Sevgili Okurlar, Ekonomi Gazetesi'nde yeni bir yolculuğa başladık. Hafta içi her gün ve hafta sonu Borsa Gazetesi ile sizlere yeni yatırım sayfalarımızla Paranın Yönünü göstermeye çalışacağız. Bu sayfalarda finans dünyasının hızla değişen rüzgarlarında bir rota bulmanızı sağlayabilecek içerikleri oluşturmaya çalıştık.
Piyasalar, her zaman olduğu gibi, hem fırsatları hem de zorlukları ile yatırımcıların zekasını ve sabrını sınıyor. Bu dönemde, “Borsanın Bilge Baykuşu” ile sizlere yatırım yolculuğunuzda rehberlik edecek, bilgi ve deneyimleri paylaşacağız.
ZEYNEP’e sor ile her gün iki sorunuzu yanıtlayacağım. Piyasaların volatilitesi ve ekonomik belirsizlikler, daha bilinçli ve stratejik hareket edilmesinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Biz de bu süreçte, sizlere sağlam bir zeminde durabilmeniz için gereken araçları ve bilgileri sunmaya çalıştık. Teknik analizler, şirket haberleri, her bir piyasaya ilişkin analitik içerikleri anlaşılır ve bir araya geldiklerinde anlam ifade eden verilerle besledik. Sizlere piyasaların karmaşık dünyasında yol göstermeyi amaçladık.
“Borsaya Para Kaybetmeye Gelmeyin” başlıklı yazımızda vurguladığımız sekiz kural, yatırım yaparken karşılaşılabilecek riskleri minimize etme ve bilinçli yatırım kararları alma konusunda kılavuz oluşturdu. Bilmediğiniz şirketlerden uzak durma, niteliksiz şirketlerden kaçınma, sabırlı olma ve çeşitlendirmede abartıya kaçmama gibi temel ilkeler, finansal başarınız için kritik öneme sahip.
Bollinger Bantları ve Borsa 30 hisseleri analizi ise, piyasaların nabzını tutmanızı sağlayan değerli bir araç oldu. Emeklilik fonlarındaki gelişmeler ve özel sektör tahvilleri ile ilgili güncel bilgiler, yatırım seçeneklerinizi genişletme konusunda size yardımcı olacaktır. Ek olarak, haftanın önemli şirket haberleri bölümümüz, yerel ve uluslararası arenada şirketlerin attığı stratejik adımları, yenilikleri ve genişleme hamlelerini ön plana çıkardı. Bu bilgiler, yatırım kararlarınızı şekillendirirken geniş bir perspektif sunmayı amaçladı.
Paranın Yönü Sayfaları ile sizlere sağlam, güvenilir ve zamanında bilgi sunmaya çalışacağız. Finansal hedeflerinize ulaşmada risk ve fırsatları görmek için sayfalarımız rehberlik edecek.
Hemen söylemeliyim ki, 2024’ün yükselen yıldızı teknoloji… hisselerde teknoloji, fonlarda teknoloji, emeklilikte teknoloji… Özel sektör tahvilleri nitelikli yatırımcılar için fırsat sunuyor. Piyasalarda seçici olabileceğiniz seçenekleri sayfalarımızda bulacaksınız. Unutmayın, yatırım, sabır ve bilgi gerektiren uzun soluklu bir maratondur. Bu yolda, her adımınızı bilinçli ve ölçülü atmanız, başarıya ulaşmanızın anahtarıdır. Biz, sizlere bu yolculukta rehberlik etmek için buradayız.
İyi okumalar,
Zeynep Aktaş
Son 5 yılda Borsa 30’daki 29 hisse dolar bazında kazandırdı. Dolar bazında 5 yılda kaybettiren tek hisse Turkcell onun da kaybı sadece yüzde 1,3. Borsada sabrın meyvesi dolar bazında kazanç.
