Organik kimya alanında Türkiye’deki beş ürün grubunun tek üreticisi, Avrupa’daki üç ürün grubunda ise dört üreticiden biri olan Bandırmalı MKS DevO, şimdide uçakların ve pistlerin buzlanmaması için ürün geliştirdi. Kanada’da yapılan zorlu sertifikalandırma sürecinin ardından ürün, Türkiye’de ilk etapta 100 milyon dolarlık ithalatı ikame etmeye ve bir o kadar da ihracat yapmaya hazır. Belirlenen ilk pazar stok maliyetinden kurtulmak isteyen Balkan ülkeleri ve yakın coğrafya.
Kimyada ‘organik’ vurgusunun karbon temelli kimyasal ürünlere işaret ettiğini belirten MKS DevO Kimya San. Tic. AŞ Yönetim Kurulu Başkanı M. Korgün Şengün, “Türkiye’nin 220 milyar dolarlık ithalatı var. Petrolsüz, doğalgazsız bu rakam 160 milyar dolarlarda. İthalatın 40 milyar doları da kimya alanında” diyor ve ekliyor: “Demek ki bizim ülke olarak asıl parayı kaptırdığımız yer kimya sektörü. Özellikle de performans kimyasalları... İşte biz buradaki açığın kapatılması için katkı sunmaya talibiz.”
“Bir maça dahil olmak için topa girmek lazım” vurgusunu yapan Korgün Şengün, “Biz de bir Türk organik firması olarak tersine mühendislikle, ithal ettiğimiz ürünleri Türkiye’de üretme peşindeyiz” diyor.
Hem sivil hem askeri uçaklar için…
Bu kapsamda uçaklarda ve pistlerde buzlanmayı önleyici de-icing sıvısını Türkiye’de üretmeyi başardıklarını da belirtiyor Korgün Şengün. “Gönül rahatlığıyla Türkiye’nin artık bu ürünü bir sonraki sezon ithal etmesine gerek yok” diyebileceğini söylüyor Şengün ve “De-icing ülkelerin sıcaklıklarına bağlı olarak derecelendiriliyor. T1, T2, T3 ve T4 var. Türkiye daha çok yüzde 90 T1, yüzde 10 T2 kullanıyor. Mesela Norveç’te bu oran yüzde 40 T1, yüzde 30 T3 ve yüzde 30 T4 şeklinde. Biz T1 ve T2 geliştirdik. Kısa bir süre sonra sonuçlar gelir. Hem sivil hem askeri uçaklar bu ürünü kullanabiliyor. Ayrıca de-icing sadece uçaklarda da kullanılmıyor. Tren yolları, kara yolları, gemiler, açıkta duran ve hareket halinde olan her şey için kullanılabiliyor” diye konuşuyor.
100 milyon dolarlık ithalatı kesecek
De-icing raf ömrü olan bir ürün. 20-25 derece sıcaklıkta ışık görmeyen bir ortamda bir yıl dayanıyor. Ancak açıldığında belirli bir saatte kullanılmazsa ürün çöp oluyor. Raf ömrü olan bir ürün olarak zor günler yaşayan havacılık sektörü için de-icing hem stok maliyetinin düşük olması gereken hem de talep halinde hızlıca temin edilmesi gereken bir ihtiyaç. Bunun için pazara yakın olmak önemli bir avantaj. Korgün Şengün, bu nedenle de-icing’in iç talebin yanı sıra en büyük pazarlarının yakın coğrafyalar ve özellikle de Balkanlar olacağını söylüyor. Şengün, şöyle devam ediyor: “THY ile görüşme halindeyiz. Onlara 24 saat içinde 100 ton sağlayabileceğimizi taahhüt ettik. Bulgaristan için bu 48 saat. Polonya için de 36 saatte ürünü tedarik edebiliriz. Üretimimizin yarısıyla ithalatı keseceğiz, ülkeyi ilk etapta yaklaşık 100 milyon dolarlık bir ithalat bağımlılığından kurtaracağız. Üretimin diğer yarısını da ihracata yollayacağız. Buzlanmanın çok olduğu yakın coğrafyalar Bulgaristan, Yunanistan yani Balkanlar öncelik. Ardından Polonya var. Hatta Hollanda ile görüşme halindeyiz. Orada ürünü üretip daha uzak coğrafyalara dağıtalım istiyoruz.”
