Yücel UYGUN
DBA Consulting Eğitim ve Danışmanlık
“Hayatta saadeti yapan şeyler çok küçük parçalardır. Bir iyilik, bir gülümseme, tatlı bir bakış, iyi bir dilek... Aslında mutlu olanlar, bu küçük şeylerin huzuruna varmış olanlardır.”
Bernard Shaw
Z kuşağının iş dünyasına girmesiyle birlikte, çalışan bağlılığını korumak, yeteneği elde tutmak giderek zorlaşıyor. Bugün çoğu şirkette insan kaynakları departmanının öncelikli konularından biri çalışan bağlılığıdır. Şüphesiz ki, gerçek liderlik yaklaşımlarının olduğu şirketlerde çalışan bağlılığı da rakiplere göre daha yüksek olacaktır. Ve liderin mutlu bir çalışma ortamı oluşturması da çalışan bağlılığını pozitif olarak etkileyen unsurlardan biridir.
Günlük çalışma ortamında, çalışanları mutlu eden, uzun vadede onların şirkete olan bağlılıklarına da katkı sağlayabilecek basit uygulamaları gerçekleştirmek hiç zor değildir. Onlardan bazıları aşağıdaki gibi olabilir:
- Takdir: Takdir, günümüzde hâlâ çoğu işletmede yeterince uygulanmıyor veya önemsenmiyor. Şirket içinde geri bildirim kültürü oluşturmak, personelin motivasyonunu ve çalışan bağlılığını önemli derecede yükselten bir unsurdur. Yönetici, iyi yapılan işleri -zaten böyle olması gerekiyordu anlayışıyla- görmezden gelip, sadece çalışan yanlış yaptığında, olumsuz geri bildirimde bulunuyorsa, bu yerginin personel tarafından kabul olasılığı çok düşüktür. Bu, günümüzde işletmeler içinde sık rastlanan bir durumdur. Ve ekip içindeki iletişimi zehirler.
Liderin, “Ekibimde çalışanları en son ne zaman takdir ettim? sorusunu belirli aralıklarda kendisine sorması gerekir. Birçok çalışan, “Seni tebrik ederim, harika bir iş çıkardın…” ile başlayan geri bildirimlere teşne bir şekilde iş yaşamında çalışmalarını sürdürüyor.
Takdir, sadece liderlerin görevi değildir, çalışanların da birbirini takdir etmesi ekip sinerjisini yükselten önemli bir detaydır.
- Minik hediyeler: Ekip toplantı halindeyken, lider, herkesin sandalyesinin altına bakmasını istiyor… ve tüm ekip güne -sandalyelerinin altına yapıştırılmış- çikolataları alarak başlıyor. Veya liderin, gün başlamadan herkesin masasına motivasyonu yükselten bir not veya küçük bir hediye (mesela baharda her masaya bir çiçek), bıraktığını düşünelim. O gün çalışanlar, kesinlikle kendilerini farklı hissedecek ve bu yaklaşım günlük çalışmalara da pozitif bir şekilde yansıyacaktır.
- Erken çıkış: Diyelim ki departmanda işler yolunda; o gün veya önceki gün çok güzel bir iş ortaya çıkarılmış… bazen ekibe yönelik bazen de bireysel odaklı, çalışanlara erken çıkış uygulaması yapılabilir. Özellikle ebeveynler için harika bir jesttir bu. Özel yaşam ve iş yaşam dengesinin belki de hiç bu kadar önemli olmadığı günümüz koşullarında, çalışan kendisine değer verildiğini hissedecektir.
Birden gözümde, baharı yaşadığımız şu günlerde, bir şirketin, “bugün erken çık ve baharı hisset” sloganıyla bir erken çıkış etkinliği başlattığını hayal ettim. Bir ay boyunca herkes haftada dilediği bir gün (veya ayda iki kere) 2-3 saat erken çıkıyor. Malum covid döneminde iki yıldır baharı yeterince yaşayamadığımızı da düşünürsek, bu sene tam zamanı. Bence harika bir etkinlik olur.
- Değerli olduklarını hissettirmek: Çalışanların kendilerini değerli hissetmesi, ekip mutluluğu açısından son derece önemlidir. Liderin, etkin bir dinleyici olması, çalışanlarına zaman ayırması, onlara empati ile yaklaşması, gerektiğinde incinebilir olması, değer sağlayan faktörlerin başında geliyor.
- Sohbet ortamı oluşturmak: “Bugün nasılsın, hafta sonu nasıl geçti, nasıl bir gelecek planlıyorsun, sana nasıl destek olabilirim?” vb. sorular çerçevesinde bir sohbet ortamı oluşturmak, çalışanlarla olan iletişim bağının güçlenmesini sağlar. Liderliğin en temel özelliklerinden biri, çalışanlarla eşit seviyede gerçekleştirilen hoş sohbet ortamlarıdır.
- Gülümsemek: Bazen içten bir gülümseme dahi, çalışanın gününün güzel geçmesine vesile olabilir. (Bknz: https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/lider-gulumsediginde/652383)
Ekip motivasyonuna katkı sağlayacak yukarıdaki liderlik yaklaşımları, liderin çok zamanını almayan ‘küçük şeyler’ gibi gözükebilir, fakat -çoğu zaman- çalışanlar üzerinde bıraktığı iz küçük olmayacaktır.