Nihayet tüm dünyanın beklediği haber geçtiğimiz günlerde geldi ve COVID-19 aşısının hayata geçirilmesine dair büyük bir adım atıldı. Aşının mucitlerinin Türk asıllı Almanlar olması da twit atarak değil çok çalışarak dünyayı ve ülkemizi değiştirebileceğimize dair güzel bir örnek. Sosyal medyanın yarattığı sahte kahramanlar yerine kimleri örnek almamız gerektiğini gösteren mütevazı bir çift. Aşı henüz tüm aşamalardan geçmemiş olsa da etkinliği yüzde 90 civarında görünüyor. Şayet bu durum kesinleşirse her yıl mutasyon geçiren gribe karşı kullanılan ve etkinliği yüzde 45-50 aralığında olan aşılara oranla çok daha başarılı bir aşı piyasaya geliyor demektir. Uzun süredir hayatımızda olan kızamık, çiçek gibi aşıların etkinliklerine yakın bir seviye bu. Yüksek etkinlik COVID-19'un bulaşıcılığı bir anda artış göstermeyecekse nüfusun yüzde 55-60’ı aşılanırsa büyük ölçüde koruma sağlanacağına da işaret ediyor. Pfizer ile aynı modeli kullanan Moderna ve başka bir teknik üzerinde çalışan AstraZeneca’da yakında aşılarının performanslarını açıklayacak şirketler.
Açıklamaların ardından “evde kal” temasından faydalanan şirketler yani Netflix, Amazon, Zoom vs gibi “büyüme” hikayesi olan hisseler değer kaybederken doğal olarak ucuz kalmış sektörler yani hava yollar, restoranlar, cruise vs değer kazandı. Bu rotasyon bir süre daha sürebilir ancak pek çok belirsizliği geride bıraktığımız için endekslerde yüzde 10-15’lik bir satışı mümkün görüyorum. Aşı fiyatlaması hemen yapılsa da reel ekonomiye katkısı 2021’in ikinci yarısında görülecektir. Mart ayından bu yana ABD hane halkının mevduat büyüklüğü 2 trilyon dolar arttı. Bu tasarruflar günlük hayat normale döndüğünde çok hızlı bir şekilde tüketime gidecek. Bazı sektörler bu talebi karşılarken bazıları, örneğin restoranlar vs, yaşanan iflaslar neticesinde ciddi anlamda daraldığından fiyat artışları göreceğiz. Yani sorunlu bir enflasyon tipi.
Öte yandan aşı haberi ABD 10 yıllık bono getirilerini de yukarı itmiş durumda. Şayet sadece nominal faizler değil reel ABD getirileri de yükselirse bu altın gibi emtialar veya gelişmekte olan ülkeler için çok iyi bir haber değil. Aşı benim çok önem verdiğim mali genişleme paketi için de belirsizlik demek. Paketin daha ufak olması için önemli bir argüman gelişebilir. Son olarak ABD seçimlerinde bundan sonrasını özetlemek yerinde olacaktır. 14 Aralık’tan sonra seçiciler kurulu oylarını kullanacaklar ve en geç 23 Aralık’ta karar Senatoya girmiş olacak. 6 Ocak’ta da başkan resmileşecek. Öte yandan 5 Ocak’ta Georgia eyaletinde yapılacak olan secim Senato’nun da kimin kontrolünde olacağını belirleyecek. Demografi ve istatistikler Cumhuriyetçilere işaret ediyor. Demokrat parti secimi kazanmış olsa da Temsilciler Meclisinde fark daraldı, Senatoyu da kazanamamış görünüyorlar. Bu durum secim öncesi anlatılan hikaye ile çelişiyor ve partinin bölünmesine kadar gidecek bir fikir ayrılığını da tetikleyecektir. Senato şayet Cumhuriyetçilerde kalırsa 2022 ara seçimleri öncesinde 2021 yılında önce Biden’ı zor durumda bırakmak için ufak bir mali pakette direnebilirler ki bunu ekonomi ve piyasalar için negatif bir gelişme olarak görüyorum.