Su bitti, jübilemi suyu geri dönüştürerek yaparım
Korgün Şengün, aynı zamanda Bandırma Organize Sanayi Bölgesi’nin de başkan vekili. Bugün 100 dönüm civarı olan MKS üretim kampüsünü, 5 yıl içinde 200 dönüme çıkarmak istiyor. Bu alan için de “hayatımın işi”, “bu proje jübilem olur” dediği bir projesi var. Kendi tesisinde günde 400 bin ton “sıfır atık su” projesi ve 500 ton yağmur suyu depolama kapasitesi bulunuyor. Şengün, “Su bitti! Bizim tüm tesislerimizde artık atık su üretecek lüksümüz yok. Mevcut arıtma tesisleri bu ihtiyacın çok gerisinde. Biz endüstride kullanılan suyu yeniden kazandıracak bir iş yapacağız. Yani sadece kendi tesisimiz için değil. Yeşil Mutabakat gibi pek çok kriter üretim hayatımızı belirleyecek ama daha önemlisi bu ayakta kalmak için bir zorunluluk. Kağıt üreticisi artık suyunu arıtmayı da düşünecek. Dünyaya bu teknolojiyi ithal edeceğiz. Bandırma OSB’yi de bir sıfır atık bölge haline getireceğiz” diyor.
Her test için uçak kalktı
Havacılık sektörüne ürün üretmek; kalite standartlarını tutturmak için hem titiz bir çalışma istiyor hem de önemli bir maliyet yaratıyor. Havacılık kimyasallarının yüzde 80’ine yakınını Kanada’daki kuruluşlar akreditasyon veriyor. Yüzde 20’ye yakını ise ABD’den onay alabiliyor. Korgün Şengün, şunları söylüyor: “Biz her test için bir uçak kaldırmak zorunda kaldık. Bu da her uçuş için 80 bin dolar anlamına geliyor. Yaklaşık 700 bin dolarlık bir maliyeti sadece ürünün uçaklarda test edilmesi için harcadık. Kendi kimya yatırımımız olduğu için tesisimizde bu ürün için ekstra 12 milyon liralık bir yatırım yaptık. Ama sertifikasyon süreçleri çok maliyetli. Herhangi küçük bir firma bu ürünü üreteyim diyemez. Uzakdoğuluları saymazsak 6-7 üretici var. Türkiye’de ise 3 yabancı etkin. Biz ilk etapta Türkiye ve Balkan pazarının yüzde 80’ine talibiz.”
30 milyon TL’lik Ar-Ge merkezi bu yıl açılacak
Yıllık 100 bin ton organik kimya üretme kapasitesine sahip MKS DevO, 200 kişiyi istihdam ediyor. 50 milyon dolarlık konsolide cirosu olan firma, üretiminin yarısını da ihraç ediyor. İhracat pazarları arasında İsviçre, Hollanda, Almanya, Fransa, İtalya, Polonya, Yunanistan, İspanya, Portekiz, Avusturya, Güney Afrika, Avusturya, Bangladeş ve Pakistan bulunuyor. 40 bin ton deterjan, 30 bin ton hazır beton, 15 bin ton siyah pigment, 2 bin ton dijital mürekkep, 4 bin ton su teknolojileri, 5 bin ton coreoxide, 4 bin ton özel kimyasallar üretiyor. Balıkesir’deki Ar-Ge merkezi için 30 milyon liralık yeni bir yatırım da yapmış durumdalar. Merkez, bu yıl devreye girecek. Dezenfektanlar için hammadde de üreten MKS DevO, Korgün Şengün’ün kendi deyimiyle, ‘sektördeki yatırım köpüğü’ geçince, çevreci bir dezenfektan markası üretmek için hazırlıkta.