle yönet.