British American Tobacco (BAT) 2020 yılında 30’un üzerinde ülkeye toplam 167.6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. 2020’de en çok ihracat yaptıkları ülkeler arasında ilk beş; İran, Körfez Arap Ülkeleri, Irak, Libya ve İsrail oldu. Bununla birlikte BAT Türkiye, Samsun fabrikasından birçok ülkeye yarı mamul de ihraç ediyor. 2019’daki yarı mamul ihracatı 15 milyon dolar iken, 2020’de bu rakam 16 milyon dolara çıktı.
Uzun yıllardır sektörlerinde ihracat lideri olduklarını kaydediyor BAT Türkiye Genel Müdürü Gökhan Bilgiç ve “Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Ege İhracatçı Birlikleri tarafından birçok kez ihracat lideri ödülüne layık görüldük. 30’u aşkın ülkeye tütün ve tütün mamulleri ihracatı gerçekleştiriyoruz. Hedeflerimiz arasında yeni nesil ürünlerimizin ihracatını Türkiye’den gerçekleştirmek var. Buradaki yatırımımızın toplam tutarı 2 milyar dolar” diyor.
Türkiye’nin 2020’de 51 bin 845 ton tütün ihracatına karşılık, 115 bin 459 ton tütün ithal ettiğinin bilgisini veren Bilgiç, “Fındık ve üzümden sonra ülkemizin en önemli tarımsal ihraç ürünü tütündür. Tütün ihracatı, 2020’de bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 10 artış gösterdi. 2020’de 279 milyon dolarlık ihracata karşılık 562 milyon dolarlık tütün ithalatı yapıldı” diyor.
Yeni ihracat pazarları arasına İtalya’yı da dahil ettiklerini kaydediyor Bilgiç ve şunları söylüyor: “Avrupa’ya ihracat yapabilmek için Avrupa Birliği uyum süreçlerimizi 2019’da tamamladık. Bu yıl Avrupa ülkelerini de ihracat radarımıza aldık. BAT Türkiye olarak Türkiye, Sudan, Cezayir ve Mısır’da bulunan 4 fabrika ve 317 milyonluk nüfusa sahip önemli pazarlardan sorumluyuz.”
Bilgiç’in bir de beklentisi var; Katar ve Sudan ile serbest ticaret anlaşmalarının resmiyete kavuşması ile Türkiye’nin bu alandaki ihracatını daha çok artırabileceğini vurguluyor.
Hayalim Türkiye’nin 4 bölgeden biri olması
BAT’ın dünyanın 180’i aşkın ülkesinde faaliyet gösterdiğini 139 farklı milletten, 55 bin kişiye istihdam sağladıklarını belirtiyor Bilgiç ve ekliyor: “Dünyada 45 fabrikamız var. Toplam 84 bin çiftçi dolaylı olarak BAT için çalışıyor. Biz dünyayı 4 farklı bölgeden yönetiyoruz. Benim hayalim diğer bölgelerden birini Türkiye’den yönetmek. Politik ortam ve sürdürülebilir iş yönetimi olduğu sürece bu güvenle, birçok uluslararası şirket merkezi yönetimlerini Türkiye’ye çekecektir."
Atığın yüzde 90’ı dönüşüyor
Bilgiç, yılsonunda Türkiye fabrikalarında karbon salımını tamamen sıfıra indirmiş olacaklarını da kaydediyor.
Bilgiç’in verdiği bilgilere göre atıklarının yüzde 90’ını dönüştürüyorlar. Bilgiç şöyle devam ediyor: “Samsun fabrikamızda güneş enerjisi üzerine yatırımlar yapıyoruz. Tüm bu çalışmaları Sudan, Cezayir ve Mısır fabrikalarımız için de hedefliyoruz. Global anlamda BAT’nin sürdürülebilirlik konusunda çok önemli öncelikleri ve hedefl eri var. Geçtiğimiz günlerde Financial Times, ilk defa bir 'Avrupa İklim Liderleri' listesi yayımladı. Araştırma şirketi Statista tarafından derlenen listede 300 şirket yer alıyor. Sıralama, şirketlerin 2014 ve 2019 arasındaki gelirlerine paralel olarak sera gazı emisyonlarındaki düşüş oranları, emisyon yoğunluğunun azaltılması için yaptıkları çalışmalar ve Karbon Saydamlık puanlarına göre belirlendi. BAT olarak listenin 182’nci sırasındayız."
COVID-19 için tütünden aşı geliştirdi
Gökhan Bilgiç, bizi BAT’ın COVID-19 aşı çalışmalarını anlatarak şaşırtıyor. Bilgiç şu bilgileri veriyor: “Amerika’da satın aldığımız Kentucky BioProcessing (KBP) isimli bir biyoteknoloji şirketimiz var. Aslında satın almamızın nedeni tarımı geliştirip daha verimli çalışmalar üretmekti. Tütün bitkisinden başka ne faydalar yaratabiliriz diye düşündük. Aynı zamanda bunu yaparken bir takım aşı çalışmalarına başladılar. Daha önce SARS, Ebola için de bir takım aşı çalışmaları yapıldı. Antikoru tütün bitkisine enjekte ederek, tütünün içinde çok hızlı gelişmesini sağlayan bu aşı adayı, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) onayı aldı, klinik testlerine başlandı. Tüm faz çalışmaları tamamlandığında haftada 3 milyon doza varan aşıyı kar amacı gütmeden ESG, sürdürülebilirlik ajandamız gereği sadece maliyetiyle üretme taahhüdümüz var. 6 hafta gibi kısa bir sürede üreteceğiz. Genellikle soğuk ortam gerektiren geleneksel aşıların aksine oda sıcaklığında stabil kalan ve tek bir dozuyla etkili bir bağışıklık sağlayan bu aşının tüm faz denemelerini geçmesi, COVID-19 virüsü için çözüm aramamız da oldukça önemli.”
12 bin çiftçi ile sözleşmeli çalışıyoruz
BAT’ın tütün üretimini globalde GLP adında bir organizasyonla yürüttüklerini kaydediyor Gökhan Bilgiç ve “Ancak buna rağmen Türkiye’den yılda 13 milyon ton, yani 80 milyon dolarlık tütün alıyoruz. Bunun yüzde 35’ini Türkiye’de kullanıyoruz, geri kalan kısmı dünyaya ihraç ediliyor” diyor. Bilgiç, şunları kaydediyor: “Türkiye’de yaklaşık 12 bin çiftçi ile sözleşmeli olarak çalışan bir yapımız var. Türkiye’de üretilen toplam tütünün yüzde 20’sini globale alıyoruz. Harmanlarımız içinde yüzde 5 ile yüzde 20 arasında Türk tütünü kullanıyoruz.”