Ersu TÜREDİ
SMMM/ Bağımsız Denetçi
Bilindiği üzere 3 Şubat 2021 tarih ve 31384 sayılı Resmi Gazete’de 7263 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun yayınlanmıştır. Buna göre, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamındaki kurumlar vergisi mükelleflerine 01.01.2022 tarihinden itibaren kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde yararlandıkları Ar-Ge ve tasarım indirimi veya teknopark kazanç tutarının 1.000.000 TL ve üzerinde olması durumunda bu tutarın %2’sini pasifte geçici bir hesaba aktarma zorunluluğu getirilmiştir.
Bu tutarın geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar;
- Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması için kullanılması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da
- Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır.
Bu tutarın ilgili yılın sonuna kadar özel fona aktarılmaması ve yatırım yapılmaması durumunda, yıllık beyanname üzerinde 4691 sayılı Kanun kapsamında istisna edilen kazanç tutarının yüzde 20’si, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edilemez.
Aynı şekilde 5746 sayılı Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden indirim konusu yapılan tutarın yüzde 20’si ilgili yılda yararlanılan Ar-Ge indirimine konu edilemez. Gelir vergisi mükellefleri bu uygulamanın kapsamı dışındadır.
Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle tahsil edilecektir.
Aktarılması gereken tutarın üst limiti yıllık bazda 20 milyon TL ile sınırlıdır.
Söz konusu tutar ve oranları; birlikte ya da ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye ve 5 katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, bu uygulamanın 2021 yılı kazançları için 2022 yılında verilecek yıllık gelir/kurumlar vergisi beyannamesi için uygulanacak olmasıdır.
Şirket ortaklarının, yönetim kurulları ve Ar-Ge yöneticilerinin yılsonuna gelmeden yatırım yapacakları fonlarını veya girişimcilerini seçip yatırımlarını yapmaları elde edecekleri avantajı kaybetmemelerine ve gecikme faizi ödememelerine imkân sağlayacaktır. Aksi takdirde yüzde 2’lik fon tutarı yerine yüzde 20’lik bir avantaj kaybolmuş olacaktır.