Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler (BM) 79. Genel Kurulu’na katılmak üzere bulunduğu New York’taki heyetinde yer alan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, pazartesi günü 3 ayrı dar kapsamlı, basına kapalı toplantıda Orta Vadeli Program (OVP) temelli sunum yaptı.
Özellikle dar katılımlı planlanan ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) çatısı altındaki Türkiye-Amerika İş Konseyi’nin (TAİK) düzenlediği toplantıların biri Citi Group’un New York’taki merkezinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında yapılanı da Türkevi’nde gerçekleşti.
Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Ahmet Burak Dağlıoğlu’nun katıldığı “Fortune 100”deki 25 dev şirketin üst düzey temsilcisinin sorular sorduğu toplantıda bir saat kaldı.
DEİK Başkanı Nail Olpak, TAİK Başkanı Murat Özyeğin, Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Sedat Önal, Amerikan-Türk İş Konseyi Başkanı, Chobani Kurucusu Hamdi Ulukaya, MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı, ASKON Başkanı Orhan Aydın, Koç Holding CEO’su Levent Çakıroğlu, Sabancı Holding CEO’su Cenk Alper’in de bulunduğu toplantının sonraki bölümünde Bakanlar, görev alanları çerçevesinde Türkiye’yi anlattı, soruları yanıtladı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, üç ayrı toplantıdaki sunumunda üstüne basa basa şu mesajı verdi:
- 2025 yılı Eylül ayında New York’a gelip sizlerin karşısına çıktığımda Türkiye’de enflasyonun yüzde 20’ler seviyesine indiğini anlatacağım.
Türkiye-Amerika İş Konseyi (TAİK), “15. Türkiye Yatırım Konferansı” vesilesiyle pazartesi akşamı New York Halk Kütüphanesi’nde gerçekleşen resepsiyonda konuklarını ağırladı. Resepsiyonda basına kapalı gerçekleşen 3 toplantı üzerine sohbet sırasında bir iş insanı cep telefonundaki sunum sayfasını gösterdi:
- Sayın Şimşek, sunumunda OVP’deki 2025 yılı hedeflerini tek tek irdeledi. Bu sayfa üzerinde özellikle durdu, “Eylül 2025’te New York’a Türkiye Yatırım Konferansı’na geldiğimde enflasyonun yüzde 20’lere indiğini sizlere anlatacağım” dedi.
Resepsiyona katılan Ticaret Bakanı Bolat’a Amerikalı yatırımcılarla görüşmeler konusundaki izlenimini sordum, şu yanıtı verdi:
- Hem toplantılar, hem de ikili görüşmelerde dünyanın önde gelen iş dünyası temsilcilerine ülkemizin potansiyelini anlattık, anlatmayı sürdürüyoruz. Toplantı ve görüşmelerden aldığımız hava oldukça olumlu.
Bolat, ABD Ticaret Odası Başkanı Suzanne Clark ile yaptığı görüşmeye de değindi:
- Sayın Clark ile yaptığımız görüşmede de ülkemizdeki yatırım ortamını ve olası fırsatları ele aldık. Türkiye ile ABD arasındaki ticaret hacmini 100 milyar dolar seviyesine çıkarma hedefine ulaşmamızda şirketler önemli rol oynayacak.
Ardından Ünlü & CO Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Mahmut Ünlü ile TAİK’te Yönetim Kurulu Üyesi olan Esas Holding Yönetim Kurulu Üyesi Kerem Kamışlı’nın sohbetine dahil oldum. Ünlü’ye takıldım:
- Borsa İstanbul’a ABD’deki fonlardan yatırım geliyor mu? İşaretleri aldınız mı?
Mahmut Ünlü, Türkiye’ye para girişinin olduğunu ve sürdüğünü belirtti:
- Aslında çok kısa vadeli kaynak girişi söz konusu. Onlar da daha çok yüksek faize, tahvil piyasasına geliyor. Borsa İstanbul’a, hisse senetlerine girişler daha sınırlı kalıyor.
Beklentisini paylaştı:
- Borsa İstanbul’a uzun vadeli yatırımcıların gelmesi önemli. Söz konusu yatırımcılar aldıkları hisse senetlerini 2-3 yıl hatta bazen daha uzun süre ellerinde tutuyor.
Kerem Kamışlı, söz konusu uzun vadeli yatırım yapanların hisse senedi seçimini nasıl gerçekleştirdiklerini sordu, Ünlü anlattı:
- Daha çok önde gelen holdinglere, bankacılık sektörüne yatırım yaparlar. Geçmişteki eğilimler o yöndeydi. Yine öyle olmasını bekliyoruz. Nitekim uzun vadeli hisse senedi alımı yapabilecek bazı yatırımcılar İstanbul’a gelip gitmeye başladı.