Son beş yılda borsa yatırımcılarının sabrı, dolar bazında somut meyveler verdi. Borsa İstanbul’un öncü endeksi Borsa 30’daki şirketlerin neredeyse tamamı, sabırlı yatırımcılarını sevindirdi. Yatırımcıların büyük bir kısmı, beş yıl gibi bir sürede dolar bazında yatırımlarının değerini katlamayı başardı.
Gübre ve Zirai Ürünler sektörü öne çıktı. Holdingler ve otomotiv sektörü de dikkate değer performanslar sergiledi. Alarko Holding ve Koç Holding gibi holdingler, sabırlı yatırımcılar için güvenilir limanlar oldu.
Ulaştırma sektörü, Pegasus ve Türk Hava Yolları ile yatırımcılarına etkileyici getiriler sunarken, Otomotiv sektörü de Ford Otosan ve Tofaş gibi öncülerle yatırımcılarına istikrarlı getiri sağladı.
Bu sektördeki yükseliş, yatırımcılara ‘doğru sektör ve zamanlama’ stratejisinin önemini bir kez daha kanıtladı.
Ancak, dolar bazında değerlendirildiğinde tek kaybettiren hisse olan Turkcell, sadece %1,37’lik minimal bir düşüşle bu genel başarının dışında kaldı. Bu, borsada sabrın ve doğru stratejinin, zaman içinde her türlü ekonomik dalgalanmayı dengeleyebileceğinin ve hatta en zorlu piyasa koşullarında bile kazanç sağlayabileceğinin bir göstergesi.
Bu veriler, borsada başarı için sabrın vazgeçilmez olduğunu ve uzun vadeli yatırımların kısa vadeli dalgalanmalardan çok daha etkili olabileceğini ortaya koyuyor. Borsa 30’daki hisse senetleri, yatırım yolculuğunda sabrın ve stratejik düşüncenin, dolar bazında nasıl bir fark yaratabileceğini gözler önüne seriyor.
Sürdürülebilir bir mali performansa işaret eder.
Şirketin pazar etkinliğinin göstergesidir.
Sektördeki rekabet gücünün işaretidir.
Yenilikçi olduğunu gösterir.
Yatırımcılar açısından itibar göstergesidir. Şirketin tanınırlığı ve popülaritesini artırır.
Yatırım yaparken temel prensipler sabit olsa da, piyasa koşulları ve ekonomik değişkenler ışığında bu prensiplerin esnek ve dinamik bir biçimde uygulanması, sağlıklı yatırım stratejilerinin temel taşıdır.
Holding Şirketleri: Holdingler, üç hisse ile en üst sırada yer alıyor. Gübre ve Zirai Ürünler Sektörü: Tarım ve ziraat ürünlerine odaklanan bu sektörden iki hisse, yüksek getirili sektörler arasında önemli bir yer tutuyor. 3.Ulaştırma Sektörü: iki hisse ile bu sektör, yüksek getiri sağlayanlar listesinde önemli bir konuma sahip. Metal Ana Sanayi Sektörü: Sanayi ve üretim odaklı bu sektörden iki hisse dikkat çekiyor. Otomotiv Sektörü: Otomotiv sektöründen iki hisse, teknolojik yenilikler ve tüketici taleplerindeki değişikliklerle bu alandaki yatırım fırsatlarını vurguluyor.
Borsa 30’daki 3 Holding yüksek getiriler sağladı. Alarko Holding (ALARK) dolar bazında %828,19 getiri ile bu sektördeki yatırımların en başarılı örneklerinden biri oldu. Sabancı Holding (SAHOL) %89,4 getiri sağlayarak yatırımcılarına kazandırdı. Koç Holding (KCHOL) %85,4 dolar bazlı getiri ile güçlü performans gösterdi.
