Samsun Yurt Savunma (SYS) Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Aral, eski Sanayi ve Ticaret bakanlarından merhum Cahit Aral’ın oğlu… Aral Ailesi’nin 55 yıllık bir sanayi geçmişi var. Baba Cahit Aral, ilk patentini 1952 yılında santrifüj kuvvetini dengeleyen “Aral Amortisitabilizatörü” adını verdiği buluşuyla almış. 1954’te bu buluşunu Chrysler’e satmış. Aral’ın ürettiği patentli ilk Türk dizel motoru bugün Koç Müzesi’nde sergileniyor. Türkiye’nin ilk ulusal dağıtıma haiz meyve suyu fabrikası Meysu ve Türkiye’nin ilk dondurulmuş gıda şirketi Meybuz’u da Aral kurmuş.
Cahit Aral, oğlu Zafer Aral’ı 12-13 yaşından itibaren işe götürmeye başlamış. Babası gibi İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Bölümü’nden mezun olan Zafer Aral, “Tüm uygun vakitlerimde babamla birlikte işe gider, toplantılara girerdim. Bir kenarda oturur dinlerdim, kimse de ‘Bu çocuk niye burda’ demez, bunu çok doğal karşılardı. Hatta bana Cahit Bey’in çantası derlerdi. En çok da Türk sanayiinin efsane isimleri Lori Burla ve Üzeyir Garih bana böyle takılırdı” diyor.
Zafer Aral da babasının izinden gitmiş… Aral, “Ben de babamdan gördüğüm gibi çocuklarımı Utku ve Didem’i işin içine soktum. Sanayicilik ruhu bambaşka bir şey… Jenerasyonların devamı hayırlı evlada kalıyor. Biz şanslıyız, üçüncü jenerasyona sağlıklı bir biçimde geçtik. Ben artık yavaş yavaş çekiliyorum. Önemli olan dördüncü jenerasyonun sağlıklı biçimde gelmesi. İnşallah onlar da vasıfl ı ve hayırlı olurlar” diye konuşuyor.
Florida’da silah fabrikası kuruyor
Zafer Aral ile savunma sanayiindeki yatırımlarını, ihracatlarını ve hedefl erini de konuştuk. Canik Arms markasıyla dünyanın 7’inci büyük hafif silah üreticisi olan SYS, bu yıl 23’üncü yılını kutluyor. SYS, üretimini Samsun Organize Sanayi Bölgesi’ndeki 40 bin metrekare kapalı alan üzerine kurulu üç tesisinde sürdürüyor. 1 dakikada 1 tabanca üreten SYS’nin yıllık üretimi 450 bin adedi buluyor. “Yerli ve milli uçaksavar” olarak tanımlanan 12.7 mm ağır makineli tüfeklerin seri üretimine de geçecek olan şirket, Samsun’daki tesisleri tek çatı altında birleştirecek, 150 milyon dolarlık yeni bir yatırım da başlamış durumda.
Bu arada dünya devleriyle rekabet eden SYS, ABD’de Florida’da silah fabrikası kuruyor. Aral, “ABD kendi üreticilerini korumak için küçük çaplı silahların ithalatına izin vermiyor. Biz bu konsepte de girmek istiyoruz. 150 bin adetlik bir tesis kuruyoruz. Sonrasında 300 bin adede kadar çıkacağız. 30 milyon dolarlık bir yatırım olacak. Yerimiz hazır, makine siparişleri verildi.”
Polis silahı çektiği anda uyarı gönderecek
Canik Akademi’yi kuran ve halkı bilinçlendirmeyi hedefl eyen SYS’nin üzerinde çalıştığı en yeni proje ise akıllı tabanca… Zafer Aral, dünyada ilk akıllı tabancayı yapacaklarını belirtiyor ve şöyle devam ediyor: “Canik teknolojisiyle yerli ve milli, daha etkin silahlar yapacağız. Olayın şeklini değiştiren bir teknoloji geliştiriyoruz. Üreteceğimiz akıllı silahın içinde çip ve sensörler olacak. Askeri standartlara uygun silah nişan almadan silahın kılıfından çekilmesine kadar her şeyi analiz edecek, cep telefonuna bildirecek. Örneğin bir polis silahı çektiği anda en yakın teşkilat birimine uyarı gönderecek. 20 kişilik bir ekibimiz var ve 2 yıldır üzerinde çalışıyoruz. 2022 yılında kademeli olarak satışa sunacağız.”
Canik kullanan Filipinliler, Atak helikopterlerini düşünmeden aldı
Canik Arms markasıyla üretilen hafif silahları Türk ordusu ve kolluk kuvvetleri kullanıyor. Türkiye’nin tabanca ihracatının yüzde 75’ini tek başına yapan SYS, üretiminin yüzde 95’ini 68 ülkeye ihraç ediyor. Zafer Aral, SYS’nin yıllık ihracatının bu yıl 100 milyon doları geçeceğini belirtiyor ve şöyle devam ediyor: “Dünyada bizim markamızla 3 milyona yakın tabanca aktif görevde. Bunların 2 milyonu Amerika’da. Polonya Polis Teşkilatı’ndan Ukrayna Sınır Teşkilatı’na kadar birçok resmi kurum bizim silahlarımızı kullanıyor. Filipinler’de 100 bin silahımız var, orada da polis teşkilatı bizim silahlarımızı tercih etti. Hatta oradaki başarımız 2 yıl önce Savunma Sanayi Başkanlığı’nın bu ülkeye Atak helikopteri satmasına katkıda bulundu. Yetkililerimiz dönünce bize teşekkür ettiler, zira Filipinli yetkililer ‘Biz Türkiye’nin silah üretme kapasitesini biliyoruz ve Canik kullanıyoruz. Bize tanıtım yapmanıza gerek yok’ demişler. O temaslarda anlaşması yapılan helikopterler geçen hafta teslim edildi.”
Türk iş yaşamına büyük katkılar sunan Üzeyir Garih (sağdan ikinci) ve İdris Yamantürk ile üniversiteden sınıf arkadaşı olan Cahit Aral (soldan ikinci), uzun dönemli sanayi bakanlığı da yaptı.
Kalyon Kültür’den sonra sırada Kalyon Müzesi var
Kalyon Holding’in kültürel üretimi desteklemek amacıyla kurduğu Kalyon Kültür geçen yıl kapılarını açtı. Pandemi patlamadan hemen önce açılan Kalyon Kültür, kendini genç bir ‘toplumsal buluşma mekânı’ olarak tanımlıyor. Kalyon Kültür, II. Abdülhamid tarafından yaptırılan ve bir dönem “Kimseye Etmem Şikâyet” adlı eserin şairi İhsan Raif Hanım’ın evi olmasıyla ünlenen Nişantaşı’ndaki Taş Konak’ta faaliyet gösteriyor. 2013 yılında Şişli Valiliği tarafından restore edilerek Vakıfl ar Genel Müdürlüğü’ne devredilen konak, Kalyon Kültür tarafından 2019 yılında kiralandı. Kalyon Kültür, sergilere, söyleşilere, müzik dinletilerine ve sanat alanında pek çok etkinlik ve organizasyona ev sahipliği yapıyor. Duyduğuma göre Kalyon Holding, yakın zamanda kültür ve sanata yatırımlarını bir müze kurarak devam ettirecek. Henüz proje aşamasında olan müze ile ilgili detaylar netleşince onları da bu köşede sizlerle paylaşacağım…