Yıllar önce İngiltere’de öğrenciyken 1 Mayıs günü turist olarak geldiğim Paris’te, havaalanında bindiğim metrodan inip kendimi elimdeki valizle şehrin kalabalık bir caddesinde bulunca bana 1 Mayıs’ı kutlamak için bir demet müge çiçeği satmak isteyen genç kızların hücumuna uğramıştım. Onları kırmamak için elimi cebime attığımda yanımda yalnızca İngiliz Sterlini bulunduğunu hatırlamış ve onları memnun edemediğime üzülmüştüm.
Dün bu satırları yazarken bu yazının 1 Mayıs günü yayınlanacağını düşününce İstanbul’a döndüm ve Taksim meydanının 1 Mayıs’ta çiçekli kutlamalardan çok kutlamayı yasaklamak isteyenlerin vahşi saldırılarıyla hatrımda kaldığını düşündüm. Ve Taksim’de kutlama yapmanın bu yıl da yasaklanması üzerine bir kez daha bugün bu meydanda nelerin yaşanacağını düşünmek zorunda kaldım.
Çin liderinin Avrupa çıkartması
Bugün bambaşka bir konuya odaklanarak Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Şi Jinping’in 5 Mayıs’ta başlayacak olan Avrupa çıkartmasına değineceğim.
Şi’nin ilk durağı Fransa olacak ve Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile kritik konular ele alınacak. Bloomberg News’da yer alan habere göre, Macron’un Çin liderine Ukrayna savaşını durdurması yönünde Rusya’ya telkinde bulunması için önerisinde bulunması bekleniyor. Macron’un bir hedefi de elektrikli otomobil üretiminde dünya liderliğine soyunan Çin’in batarya üretiminde Fransa’yı öne çıkartacak yatırımlara girişmesini sağlamak olacak.
Şi Jinping’in iki gün sürecek olan Fransa gezisinin ana amacının, Çin’in Avrupa Birliği(AB) ile daha yakın ilişkiler geliştirerek ABD’nin AB üzerindeki etkisini dengeleyecek bir konuma gelmek olduğu da belirtiliyor. Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in Şi-Macron görüşmelerine katılacak olması da bu konunun gündeme geleceğini gösteriyor.
İkinci durak Macaristan
Çin lideri Şi Jinping’in Avrupa çıkartmasının ikinci durağı Macaristan. Avrupa Birliği’nin problemli çocuğu olarak görülen Macaristan Başbakanı Victor Orban, Çin liderinin Macaristan’da yapılacak önemli yatırımlarla ilgili yeni müjdeler vermesini bekliyor. Çin’in Contemporary Amperex Technology firmasının Alman Mercedes Benz ile birlikte 7.6 milyar dolarlık bir yatırım projesininin yakında gerçekleşmesi ve 9,000 kişiye iş sağlaması bekleniyor. Şi Jinping’in Avrupa çıkartmasında uğrayacağı üçüncü ülke ise Sırbistan.
Çin lideri “en büyük biziz” mesajı veriyor
Şi’nin bu gezisiyle Çin Halk Cumhuriyeti’nin dünyanın en büyük ekonomisine sahip olduğunu Avrupalılara ve bütün dünyaya yeniden hatırlatmak istediği anlaşılıyor. Şi’nin 2019 yılındaki Batı Avrupa ziyareti sırasında Çin ekonomisinin büyüklüğü ile Euro alanı ülkeleri ekonomilerinin toplam büyüklüğü aynı düzeydeydi.
Bugün gelinen noktada Çin ekonomisinin büyüklüğü Euro alanı ülkelerinin toplam büyüklüğünün %15 üzerinde. Çin lideri de bunu herkese hatırlatarak Çin Halk Cumhuriyeti’nin etki alanını genişletmek ve jeopolitik dengelerin kırılgan olduğu ortamda “hesap yaparken bizi de unutmayın” mesajını vermek istiyor.