Borsa 30’da yer alan otomotiv şirketleri de öne çıkanlar arasında yer aldı. Ford Otosan (FROTO), dolar bazında %328,1 ile yatırımcılarının yüzünü güldürdü. Tofaş Oto. Fab. (TOASO) ise %251,5 ile sektördeki getiri potansiyelini ortaya koydu.
Gübre sektörü ve ulaştırma alanında yatırım yapanlar son 5 yılda, dolar bazında önemli kazançlar sağladı. Gübre Fabrikaları (GUBRF), %930,1 getiri ile gübre sektörünün zirvesinde yer alırken, Hektaş (HEKTS) da %797,5 ile yatırımcılarını memnun etti. Ulaştırma sektöründe ise Pegasus (PGSUS), %380,5 ile sektördeki lider konumunu korudu ve Türk Hava Yolları (THYAO), %244,6 getiri ile ulaştırma sektöründe önemli bir yere sahip oldu.
Borsada özvarlık kârlılığı yüzde 50’nin üzerinde olan 17 BIST 100 Şirketi var. Enerji, perakende otomotiv sektörünün öncü şirketleri özvarlık kârlılığında öne çıkıyor. Borsada özvarlıkları güçlü olan şirketler yatırımcıların radarında yer alıyor. BIST 100’de yer alan şirketler arasında, özvarlık kârlılığı yüzde 50’nin üzerinde olan 17 borsa şirketi bulunuyor. Yatırımcıları güvenli liman olarak gördüğü bu şirketler içerisinde farklı sektörlerden şirketler dikkat çekiyor.
* Enerji sektöründen öne çıkanlar Biotrend Çevre ve Enerji (BIOEN): %108,68 özvarlık karlılığıyla enerji sektöründe öne çıkıyor. Yeo Teknoloji Enerji (YEOTK): %90,19 özvarlık karlılığıyla enerji sektöründe güçlü bir performans sergiliyor. Galata Wind Enerji (GWIND): %50,98 özvarlık karlılığıyla enerji sektöründe önemli bir oyuncu konumunda.
* Otomotiv sektöründen öne çıkanlar Türk Traktör (TTRAK): %75,82 özvarlık karlılığıyla otomotiv sektöründe güçlü bir performans sergiliyor. Ege Endüstri (EGEEN): %56,78 özvarlık karlılığıyla otomotiv yan sanayi sektöründe öne çıkıyor. Otokar (OTKAR): %55.85 özvarlık karlılığıyla otomotiv sektöründe dikkat çekiyor.
* Diğer sektörlerden öne çıkanlar İş Yatırım Menkul Değerler (ISMEN): %105,85 özvarlık karlılığıyla aracı kurumlar sektöründe lider konumda. Mia Teknoloji (MIATK): %70,76 özvarlık karlılığıyla bilişim ve yazılım sektöründe güçlü bir performans sergiliyor. İş GMYO (ISGYO): %106,51 özvarlık karlılığıyla gayrimenkul yatırım ortaklıkları sektöründe lider konumda. Şok Marketler Ticaret (SOKM): %88,69 özvarlık karlılığıyla perakende ticaret sektöründe dikkat çekiyor.
Durum; şirketin mevcut finansal göstergelerini ifade eder. Yönelim; şirketin gelecekteki potansiyel gelişim seyrini ve büyüme beklentisini kapsar. Mevcut durumu önemlidir. Fakat daha da önemli olan şirketin yönelimidir. Her iki kavram dengeli değerlendirilmeli.
Şirketin dönem sonu kârının azaldığını görenler sattı. Peki, mali tabloları inceleyenler neyi gördü de durdu.
