Hatırlayın yakın zamana kadar CoVid haberi yazmayan gazete, CoVid haberi vermeyen TV kanalı yoktu, herkes her yerde çağın salgını CoVid konuşuyordu, yazıyordu. Tabii olarak bunlar zamanın koşullarına göre normal karşılanıyor ve insanlar konuya büyük bir ilgi ve önem veriyordu. Normale dönüş senaryoları tartışılıyor, eski normal mi, yoksa yeni normal mi olacak fikirleri havalarda uçuşuyordu…
Peki, şimdi…
CoVid o derece gündemde değil.
Neden? Bitti mi pandemi?
Hayır, devam ediyor, hem CoVid adıyla, hem de diğer bazı varyasyonları ile…
İnanlar, dünyanın birçok yerinde büyük ilgiyle takip ettikleri CoVid’i artık önemsemiyorlar, maske bile takmıyorlar…
Sayılar asla yalan söylemez deyişiyle sayısal bir bakış yapalım;
Tüm dünyadaki bilinen toplam vaka sayısı 632.332.982
Dün bildirilen vaka sayısı 198.667
23 Ekim - 5 Kasım 2022 arası + 4.955.193
CoVid nedenli ölüm 6.599.909
Dün bildirilen ölümler 519
Kaynak: Our World in Data, The New York Times, Johns Hopkins University
Burada her ölüm bir sayı değil, bir insandır. Bu bakımdan konu çok ciddidir. Burada sayısal değerler vererek konunun tüm dünyada ne derece ciddi boyutta olduğunu belki biraz daha çarpıcı şekilde anlatma çabasıdır.
Vaka sayısı itibariyle dünyada ilk beş ülke
Ülke Vaka Sayısı Ölümler Ölüm / Vaka Oranı
İspanya 13.529.643 115.239 0,008517
Vietnam 11.505.608 43.165 0,003751
Avustralya 10.418.986 15.786 0,001515
Arjantin 9.718.875 129.991 0,013375
Hollanda 8.521.599 22.846 0,002680
Kaynak: Our World in Data, The New York Times, Johns Hopkins University
Avustralya CoVid mücadelesinde, vaka sayısına göre en az kayıpla en başarılı buna karşılık ilk beş itibariyle Arjantin. Burada ülke nüfusu, demografik yapı, eğitim-kültür düzeyi, devletin yaklaşımı vb nedenlerle istatistiklerde farklı görüşler olabilir. Ama belirttiğim gibi, CoVid hâlâ var, devam ediyor ve can alıyor.
Bizde durum nedir, bakalım…
16.919.638 vaka sayısı, 101.203 CoVid nedenli ölüm sayısı, vefat / vaka sayısı oranı 0,005981 yani, vaka sayısına göre ölümle neticelenen oran yaklaşık binde 6. Her 1.000 CoVid vakasında 6 kişiyi kaybediyoruz.
Dünya ortalamasında her bir milyon kişide vaka sayısı 81.320
Türkiye ortalamasında her bir milyon kişide vaka sayısı 203.471
Özetle ülkemizde CoVid’e yakalanma sayısı, ortalamada hâlâ yüksek.
Burada verilen tüm sayısal, istatistiksel veriler Our World Data, The New York Times, Johns Hopkins Üniversitesi kaynaklarından aynen alınmıştır. Güncelliği ve doğruluğu kaynaklarca sağlanmaktadır. Bu konuyu Sağlık Bakanlığı ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlar tabii ki takip ediyor ve kayıt altına da alıyordurlar.
Özetle anlatmaya çalıştığım; CoVid-19’un, daha önceki yazılarımda da belirtmiş olduğum gibi CoVid-20, CoVid-21 ve CoVid-22 olarak devam etmekte olduğudur. CoVid-23 ve hattâ Covid-24 olmayacağı da henüz bilinmemektedir. Takip ettiğim kadarıyla Üniversiteler, Tıp dünyası (Hekimlik ve İlaç, Aşı kurumları) konu üzerinde çalışmaya devam ediyorlar, mutasyon ve diğer varyantları da dikkate alarak.
Böyle bir pandeminin beklenenden daha hızlı yayılmasının önüne geçmek hepimizin elinde; başta Sağlık Bakanlığı olmak üzere mevcut kurum ve kuruluşlar elbette gayret içindeler… Ama asıl sade vatandaşlar olarak bizlerin de bulaşı riskine karşı önerilen önlemleri almamız CoVid pandemisi ile mücadelede çok önemli rol oynayacaktır.
Mücadeleye sade vatandaşlar olarak kaldığımız diyemeyeceğim ama bıraktığımız yerden devam etmek lâzım…