Evet herkes Metaverse’den bahsediyor ve sanal dünyanın yeni kapılarını aralamaya çalışıyor. Aslında gerçek ve sanal dünya tek bir dünya haline geliyor. Yaşadığımız gerçek dünyanın yenilenen tüm biçimleri dijital dönüşümle hayata geçiyor. O yüzden gerçek ile sanal bir bütün aslında… Dijital teknoloji ile sanatı bütünleştiren alanında Türkiye’de bir ilk olan ‘X Media Art Museum’ (XMAM) kapılarını geçtiğimiz günlerde açtı. Kültür-sanat alanında öncü projeleri ile bilinen DasDas iş birliğinde ve Paribu’nun da desteğiyle hayata geçti bu müze…. X Media Art Museum’u, müzenin kurucuları sanatçı Mert Fırat, DasDas kurucusu Muzaff er Yıldırım, Ouchhh Stüdyo kurucu ortağı Ferdi Alıcı, aynı zamanda müze direktörü Esra Özkan ile Paribu CEO’su Yasin Oral müzeyi anlatırken bunları düşünüyordum. Çünkü müze kurucuları ve destekçileriyle önemli bir kimyayı oluşturuyordu. Oluşan sanat içeriklerinin NFT ve Kripto para dünyasının getirdikleriyle uluslararası bir değere dönüşmesi kaçınılmaz.
NFT Pazar yeri geliyor
Sanat eserleri ve üretim yeri olarak DasDas dijital sanat ve sanatçıların kaynağına destek verirken, üretilen içeriklerin NFT’lenip uluslararası pazara çıkması, Paribu ve Ouchhh Stüdyo gibi uluslararası girişimlerin desteğiyle dünyada popüler olabilmesi önemli bir potansiyel. Bugün dijital dünyada Türkiye sanatçılarıyla anılmaya başladı. Murat Pak ve Refik Anadol bu isimlerden sadece birkaçı… Oyun sektörünü de ben NFT dünyasının önemli bir gelişim parçası olarak görüyorum. Türkiye’nin oyun sektöründeki başarısı, NFT dünyasında da büyük bir sıçrama yapmasını sağlayacak. Bunların teyidini de Paribu CEO’su Yasin Oral’dan aldım. Burada ilk defa yazılıyor, Yasin Oral, Paribu’nun bir NFT Pazar Yeri platformu üzerinde çalıştıklarını aktardı. Çok yakında devreye girecek bu Pazar Yeri ile NFT’lerin alım satımının özellikle Türkiye’de kolaylaşacağını tahmin ediyorum. Uluslararası alanda dijital oyun ve dijital sanattaki büyümenin içinde olmak, Türkiye’de hem girişimler hem de ekosistemde oluşan değer açısından önemli katkı yapacak. Dünyanın önemli kripto para yerleri de NFT Pazar Yeri kurmaya yöneliyor. Binance de bunlardan biri… Yasin Oral da NFT’nin çok güçlü bir alt yapısı olduğunu ve pazarın gelişiminin daha da gelişeceğini düşündüklerini söylüyor. Paribu’nun da bu pazarın gelişiminde yer alacağını belirtiyor. Paribu CEO’su Yasin Oral, “Sanat ve teknolojiyi herkesin hayatına dahil eden çalışmaların bir parçası olmak bizim için gurur verici. İnanıyoruz ki XMAM dijital sanat müzesi, dijital sanat üretimlerinin değişen yeni anlatım ve sergilenme biçimleriyle izleyicilere yeni sergi deneyimleri sunacak” diyor.
Yapay zeka, gerçek ve sanal
Siz bu gelişime Metaverse’ün bir parçası olarak da bakabilirsiniz. Ya da gerçek dünya ile sanal dünyanın birleşimi olarak da değerlendirebilirsiniz. Hepsi başka bir evrene işaret ediyor. Ouchhh Stüdyo Kurucu Ortağı Ferdi Alıcı’nın yapay zeka kullanılarak uygulanan sanat uygulamaları ve müzenin ilk sergisi hakkında konuşurken söyledikleri de bunu ifade ediyor. Alıcı, “Ouchhh olarak dijital verileri boya olarak, algoritmayı ise fırça olarak kullanarak sanatın geleceğini yeniden tanımlarken fiziksel dünya ile dijital dünya arasında özgün bağlantılar kurmayı hedefliyoruz. ‘Leonardo Da Vinci: Yapay Zekâ Işığın Bilgeliği / Cern’den Nasa’ya İnsanlık ve Metaverse’ sergisi sanat tarihinin verileri kullanılarak oluşturuldu. Leonardo Da Vinci’nin çizimleriyle başlayan ve 3D modellemesi ile devam eden sergide veri tabanı olarak sanatçının icatları, makine çizimleri ve eskizleri kullanılıyor” diyor. Serginin ilk bölümünün müziğinin de dünyaca ünlü Oscar ödüllü Nomadland filminin bestecisi Ludovico Einaudi ve Mercan Dede’ye ait olduğunu da söyleyeyim.
NFT’ler, 40 milyar dolarlık pazar oldu
Konumuz buradan açılmışken, NFT’lerle ilgili son pazar bilgilerini de verelim. 2020’de 1 milyar doların altında bir pazara sahip olan ve sınırlı sayıda yatırımcının haberdar olduğu NFT pazarı, 2021 sonunda 40 milyar doların üzerinde dev bir pazara dönüştü. Toplam sanat pazarının dünyada 50 milyar dolar civarında olduğunu söylersek büyüklüğü daha iyi anlamak mümkün aslında… 2021’in başında, yalnızca kripto meraklısı sınırlı bir kitlenin haberdar olduğu NFT’lere, geçtiğimiz yılın sonuna kadar 41 milyar dolar yatırıldı. “Geçtiğimiz yıl içinde NFT pazarı 1 milyar dolar altı bir pazardan on milyarlarca dolar harcanan bir pazara dönüştü” diyen kripto veri şirketi Messari’nin Araştırma Analisti Mason Nystrom, alıcıların “dijital kimliklerine” uyan profi lleri bulmak için kapıştıklarını söylüyor. NFT çılgınlığı mart ayında, dijital sanatçı Beeple’ın ya da gerçek adıyla Mike Winkelmann’ın koleksiyonluk “Everydays: The First 5000 Days” isimli tablosunun Christie’s müzayede evinde 69,3 milyon dolara satılmasıyla ana akım medyanın gündemine girdi ve bu olay bir müzayede evinde yapılan ilk satış olarak tarihe geçti. Tabii pazarın bu kadar hızlı büyümesi herkesin gözünü de buraya çevirmesine neden oldu.