Çimsa hakkında genel bir değerlendirme alabilir miyim? / Metin Ural
Çimsa ya da bir başka firmayla ilgili genel bilgileri öğrenmen güzel bir yaklaşım. Fakat eğer mesele yatırım ise bilmen gereken en önemli husus şirketin büyüyen bir perspektife sahip olup olmadığıdır. Bunun için firmanın attığı somut adımlara bakmalısın. Uzmanlar onca analizi şirketin ileride ne kadar kâr edeceğini tahmin etmek için yapıyor. Senin ise nokta atışı kârı tahmin etmen gerekmiyor. Önemli olan şirketin yönelimini tespit etmen. Çimsa’ya da öyle bak. Bu şirket ileride büyür mü? Mali tablolarına baktığında son üç yılda gelir ve kârını büyüttüğünü göreceksin. Son açıkladığı 2023 dokuz aylık tablolarında ise gelirdeki artışa rağmen kârı düşmüş. Meraklı yatırımcı sebebine de bakmalı. Nedeni bir önceki sene duran varlık satışı olması. Yani şirket esas faaliyetlerinde bir sorun yaşamamış. Hatta esas faaliyet kârını yüzde 99,4 artırmış. Öyleyse dokuz aylıktaki görünen kâr düşüşü uzun vadeli bakan için sorun olmamalı. Öbür taraftan Mersin’deki mevcut CAC (Kalsiyum Alüminat Çimento) üretim kapasitesine ilave yaptı ve yeni üretim tesisini devreye aldı. Böylece şirket global CAC pazarında 3. üretici konumuna geldi.
İki sene önce zirvede almak için yarışanlar şimdi, “ hele önce bir çıkışını görelim” oldular.
Sasa’nın tekrar eski seviyesine gelme ihtimalini görüyor musunuz? / Hakan Çevik
Tahmin ediyorum ki sende şahit olmuşsundur Hakan, bazı dönemler borsada anlamsız şekilde bir hisseye yüklenme olur. Herkes daha da çıkacak diye almak ister. Hisse de arttıkça artar. Hisse gelecek vadediyor olabilir. Ama ille de o hisseyi alacağım dedin mi fiyat uçuk seviyelere çıkabiliyor. Bence gerçeklikten kopuk fiyatlardan uzak durmalı. Bunu söylememin sebebi Sasa’nın 2 yıl önceki fiyatıyla ilgili. Sasa yatırımcısı çılgın bir beklentiyle yüklenince, Kasım 2022’de düzeltilmiş verilerle 82,22 TL’ye kadar çıktı hisse. Büyük ortak abartıya işaret ettiğindeyse adeta taşlandı. Ama ticaretin kuralı işledi ve yüksek kârlar realize oldu. Günümüze geldiğimizdeyse daha dingin bir hisse var. Üstelik uzun vadede çıkış trendini sürdürüyor. Hisse, 2008’den bu yana en fazla iki yıl üst üste geriledi. Son zirvesinden bu yana da 15 ay geçti. Dahası bu yılın ikinci yarısında Safl aştırılmış Tereftalik Asit ve elyaf tesisleri devreye girecek. Bu da gelirde ve kârda artış anlamına geliyor. Büyüyen şirket üzmez.
Borsa şirketleri bilançolarını açıklıyor. Şirketlerin finansal sonuçları sektörlerine göre farklılık gösterdi. Türk Prysmian Kablo, zararını neredeyse yarı yarıya indirirken, Türk Traktör karını ikiye katladı. İş Yatırım Ortaklığı ve Tetamat Gıda gibi şirketler zararlarını daraltırken, ICBC Turkey Bank ve Şeker GMYO karlılıklarını korumak için mücadele etti. Sektörde dikkat çeken bir diğer başarı ise, Ray Sigorta ve Türkiye Sigorta’nın karlarını ciddi oranlarda artırması oldu. Ereğli Demir Çelik ve İskenderun Demir Çelik ise karlarında düşüş yaşadı.
* Türk Prysmian Kablo zararını azaltıyor
Türk Prysmian Kablo’nun finansal performansı, 2023 yılında zarar miktarını azaltma yönünde iyileşme gösterdi. Şirketin 2022 yılında kaydettiği 178,5 milyon TL zarar, 2023’te 86,8 milyon TL’ye düşerek neredeyse yarı yarıya azaldı. Bu durum, şirketin özvarlık karlılığında da iyileşmeye işaret ediyor; özvarlık karlılığı oranı 2022’de -%21 iken, 2023’te -%7’ye geriledi.
