Sayın DÜNYA okurları, İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kapsamında Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonundan Yapılan Ödemelere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 2 Eylül 2020 Tarihli ve 31232 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı.
Yönetmelik değişikliği ile Ticaret Bakanlığı’nın destek başvurularının ilk aşamadan sonuçlanmasına kadar tüm süreçlerinin dijital ortamda yürütüleceği sistem olan Destek Yönetim Sistemi (DYS) kayıtların toplandığı merkez haline getirilmiş oluyor. Destek başvurusunda bulunan ihracatçı firmalara büyük avantaj sağlayan, fiziki belge kontrolünü ve evrak akışını büyük ölçüde ortadan kaldıracak DYS ile destek ödemelerine ilişkin iş ve işlemlerin doğrudan bakanlıkça yürütülmesinin öngörüldüğü hallerde, başvuru sahiplerinin, Bakanlık İhracat Genel Müdürlüğü’ne veya Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü’ne ilgili destek mevzuatında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde, bakanlık tarafından, destek ödemelerine ilişkin iş ve işlemlerin incelemeci kuruluşlar vasıtasıyla yapılmasının öngörüldüğü hallerde, başvuru sahiplerinin bu kurum ve kuruluşlara ilgili destek mevzuatında belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde başvurmaları gerekiyor. Ayrıca yararlanıcıların DYS üzerinden başvurularını iletebilmesi için sistemde tanımlı olmaları ve kendileri adına iş ve işlemleri yapacak olan kullanıcıları yetkilendirmeleri gerekiyor.1 Ekim’den sonra destek başvuruları sadece DYS üzerinden yapılması gerekiyor.
Önemli bir değişiklik de mali sorumluluk açısından getirilmiş bulunuyor. Şöyle ki; Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) yapılan destek ödemelerine ilişkin olarak, Türkiye İhracatçılar Meclisi, İhracatçı Birlikleri, Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı ile Bakanlıkça görevlendirilen ilgili diğer kurum ve kuruluşlar; hak sahipleri ve destek tutarları ile buna ilişkin tahakkuk listelerinin İhracat Genel Müdürlüğü’ne veya Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü’ne, ilgili mevzuata uygun olarak düzenlenerek sunulmasına yönelik olarak bakanlığa karşı mali açıdan sorumlu tutulmuş oluyor.
En önemli değişikliklerden biri de sağlanan desteklerin denetimi konusunda yapılmış bulunuyor.
Türk firmalarının dünya pazarında yer bulmasında oldukça önemli bir yere sahip “pazara giriş”, “pazarlama ve pazarda tutundurma” ile “markalaşma ve tasarım” şeklinde üç olgunluk safhasında tanımlanan ihracata yönelik devlet yardımları kapsamında DFİF’ten yapılan destek ödemelerine ilişkin olarak incelemeci kuruluşlar nezdinde inceleme ve denetimlerin Yönetmeliğin ilgili maddesi gereğince daha önceden Dış Ticaret Kontrolörleri Kurulu’nca yapılması esası vardı. Yapılan değişiklikle bu görev doğrudan bakana karşı sorumlu, bağımsız ve nesnel bir şekilde Bakanlığın risk yönetimi, kurumsal yönetim ve iç kontrol yapılarının etkinliğini değerlendirmek ve geliştirmek amacıyla denetim ve danışmanlık faaliyetlerini yürütülen Bakanlık İç Denetim Birimi Başkanlığı tarafından yerine getirilecektir.
Bu Başkanlıkta Kontrolörlük, Uzmanlık ve Mühendislik alanlarından gelen yetişmiş ve alanında uzman, ulusal ve uluslararası çeşitli sertifikalara sahip iç denetçilerin bulunduğunu ve başkanlığını Mustafa Işık’ın yaptığını belirtmek gerekiyor. Geçtiğimiz 2019 yılı içerisinde mal ve hizmet ihracatçılarına yönelik toplam 3,2 milyar lira destek verilmesi, destek rakamının önümüzdeki zamanlarda artacağı da düşünülürse Başkanlığın daha aktif ve önemli bir görevle donatılmış olduğu görülüyor.