DR. NEJAT F. Eczacıbaşı Vakfı’nın “2023 Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Tıp Ödülleri” törenindeyiz. “2023 Tıp Bilim Ödülü”nün sahibinin Prof. Seza Özen olduğu anons edildikten sonra öyküsü ekrana yansıdı:
● Seza Özen, 1982’de Hacettepe Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. Zorunlu hizmetinin ardından Pediatri ihtisasını Hacettepe Tıp Fakültesi’nde tamamladı. Daha sonra California’da Stanford Üniversitesi’nde araştırmacı olarak çalıştı.
● Hacettepe Üniversitesi Pediatri Anabilim Dalına öğretim üyesi olarak döndü. Profesörlüğe bu bölümde yükseldi. Yan dal olarak Nefroloji ile başladı. Romatoloji yan dal disiplini olarak ayrıldı.
● Halen, Hacettepe Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı ve Pediatrik Romatoloji bilim dalı öğretim üyesi.
Prof. Özen’in ana çalışma konularının altı çizildi:
● Önemli katkılarda bulunduğu iki temel konu “oto-enflamatuvar hastalıklar” ve “vasküler” oldu. Bu alanlarda pek çok uluslararası çalışmaya öncülük etti. Çocukluk vaskülitleri için “Ankara Kriterleri” başlığıyla tüm dünyada kabul gören ve kullanılan sınıflamayı geliştirdi.
● Diğer ana çalışma başlığı ise ilk tanımlanan oto-enflamatuvar hastalık olan ve ülkemizde en sık görülen kalıtsal hastalık özelliği taşıyan Ailevi Akdeniz Ateşi (AAA) oldu. AAA konusunda öncülük ettiği çalışmalarla hastalık konusunda farkındalığın artmasına önemli katkı sağladı.
● Akademik olarak AAA’de fenotip-genotip ilişkisi, komorbiditeler, taşıyıcıların özellikleri, bu hastalıklardaki immün disregülasyonun tanımlanması, tedaviye direncin tanımlanması, biyolojik tedavilerin yeri, taşıyıcıların avantajını tanımlayan çalışmalarda yürütücü rol aldı.
● Ülkemizdeki yüksek akraba evliliği oranı nedeniyle sıkça görülen diğer oto-enflamatuvar hastalıklarla ilgili de klinik ve translasyonel çalışmaları ulusal ve uluslararası düzeyde yürütmeye devam ediyor.
● Bunun yanında Türkiye’de “pediatrik romatoloji” bilim dalının gelişmesine, gerek ülkemizde, gerekse uluslararası alanda yer bulmasına ve alanında ilk sıralara yerleşmesine katkıda bulundu.
● Bilim Akademisi Derneği, Avrupa Bilim ve Sanat Akademisi (European Academy of Sciences and Arts) ve konusuyla ilgili ulusal ve uluslararası derneklerin üyesi. Ayrıca bu kurumların çalışmalarla ilgili karar verici kurullarında yer alıyor.
● Romatoloji alanında Avrupa’da bilimsel araştırmaları planlayan iki derneğin, Counselor fort he Pediatric Rheumatology International Trials Organisation (PRINTO) ve Funding Research in Rheumatology (FOREUM) yönetim kurulu üyesidir.
● 2022’de PLOS 202’de yayımlanan dünyanın en etkin bilim insanları listesinde yer alan sayılı Türk tıp bilim insanları arasında bulunuyor.
Prof. Seza Özen, tanıtım videosundan sonra ödül için sahneye davet edildi. Ödülünü Eczacıbaşı Holding ve Nejat Eczacıbaşı Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı’ndan aldı.
Ödülüyle birlikte kürsüye geçti, şu mesajları verdi:
● Bilim, biat etmemektir.
● Bilim sorgulamaktır. Bilim insanı sorgular.
● Ben çalışmalarımın tamamına yakınını Türkiye’de yaptım.
● Ancak, ülkemiz şu anda ciddi ölçüde beyin göçü yaşıyor.
● Türkiye’de bilimsel çalışmalar için kadro da bütçe de daha büyük olmalı.
● Avrupa, araştırmaya bizden 3 kat, Güney Kore bizden 4 kat fazla bütçe ayırıyor.
Rusya-Ukrayna savaşı bitmeden, Hamas’ın ateşe güçlü bir körükle yüklenmesi, İsrail-Filistin üzerinden bölgemizde savaş kapısını ardına kadar açtı.