* Türk Traktör kârını ikiye katladı
Sektördeki öncü isimlerinden Türk Traktör, net karını 2022 yılındaki 4,3 milyar TL’den 2023’te 9,3 milyar TL’ye yükselterek, karlılığını ikiye katladı. Şirketin özvarlık karlılığı ise hem 2022 hem de 2023 yıllarında yüksek seyrini korudu ve %76 olarak raporlandı, Türk Traktör’ün pazardaki güçlü konumunu ve finansal sağlamlığını koruyor.
* İş Yatırım Ortaklığı zararını daraltıyor
Yatırım ortaklığı sektöründe faaliyet gösteren İş Yatırım Ortaklığı, zararını azaltma konusunda bir adım attı. Şirketin 2022’deki 135,5 milyon TL olan zararı, 2023 yılında 67,6 milyon TL’ye indi, bu %50’den fazla bir iyileşmeyi temsil ediyor. Özvarlık karlılığı da -34%’den -15%’e yükseldi, gelecek için umut verse de negatif seyrini koruyor.
* ICBC Turkey Bank kârlılığını koruyor
ICBC Turkey Bank’ın kârlılığı ENFLASYON SONRASI İLK KÂR VE ÖZVARLIK KARLILIKLARI geçen yıl ile aynı seviyelerde gerçekleşti 2022 yılında 1,3 milyar TL net kar elde eden banka, 2023 yılında bu rakamı hafif bir artışla 1,32 milyar TL’ye taşıdı. Ancak, bankanın özvarlık karlılığı %61’den %35’e düşerek, karlılık oranlarında bir azalma olduğuna işaret ediyor.
* Ereğli Demir Çelik kârında düşüş yaşıyor
Çelik sektörünün öncü şirketi Ereğli Demir Çelik, 2023 yılında net karında büyük bir düşüş yaşadı. Şirketin 2022’de 18 milyar TL olan net karı, 2023’te 4 milyar TL’ye geriledi. Bu düşüş, şirketin özvarlık karlılığının da %18’den %3’e düşmesine sebep oldu.
* İskenderun Demir Çelik’te kâr düştü
İskenderun Demir Çelik, 2023 yılında kâr etmesine rağmen kârı düştü. 6,7 milyar TL olan 2022 net karı, 2023’te 4,6 milyar TL olarak gerçekleşti. Şirketin özvarlık karlılığı da %15’ten %7’ye düştü. Ancak kârlılık pozitif bir görünümünü korudu.
* Ray Sigorta Karını üç katına çıkardı
Ray Sigorta, 2023 yılında mali performansında büyük bir sıçrama yaptı. 179,7 milyon TL olan net karını 901,9 milyon TL’ye çıkaran şirket, karını beş katından fazla artırdı. Özvarlık karlılığı da %27’den %62’ye yükselerek, sektördeki güçlü konumunu pekiştirdi.
* Tetamat Gıda zarardan kâra geçti
Gıda sektöründe faaliyet gösteren Tetamat Gıda, 2023 yılında zarardan kâra geçti. Özvarlık kârlılığı yükseldi. 2022’de 25,1 milyon TL zarar eden şirket, 2023’te 46,4 milyon TL net kar açıkladı. Özvarlık karlılığı da -226%’dan 121%’e yükseldi.
* Türkiye Sigorta karını katladı
Sektörün önde gelen şirketlerinden Türkiye Sigorta, net karını 2023 yılında ciddi bir şekilde artırdı. 941,4 milyon TL olan 2022 net karı, 2023’te 6,1 milyar TL’ye ulaştı. Şirketin özvarlık karlılığı da %18’den %56’ya yükseldi.