ULUSLARARASI gayrimenkul danışmanlık şirketi JLL (Jones Lang LaSalle) Türkiye Başkanı Avi Alkaş ve Alkaş Danışmanlık’ın Genel Müdürü Yonca Aközer davet etti:
- Han Spaces’e bekliyoruz...
Hakan Güldağ’la birlikte Levent’teki Han Spaces’e gittik, Avi Alkaş ve Yonca Aközer’le birlikte gezdik. Avi Alkaş, Hakan Güldağ’a 2018’deki sohbetimizden bir bölüm aktardı:
-2018’in ikinci yarısının başlarında yaşadığımız kur atağı sırasında Vahap’la konuşmuştuk. O zaman kendisine “120 alışveriş merkezi bankalara geçebilir” demiştim. Hürriyet’teki köşesinde bu sözümü başlık yapmıştı.
Sonra bana döndü:
- Şimdi bankalara geçecek AVM sayısı 200-250’lere doğru gidiyor. Sektörün borçları döviz cinsinden, kiralar ise TL ile alınıyor.
Sektörün borcunu sordum, yanıtladı:
- 16.5 milyar dolar.
Kendi soyadını taşıyan şirketi Alkaş’ın gayrimenkul bölümünü JLL’ye sattığı günleri anımsadı:
- O zaman Alkaş’ta toplam 30 kişi idik. Şu an JLL Türkiye’de 600 kişiyiz. Aslında İstanbul’u Avrasya’nın merkezi yapmayı hayal ediyordum. “Perakende mükemmeliyet merkezi” ni İstanbul’a çektik ama gayrimenkul tarafı Dubai’ye kaydı.
Türkiye’de ticari gayrimenkulde geri dönüş ve kârlılıkların, dolayısıyla yatırımların azaldığını vurguladı:
-Aynı mekandan farklı kullanımlar üreterek değişik işlere girmemiz lazımki ürünlerimiz uluslararası alanda alıcı bulabilsin.
Gayrimenkulün likiditesi az ama ticari emtia olduğunu kaydetti:
- Bir dönem Hollanda’dan, Almanya’dan, ABD’den fonları ticari gayrimenkule çekmeyi başardık.
Konutta “sat-yap” ve “maketten satış” modellerinin yaşandığını anımsattı:
- Ticari binalarda belli seviyeye gelince kat kat satmak, mülkiyetin bölündüğü bir örnek. “Han”lar bunlara örnekti.
Pandemi sürecinin ticari gayrimenkulde 2030’larda gündeme gelecek bazı gerçekleri bugüne taşıdığını savundu:
- Ofis çalışanlarının hafta sonu izni 3 güne çıkacak. Haftanın 4 günü çalışılacak ofisler, bulundukları binaların alt katlarına inecek. Üst katlar lojmana dönüşecek. Evler de şehir dışına taşınacak.
“Han Spaces”i Nurus’un ortakları Renan ve Güran Gökyay kardeşlerle birlikte hayata geçirdiklerini paylaştı:
- Ticari gayrimenkulde “Han” tipi paylaşımlı binaların, ofislerin yaygınlaşacağı dönem başlamış bulunuyor. Biz de “Han Spaces” ile bu adımı attık.
Pandemi sürecinde biri Siirt’te olmak üzere 3 yeni AVM’nin açıldığını aktardı:
-Şu anda Türkiye’de toplam 441 AVM var. Artık AVM yatırımları da karma kullanımlı modele kaydı. Ancak, önümüzdeki dönemde paylaşımlı bina ve ofisler ile “çalışan yurtları” modeli yaygınlaşacak.
Ardından geldiği noktayı şu mesajla ortaya koydu:
- Herkes beni AVM’ci biliyor ama ben artık “Han”cı oldum.
Sayıları 441’e ulaşan AVM’ler, 16.5 milyar dolarlık borç yükü, ticari gayrimenkulde yeni arayışları zorluyor.
Türkiye’deki AVM’lerin büyük bölümünde “akıl teri” olan Avi Alkaş, çıkış yolunu eski tip iş hanlarının modernize edilmiş şeklinde bulmuş görünüyor.
DNA’ya dönüştü RE360 düzenliyor
ALKAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Avi Alkaş ve Alkaş Genel Müdürü Yonca Aközer, “Han Spaces” turu sırasında 8-10 Aralık’ta düzenleyecekleri “RE360 Gayrimenkul Buluşması”na değindi:
- Bu yıl 4'üncüsünü düzenleyeceğimiz “RE360 Gayrimenkul Buluşması", online platformumuz “Digital Network Alkaş"ta (DNA) gerçekleşecek.
Yonca Aközer, dünyanın önde gelen gayrimenkul fuarı MIPIM’in stratejik partner olarak yer alacağı buluşmada ele alınacak konu başlıklarını sıraladı:
• Pandemiyle Mücadele Eden Şehirler
• COVID-19 Sonrası Geleceğin Şehirleri ve İstanbul İçin Fırsatlar
• Gayrimenkulde Gelişen Trendler Avrupa 2021
Temsa’ya ortaklığınıza sevindim, her türlü destek için hazırım
TÜRKİYE’nin Prag Büyükelçisi Egemen Bağış’ın sosyal medya hesaplarında Skoda Transportation Genel Müdürü Petr Brzezina ile görüşmesini yansıtan paylaşımı görünce mesaj yazdım:
- Skoda yöneticileriyle neler konuştunuz?
Bağış, önce Türkiye-Çekya ticari-ekonomik ilişkileri üzerinde durduğunu belirtti:
- Şubat 2013’te ikili ticaret hacmimiz için 5 milyar dolarlık hedef belirlenmişti. Son 6-7 yıldır ortalama 3.5 milyar dolarlık bir ticaret hacmi gerçekleşiyor. Bu rakam, 5 milyar dolarlık hedefe uzak olmadığımızı gösteriyor.
Çekya ile işbirliğinin geliştirilmesi için mesai arkadaşlarıyla birlikte çalıştığını bildirdi:
- Enerji, güvenlik, savunma sanayi, turizm, kültür ve eğitim alanlarında iş birliğimizi artırmak için çalışıyoruz.
Sonra konuklarına Türkiye’ye yatırımlarıyla ilgili mesajlarını paylaştı:
- Küresel krize rağmen Türkiye'ye güvenip hatırı sayılır yatırım (Temsa'nın yüzde 50'sini satın aldılar) yapmış olmaları bizim için sembolik önem taşıyor.
Çekyalı ortakların Temsa’nın büyümesine katkı yapacaklarına inandığını vurguladı:
- Türkiye'de üretilen otobüslerin Çek Cumhuriyeti üzerinden tüm Avrupa pazarına satışı yolundaki çabalara her türlü desteği vermeye hazırım.
Konuklarına daha önce bakanlık görevinde bulunduğunu anlatıp, şu mesajı verdiğini bildirdi:
- Şu anda görevde bulunan Bakan ve Bakan Yardımcılarımız şahsi dostum. Kendilerine bürokratik engeller başta olmak üzere her konuda yardımcı olacağım.
Bana yanıt için gönderdiği mesajının son bölümünde şu bilginin altını çizdi:
- Skoda'nın otomobil bölümü Volkswagen'e satılırken diğer firmaları Çekya'nın en zengin iş insanı olan Peter Kell ner almış. Kelner'in şahsi serveti 16.5 milyar dolar. Kellner'in şirketleri PPF Holding çatısı altında. Temsa'nın yüzde 50'sini PPF Holding satın almıştı.