Bazı yerler, yöreler şapkadan tutun ayakkabıya kadar isimleri kullanıldığı için şanslı kabul edilir; sık hatırlanır, dilden düşmez.
Örneğin “Capri Pantolon”; şorttan uzun, pantolondan kısa bir giysi. İlk kez moda tasarımcısı Sonja de Lennart tarafından 1948 yılında sunulan bu giysi 50’li ve 60’lı yıllarda en çok kullanıldığı ve görüldüğü yer olan İtalya’nın Capri Adası ile özdeşleşmiştir. Ünlü sinema oyuncusu Audrey Hepburn ile ünlenen pantolon sonraları Brigitte Bardot ve Marilyn Monroe ile daha da geniş kitlelere yayılmıştır. Yılda 2.3 milyon ziyaretçi tarafından ziyaret edilen bu küçük adanın ismi ile tanınan bu pantolonun 70’li ve 90’lı yıllarda modası geçer gibi olmuşsa da 2000’li yıllarda tenis oyuncusu Rafael Nadal ve Kate Middleton gibi ünlüler tarafından tekrar gündeme taşınmıştır.
Üniversitesi ile ünlü Oxford şehrinin adını taşıyan ayakkabı ise 1800’lü yıllarda Oxford’da öğrenciler tarafından çok kullanılması nedeniyle bu adı almıştır ve hala bu ad altında şık giyinen erkekler tarafından tercih edilmekte ve kullanılmaktadır.
“Panama Şapka” bir cins palmiye ağacı yaprağının lifleri kullanılarak örülen, genellikle açık renkte, hava alabilen ve sıcak havalarda tercih edilen bir giysidir. “Panama Şapka” 2013 yılında UNESCO tarafından fiziki olmayan kültürel miras listesine dahil edilmiştir. Şapka Hercules Poirot, Robert Redford "Muhteşem Gatsby", Gregory Peck "Bülbülü Öldürmek" gibi birçok ünlü film karakteri tarafından kullanılmıştır. Ayrıca Michael Jackson tarafından ünlü müzik videolarında kullanılmıştır.
“Bermuda Şort” ilk kez 1914 yılında Bermudalı işyeri sahibi Nathaniel Coxon tarafından personelin sıcak havada rahat çalışması için kullanılmaya başlanmıştır. Daha sonraları Bermuda’da görev yapan İngiliz askerleri tarafından kullanılmaya başlanmış ve yayılmıştır. Ünlü moda dergisi Vogue ilk kez 1948 yılında “Bermuda Şort” tabirini kullanmıştır. Hala yaygın şekilde kullanılan “Bermuda Şort” olimpiyat açılış törenlerinde Bermuda ekibi tarafından resmi giysi olarak kullanılmaktadır.
Bir yerde, yörede filizlenen, kullandıkça geniş kitleler tarafından benimsenen, o yer ve yörenin adıyla anılan ürünlerin kazandırdığı kalıcı ün eşsiz bir fırsat yaratmaktadır. Modası geçmeyen ikonik giysiler ya da aksesuarlar şehir, yöre markalarına değer katmaktadır. Moda tasarımı alanında oldukça gayret sarf edilmiş ve bu alan uzun süre desteklenmiş olmasına rağmen bir yerimiz ile bir şehrimiz ile özdeşleşen ve küresel alanda benimsenen bir giysi ya da aksesuarımız yoktur.
Yukarıda örneklerini verdiğim “Panama Şapka” ya da “Bermuda Şort” gibi sorun gideren ve / veya ihtiyacı karşılayan, kalıcı olarak kullanılabilen ürünler üzerine odaklanılsa belki de şimdiye kadar bir şehrimizin, bir yöremizin adını küresel alanda tanıtmak daha kolay olacaktı. Bunun için yerel yönetimlerin şehirde yaygın işkollarını; mesela ayakkabı, mesela gelinlik, mesela mobilya bu alanda teşvik etmesi, eğitmesi gerekecektir. Aksi halde bir başkalarının yaptıklarını yaparak ne şehirlerimizi ne de ülkemizi markalaştırmak mümkün olmayacaktır.
Haftanın Şehri: Tuttlingen, Almanya
TUTTLINGEN Güneydoğu Almanya’da yer alan 35 bin nüfuslu bir yerleşim olup kendini “Dünya Cerrahi El Aletleri Merkezi” olarak konumlandırmaktadır. Dünya cerrahi el aletleri ihtiyacının %50’si bu küçük şehir tarafından karşılanmaktadır.
Bu alanda 150 yıllık bir geçmişi olan Tuttlingen’de yer alan dünyanın önde gelen Aesculap, Karl Storz, KLS Martin Group ve Smith & Nephew gibi üreticiler ile onlara hizmet veren yüzlerce küçük işletme bu unvanın sürdürülmesine yardımcı olmaktadır.