Birleşik Krallık (BK) Ticaret Bakanı Anne-Marie Trevelyan 22 Haziran Çarşamba günü itibariyle Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden oluşan Körfez İşbirliği Konseyi (KİK-GCC) ile serbest ticaret müzakereleri başlattı. BK Uluslararası Ticaret Bakanlığı, KİK ile imzalanacak bir serbest ticaret anlaşmasını ekonomik ve stratejik açıdan önemli bir ülke grubuyla ticareti artırmak, istihdamı desteklemek ve küresel çıkarları ilerletmek için bir fırsat olarak görüyor. Müzakere, BK Ticaret Bakanı tarafından Hindistan, Kanada ve Meksika’nın ardından bu yıl başlatılan Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerinin dördüncüsü. Birleşik Arap Emirlikleri dış ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Thani Al Zeyoudi görüşmelerin BK-KİK ticaretini geliştirmek için büyük bir fırsat sunduğunu ve güvenilir bir ticaret ortağıyla bağlantıları güçlendiren tedarik zincirlerini de çeşitlendirecek ve bilgi aktarımını hızlandıracak bir anlaşma olarak ifade ediyor.
İngiltere’nin yedinci en büyük ihracat pazarına eşdeğer olan KİK/GCC bloğunun uluslararası ürün ve hizmetlere olan talebinin, 2035 yılına kadar hızla yüzde 35 oranında bir artış göstererek 800 milyar sterline ulaşması bekleniyor. Beklenen artış BK’daki işletmeler için büyük ve yeni fırsatlar yaratabilir. 2021 yılında KİK ülkelerine toplam ihracatları 33.1 milyar sterlin 40.35 milyar dolar (1$=0,8203 pound) olarak gerçekleşti. Dünyanın en büyük ikinci hizmet ihracatçısı olan İngiltere’nin KİK’e gerçekleştirdiği hizmet ihracatı ise 12.1 milyar sterlin değerindeydi.
2020 yılında Birleşik Krallık’ın her ülke ve bölgesinden yaklaşık 10.700 küçük ve orta ölçekli işletme KİK’e ürün ihracatı gerçekleştirdi. KOBİ’ler Birleşik Krallık’tan Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne ihracat gerçekleştiren ihracatçıların yüzde 85’inden fazlasını oluşturuyor. Bakan Trevelyan Birleşik Krallık’ta yer alan büyük ve küçük işletmeler için yeni pazarlar açmaktan ve halihazırda bölgeye ihracat yapan 10.000’den fazla KOBİ’yi desteklemenin önemli olduğunu belirtiyor.
Birleşik Krallık hükümeti tarafından yapılan analiz KİK ile imzalanacak bir anlaşmanın ticareti en az yüzde 16 artırabileceğini ortaya koyuyor. Ayrıca anlaşmanın ülke ekonomisine yılda en az 1,6 milyar sterlin ekleyebileceği ve çalışanların yıllık ücretlerine 600 milyon sterlin hatta belki daha fazla katkıda bulunabileceği değerlendiriliyor. 2019 yılı itibariyle ülkedeki 600 civarındaki KİK yatırımının 25.000’den fazla işi desteklediği belirtiliyor.
Körfez ülkelerindeki tüketiciler önemli bir satın alma gücüne sahip. Ayrıca tüketicilerin BK ürün ve hizmetlerine karşı büyük talepleri söz konusu. BK Ticaret Bakanlığı anlaşmanın fayda sağlayacağı temel alanları
- Ürün ticaretinde engellerin azaltılması,
- Hizmet ve yatırımlar için fırsatların artırılması,
- Dijital çağda inovasyon ve ticaretin desteklenmesi,
- İstihdamın desteklenmesi,
- Küçük ve orta ölçekli girişimlerin güçlendirilmesi ve
- BK için modern ve sürdürülebilir bir ticaret gündeminin teşvik edilmesi olarak ifade ediyor.
BK-KİK anlaşmasının Körfez ülkelerinin ithal gıdaya büyük ölçüde bağımlı olması nedeniyle İngiliz çiftçiler ve üreticiler için önemli faydaları olacağı değerlendiriliyor. İngiltere’nin KİK ülkelerine yaptığı yiyecek ve içecek ihracatı geçtiğimiz yıl 625 milyon sterlin değerindeydi. Anlaşma yiyecek ve içecek ihracatı üzerindeki tarifeleri önemli ölçüde azaltabilir veya kaldırabilir. Gıdalara ilişkin ana hatlarıyla belirtilen tarifeler KİK genelinde çoğunlukla yüzde 5 oranında, ancak bazı ülkeler belirli ürünler için daha yüksek tarifeler uyguluyor.
2020 yılında BK firmaları KİK ekonomilerine en az 13.4 milyar sterlin değerinde, KİK firmaları ise BK’a 15.7 milyar sterlin yatırım yaptı. Anlaşma halihazırda birbirlerinin ekonomilerine yaklaşık 30 milyar sterlin yatırmış olan Birleşik Krallık ve KİK arasında daha fazla yatırım fırsatının ortaya çıkmasına yardımcı olabilir.
Uluslararası Ticaret Bakanlığı basın bülteninde güçlü bir ticari ilişkinin Birleşik Krallık’ın hem bir imalat güç merkezi hem de teknoloji, siber, yaşam bilimleri, yaratıcı endüstriler, eğitim, yapay zeka, finansal hizmetler ve yenilenebilir enerjide bir dünya lideri olarak güçlü yönlerini kullanmaya olanak sağlayacağı ifade ediliyor. Bu sektörlerdeki Birleşik Krallık işletmeleri, ekonomilerini petrol bağımlılığından uzaklaştırıp diğer sektörlere doğru şekillendiren KİK ülkelerini desteklemede de rol oynayabilir. Örneğin BAE 2050 yılına kadar elektriğin yüzde 50’sini yenilenebilir kaynaklardan üretme hedefi belirledi. Birleşik Krallık rüzgar türbini parçalarının ihracatı şu anda yüzde 15’e varan tarifelerle karşı karşıya.
Brexit sonrası İngiltere’nin dünya ticaretindeki yerini ve rolünü güçlendirmeye yönelik çalışmaları hız kesmeden devam ediyor. 2020’de gerçekleşen ayrılıktan bu yana Avustralya, Yeni Zelanda ve Japonya ile STA’lar tamamlandı. Bahreyn Sanayi ve Ticaret Bakanı Zayed Al Zayani de KİK-BK anlaşmasının bir yıl içinde tamamlanabileceğini belirterek Ağustos 2023’ü işaret ediyor. Al Zayani, KİK’in ticaret anlaşmasına varılması konusunda çok kararlı olduğunu belirterek sürecin kolaylaşması için özel bir ekip oluşturulduğunu ifade ediyor. Birleşik Krallık’ın, altı yerine tek bir temas noktasının olmasının süreci hızlandırabileceğine dikkat çekiyor. İngiltere’nin baş müzakerecisi ise ilk müzakerelerin bu yaz sanal olarak başlayacağını belirtiyor. Gelişmeleri izlemeye devam edeceğiz.