Katılımcı arkadaşlara sohbet tarzında bir sunum yapıyordum ki bir tanesi “Hocam bu anlattıklarınız çok şaşırtıcı, sözümü mazur görün amma şaka gibi” dedi.
Asıl konuya girmeden önce, Türkiye KOBİ’lerinin ekonomi ve ihracat içerisindeki yerini belirtmek amacı ile toparladığım verilerle hazırladığım bir sunum bu tartışmayı başlattı.
Ciro ve istihdamın işletme büyüklüğüne göre
Türkiye’de işletme sayısı ve yüzdelik dağılımı (2022)
https://turkonfed.org/Files/ContentFile/turkonfed2022turkiyekobigorunumraporuiy-1690.pdf
Bu tabloya baktığımızda, mevcut işletmeler içerisinde mikro ölçekli olanların sayısının 3 milyon 10 bin 240 adet ve toplama %94,07 gibi ezici bir oranla önde olduğunu görüyoruz.
Bu büyüklüğe karşın mikro ölçekliler istihdamın %37,32’sini sağlıyor ancak ciro olarak sadece %23,15 oranında kalıyor.
Başka bir deyişle bu üç milyon işletme yaklaşık olarak istihdamın üçte birini sağlıyor ve ülke cirosunun dörtte birini yapıyor.
Öte yandan sadece 4 bin 800 adet olan büyük ölçekli işletmeler ki toplam işletmelere oranları sadece yüzde 0,15 ve ülke cirosunun üçte birinden fazlasını yapıyorlar.
Toplam istihdama katkıları ise dörtte bir oranında.
Şaka gibi geliyor değil mi?
Amma gerçek bu, kaynağımız TUİK…
Gelelim işin ihracat boyutuna orada işler hepten KOBİ’lerin aleyhinde…
Aşağıdaki tabloyu TİM’in yayınladığı, İlk 1000 İhracatçı çalışmasından yararlanarak her yıl yaptığım analizlerden son üç yılı alarak hazırladım.
Bu tablodan görüldüğü üzere ilk 10 büyük ihracatçının Türkiye’nin toplam ihracatı içerisindeki payı yüzde 13,10’dan yüzde 17,34’e çıkmış, başka bir deyişle %32,36 büyüme sağlamıştır.
Öte yandan ilk 1000 ihracatçının Türkiye’nin toplam ihracatı içerisindeki payı yüzde 54,62’den yüzde 63,68’e çıkmış, başka bir deyişle %16,58 büyüme sağlamıştır.
2022 yılı ihracatçı sayısını resmi ağızlardan duyduğumuz 114 bin 500 olarak aldığımızda, bu tablodan hareketle 113 bin 500 ihracatçının, Türkiye ihracatının %36,32’sini yaptığını görüyoruz.
Büyüklerin daha da büyümeleri bir politika sonucu mudur yoksa ekonomik tesadüfler midir?
Bu konudaki yorumları siz sohbetlerimize katılan dostlarımıza bırakmayı yeğlerim.
Hani bir zamanlar çokça seslendirilen 500 milyar ABD Doları ihracat hedefi vardı ya…
Hatta hedef olarak belirlenen 2023 yılında bunun sadece yarısını yapabildik.
Bana sorarsanız “Uyuyan Dev” olarak nitelendirdiğim KOBİ’lerin uyandırılmaması halinde hep bir ütopya olarak kalacaktır.
Yapamaz mıyız?
Bana sorarsanız, o dev uyanırsa az bile kalır.
Benim Türk sanayicisine ve tüccarına güvenim tamdır.
Değil mi ki 1975 yılından bu yana yaklaşık 1,5 milyar ABD Doları’ndan 255 milyar ABD Doları’na geldik, uygun iklim yaratılırsa görün siz yetişecek olan ihracatçıları.