Savaş ortamında diğer gündem maddeleri doğal olarak geri plana itilir ama biz yine de “2023 Bilim Tıp Ödülü”nü alan hocamız Prof. Seza Sözen’e kulak verelim:
- Ülkemiz şu anda ciddi ölçüde beyin göçü yaşıyor…
Biat etmeyen, sorgulayan, araştıran, geliştiren bilim insanlarının önünü açalım…
Savaşta, barışta, hastalıkta, salgında, sağlıklı günlerde, her zaman bilim bize lazım değil mi?
2011 yılı Temmuz ayı idi… Malatya’da dönemin Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç, dert yandı:
- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan yine Malatya’yı öksüz bıraktı…
Erkoç’tan bu cümlesini açmasını istedim, sürdürdü:
- Başbakanımızın bu sefer Malatya’dan bir milletvekilini kabineye almasını bekliyorduk.
Bu beklentinin kaynağını sordum, yanıtladı:
- Çünkü Malatya AK Parti’ye en büyük oy desteği veren illerden biri. Bu desteğin karşılığında kabinede Malatya’dan bir Bakan olmalıydı.
O dönemde Malatya Ticaret ve Sanayi Odası’nın önceki başkanlarından Mücahit Fındıklı ile AK Parti Milletvekili ve MKYK Üyesi Öznur Çalık yeni dönemde de yerini korumuştu.
Fındıklı, TBMM Sanayi Komisyonu Başkanı olmuştu…
Bir seyahatte Erdoğan’a Erkoç’un bu serzenişini aktardığımda şu yanıtı almıştım:
- TBMM Sanayi Komisyonu Başkanlığı da önemli bir görev.
Önceki gün Gümrük ve Ticaret önceki bakanlarından AK Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfenkci’nin sosyal medya paylaşımından Hasan Hüseyin Erkoç’un vefatını öğrendim:
- İnna lillahi ve inna ileyhi raciun… Önceki dönem Ticaret ve Sanayi Odası Başkanımız Hasan Hüseyin Erkoç’a Allah’tan rahmet, yakınlarına ve ailesine başsağlığı diliyorum. Rabbim mekânını cennet eylesin…
Bülent Tüfenkci’nin paylaşımından vefatını öğrenince 2011 yılı Temmuz ayında Hasan Hüseyin Erkoç’la yaptığımız sohbeti anımsadım.
Malatya Ticaret ve Sanayi Odası’nın önceki başkanlarından Mücahit Fındıklı, AK Parti’den siyasete atılınca yerine Hasan Hüseyin Erkoç seçilmişti.
Önceki oda seçimlerinde şimdiki Başkan Oğuzhan Ata Sadıkoğlu, Erkoç’a rakip çıkmış ve kazanmıştı.
Hasan Hüseyin Erkoç başkana Allah’tan rahmet diliyorum.
Mekânı cennet olsun…
DR. NEJAT F. Eczacıbaşı Vakfı’nın “2023 Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Tıp Ödülleri” töreninin finalinde “2023 Tıp Onur Ödülü” için 89 yaşındaki Prof. İmran Özalp kürsüye çıktı.
1934 Niğde Bor doğumlu Prof. Özalp, Hacettepe Üniversitesi İhsan Doğramacı Çocuk Hastanesi Metabolizma Ünitesi’nde yaktığı meşaleyle zihinsel ve motor gelişim geriliği olan çocuklarda “fenilketonüri” tansının erken aşamada konulmasını sağlayan adımları başlatmıştı.
Prof. Özalp, bebeklerde topuktan alınan kan üzerinden “fenilketonüri” taramasının önünün açılmasını, böylece bu hastalık nedeniyle ortaya çıkabilen zekâ geriliği riskinin erken aşama tedavileriyle önüne geçilmesini sağlamayı başarmıştı.
Prof. Özalp, “2023 Tıp Onur Ödülü”nü Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu, Dr. Nejat Eczacıbaşı Vakfı Başkanı Bülent Eczacıbaşı’nın elinden aldıktan sonra kürsüye geçti, her cümlesi alkış alan şu mesajları verdi:
● Şanslıydım, çünkü Atatürk dönemi öğretmenlerinden ders aldım.
● Şanslıydım, çünkü Cumhuriyetin ilan edilmesinden 11 yıl sonra doğdum.
● Şanslıydım, çünkü kız-erkek aynı sıralarda, okullarda eğitim alabildik.