Kripto para piyasasında geçen hafta sert hareketler yaşandı. Fiyatlar bir günde yüzde 30-40 düştü, servetler 24 saatte yüzlerce milyar dolar eridi. Geçen hafta CNBC web sitesinde bu harekete ilişkin güzel bir değerlendirme vardı. Sert fiyat dalgalanmalarının kripto paraların tasarımından kaynaklandığını anlatıyor ve diyordu ki, “Bitcoin alıp satanların sinirleri güçlü olmalı.” Bence durumu iyi özetleyen bir yazıydı.
Son haftalarda Bitcoin yatırımcılarının başına gelmeyen kalmadı. Dünyanın en büyük ekonomisi olan Amerika’nın Hazinesi kripto para işlemlerine ve piyasasına yönelik tedbirler alacağını açıkladı. Buna göre 10,000 dolar ve üzerindeki miktarlarda işlemlerinin vergi idaresine bildirilmesi gerekecekti. Ardından dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin, finansal kurumların ve ödeme şirketlerinin kripto para cinsinden hizmet vermesini yasakladı. Yetmiyormuş gibi yaptığı açıklamalarla bugüne kadar Bitcoin’e destek veren Elon Musk Bitcoin ile elektrikli araba satışlarını durdurduğunu açıkladı, çünkü bitcoin madenciliği çok fazla enerji tüketimi gerektirdiği için çevre dostu değildi. Oysa Bitcoin’in çevre dostu olmadığı ilk günden beri biliniyordu. Musk bu açıklaması ile Bitcoini önce düşürse de ardından attığı tweet ile tekrar destekledi. Yaptığı spekülasyon muydu, yoksa manipülasyon muydu? Hala tartışılıyor, ama iyi niyetli bir şey değildi.
Açıklamaların havada uçuştuğu böylesi bir ortamda JP Morgan analistleri müşterilerine gönderdikleri bir notta, kurumsal yatırımcıların Bitcoin’den çıkarak altına girmeye başladıklarını duyurdu. Bu açıklama önemli, çünkü kripto paralardaki rallinin önemli nedenlerinden biri kurumsal yatırımcıların da bu piyasaya girmeye başlamalarıydı.
Kripto paralara diğer yatırım araçları gibi bakmamak lazım. Altın, geleneksel para, hisse senedi ya da tahvilin arkasında bir değer ya da güçlü bir kurumun garantisi var. Oysa kripto parada hiçbir şey yok. Spekülatif varlığın çok güzel bir örneği. Fiyatların ulaştığı seviye ve rallinin hızı da aslında spekülatif balonun güzel bir örneği. Sert hareketler kripto paraların doğasında var. Onu cazip kılan da bu özelliği. Yüksek risk var ama yüksek kazanç da sunabiliyor. Son bir yıldaki hareketleri hatırlayın. Hareketi dipte yakalayıp zirvede satanların sağladıkları getiriyi hesaplayın. Başka hiçbir enstrümanda bu kadar kısa bir sürede, bu kadar yüksek bir getiri sağlanamazdı. Ancak kimse de bu kadar kısa sürede bu kadar yüklü bir servet kaybedemezdi.
Eğer yüksek risk sevmiyor ve “Çok fazla risk taşıyor, bana göre değil diyorsanız,” kripto paraya bulaşmayın. Eğer riske dayanıklıysanız ve yüksek getiri peşindeyseniz Bitcoin’e ya da diğer kriptolara yatırım yapabilirsiniz. Ama CNBC değerlendirmesinde denildiği gibi sinirlerinizi güçlü tutmalısınız, çünkü sizi oldukça sert “gel-git”ler ve uykusuz geceler bekliyor olacaktır.