Citibank Türkiye Genel Müdürü Emre Karter’den Citi Group’un New York’taki merkezinde Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’in katılımıyla gerçekleşen toplantıya ilişkin izlenimlerini aldım:
- Ben de TAİK’in yönetimindeyim. “14. Türkiye Yatırım Konferansı”nı geçen Nisan ayında yine Sayın Şimşek’in katılımıyla New York’ta gerçekleştirmiştik. Toplantıdan olumlu izlenimle ayrıldım.
Şu gözlemine işaret etti:
- Türkiye’ye son dönemlerde ciddi kaynak girişi oldu. Her ne kadar henüz “yatırım yapılabilir ülke” noktasına gelinmese de not artırımları uluslararası piyasalara olumlu yansıdı.
Karter, Türkiye’ye gelen kaynakla ilgili şu sınıflamayı yaptı:
- Önce “sıcak sıcak”, yani “çok kısa vadeli” kaynak girişi oldu.
- Şimdi, “sıcak” yani, kısa vadeli kaynak girişi de başladı.
- Bundan sonra önemli olan para piyasalarına daha uzun vadeli kaynak girişinin yaşanması.
Sonra ekledi:
- Bankacılık kariyerim boyunca Türkiye’ye bu kadar kısa sürede yüklü kaynak girişi olduğuna tanık olmamıştım.
Basına kapalı toplantılar üzerine yaptığım sohbetler, hem hükümetin, hem de iş dünyasının ABD’den geçen yıla göre daha olumlu işaretlerle döneceğini ortaya koydu…
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Başkanı Nail Olpak’a başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla Türkevi’nde gerçekleşen olmak üzere basına kapalı toplantılardaki izlenimini sordum, anlattı:
- Geçen yıl Eylül ayına göre bu yıl Fortune 100’den davet ettiğimiz 25 uluslararası dev şirketin CEO’ları, üst düzey yöneticilerinden çok daha olumlu işaretler aldık.
Şu noktanın altını çizdi:
- Kimse, “Her şey olumlu artık Türkiye’ye 50 milyar dolar kaynak gelir” gibi bir beklentiye girmesin. Böyle bir şey yok. Ancak, artık uluslararası kredi notları artırılan, artışı da devam edecek, risk primleri düşen bir Türkiye söz konusu.
Toplantılara katılan yatırımcıların Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uygulanan programın, OVP’nin arkasında olduğunu gördüğünü belirtti:
- Başta ihracatçılar olmak üzere kendi içimizde çekilen sıkıntılardan dolayı şikayetler var ama hep birlikte dişimizi sıkacağız. Programın ana çizgisini bozmayacak taleplerin yaratacağı ivme ile yolumuza devam edeceğiz.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, merkezleri ABD’de olan uluslararası 25 kuruluşun CEO ve üst düzey yöneticileriyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında gerçekleşen toplantıyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
- Sayın Cumhurbaşkanımız toplantıdan ayrıldıktan sonra Bakan arkadaşlarımızla uluslararası dev şirketlerin üst düzey yöneticileriyle görüşmeyi sürdürdük. Sayın Cumhurbaşkanımız çıktıktan sonra bize sert eleştiriler gelebileceğini düşündüm, öyle olmadı.
Söz konusu şirketlerin temsilcilerinden uygulamada karşılaştıkları bazı sıkıntıları dile getirenler olduğunu kaydetti:
- Genelde olumlu mesajlar aldık. Dile getirilen ufak tefek sıkıntıları da not ettik.
Kacır’a Temmuz ayı sonlarında açıkladıkları teknolojiye dönük yatırımları destekleme programı HIT-30’a ilgiyi sordum, anlattı:
- 2030’a kadar 30 milyar dolarlık teknoloji yatırımını harekete geçirmeyi hedefleyen HIT-30 programımıza başta Çin olmak üzere Uzakdoğu’dan ilgi var. New York’taki görüşmelerimizde de HIT-30’a ilgi gösterildiğini gördük.
Ardından ekledi:
- HIT-30, ülkemize yüksek teknolojiye dönük yatırımlar konusunda önemli ivme kazandıracak. Buna inanıyoruz.
Sonra Apple Başkan Yardımcısı Nick Ammann ile görüşmesine değindi:
- Sayın Ammann ile Türkiye’nin dijital dönüşüm yolculuğunu konuştuk. Dünyada en çok indirilen mobil uygulamalar arasında Türkiye’den örneklerin olması gurur verici.
Ammann’a verdiği mesajı paylaştı:
- Türkiye’yi yüksek teknoloji yatırımlarının merkezi yapmakta kararlıyız. HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Teşvik Programımızla ülkemiz, dünyanın önde gelen şirketlerin üretim, Ar-Ge ve inovasyon üssü olma rolünü daha da güçlendirecek.