316 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Değişiklikler Yapılmasına Dair Kanun’da yapılan değişiklikler uygulamalar açısından önem arz etmekte olup bu bağlamda aşağıdaki konuların tartışılması gerekmektedir. Şöyle ki;
7316 sayılı Kanun’un birinci maddesiyle A.A.T.U.H.K’nın 85. maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “Menkul mallar” ibaresinden sonra gelmek üzere “elektronik ortamda veya” ibaresi, dördüncü cümlesinde yer alan “değer düşüklüğüne uğrayacağı anlaşılan mallar” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile muhafazası tehlikeli veya masrafl ı olan mallar” ibaresi ve maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Artırmaya iştirak edeceklerden menkul mala biçilen değerin %5’i nispetinden para teminat olarak alınır. Alacaklı amme idareleri, menkul malın türü veya değeri ile satış şeklini esas alarak teminat alınmayacak halleri belirlemeye, para yerine teminat mektubu alınmasına karar vermeye yetkilidir.” Bu düzenleme ile “muhafazası tehlikeli veya masrafl ı olan menkul malların da açık artırmayla satılmasına imkân sağlanmış olmaktadır. Ayrıca 7316 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi ile yapılan değişiklikle menkul malların elektronik ortamda da satışı mümkün hale geldiğinden 85. maddeye eklenen fıkra ile artırmaya iştirak edecek kişilerden menkul mala biçilen değerin %5’i nispetinde paranın teminat olarak alınmasını öngören bir düzenleme yapılmıştır. Alacaklı amme idareleri, menkul malın türü veya değeri ile satış şeklini esas alarak teminat alınmayacak halleri belirlemeye, para yerine teminat mektubu alınmasına karar vermeye yetkili kılınmıştır.
7316 sayılı Kanun’un 2’nci maddesi ile A.A.T.U.H.K.’nın 86’ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
“Madde 86 - Müşteri malı almaktan vazgeçer veya verilen mühlet içinde bedelin tamamını vermezse mal ikinci defa artırmaya çıkarılır ve en çok artırana ihale olunur. Mal birinci defa kendisine ihale olunan kimseden iki ihale arasındaki fark ve diğer zararlar ile fark üzerinden hesaplanacak tecil faizi oranında faiz veya ikinci artırmada talip çıkmaması sebebiyle ihale yapılamadığı takdirde birinci ihale bedeli ve diğer zararlar ile birinci ihale bedeli üzerinden hesaplanacak tecil faiz oranında faiz, ayrıca bir hüküm alınmasına hacet kalmaksızın teminattan mahsubu yapıldıktan sonra bakiyesi bu kanun hükümlerine göre tahsil edilir ve o mal için idarece yapılan her nevi masraf alınmak suretiyle kendisine terk olunur.
Birinci artırmada talip çıkmaması sebebiyle ihalenin yapılamaması veya birinci artırmada mal kendisine ihale olunan kimsenin malı olmaktan vazgeçmesi ya da verilen mühlet içinde bedelin tamamını vermemesi üzerine yapılan ikinci artırmada mal kendisine ihale olunan kimsenin malı almaktan vazgeçmesi ya da verilen mühlet içinde bedelin tamamını vermemesi üzerine yapılan ikinci artırmada mal kendisine ihale olunan kimsenin malı almaktan vazgeçmesi veya verilen mühlet içinde bedelin tamamını vermemesi halinde, bu kimseden ikinci ihale bedeli ve diğer zararlar ile ikinci ihale bedeli üzerinden hesaplanacak tecil faizi oranında faiz ayrıca bir hüküm alınmasına hacet kalmaksızın teminattan mahsubu yapıldıktan sonra bakiyesi bu Kanun hükümlerine göre tahsil edilir ve o mal için idarece yapılan her nevi masraf alınmak suretiyle mal kendisine terk olunur. Mal bedeli ihale yapılan şahıstan tahsil edilemediği müddetçe asıl borçlunun borçlu sıfatı devam eder.”
Söz konusu madde müşterinin malı almaktan vazgeçmesi veya verilen mühlet (süre) içinde bedelin tamamını ödememesi halinde düzenlenmektedir. Yapılan değişiklikle artırma sonucunda kendisine ihale edilen malı almaktan vazgeçenlerden %5 oranında faiz yerine tecil faizi oranında faiz alınması uygulamasına geçilmektedir. Ayrıca, birinci artırmada talip çıkmaması veya ihale edilen malın alıcısı tarafından alımından vazgeçilmesi halinde uygulamanın nasıl olacağı hususuna açıklık getirilmiştir.
A.A.T.U.H.K’nın 90. maddesinde yapılan değişiklikle;
7316 sayılı Kanun’un 3. maddesi ile A.A.T.U.H.K.’nın 90. maddesi aşağıdaki şekle dönüşmüştür.
“Madde 90 - Gayrimenkuller, satış komisyonlarınca fiziki veya elektronik ortamda açık artırma ile satılır. Satış komisyonun oluşumu alacaklı amme idarelerince belirlenir. Komisyonun çalışma usul ve esaslarını belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.
A.A.T.U.H.K.’nın 97. maddesinde yapılan değişiklikle;
7316 sayılı Kanun’un 4. maddesi ile A. A. T. U. H. K.’nın 97. maddesinin ikinci fıkrasının birinci ve ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“İhale bedelinin tamamını ödememek suretiyle ihalenin feshine sebep olan kimse teklif ettiği bedel ile bir sonraki ihale bedeli arasındaki farktan ve diğer zararlardan ve fark üzerinden hesaplanacak tecil faizi oranında faizden sorumludur. Bu tutar ayrıca hükme hacet bakiyesi tahsil dairesince tahsil olunur.”
Bu madde ile 86’ncı madde kapsamında mesuliyeti bulunan kişilerden alınan teminattan gerekli mahsup yapıldıktan sonra bakiye teminat tutarı irat kaydedilir.
A.A.T.U.H.K.’na eklenen 97/A maddesi:
7316 sayılı Kanun’un 3. maddesi ile A.A.T.U.H.K’ya 97. maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir. “Menkul ve gayrimenkul malların elektronik ortamda satışı: Madde 97/A - Menkul ve gayrimenkul mallar bu kanun hükümlerine göre elektronik ortamda açık artırma ile satılabilir.
Açık artırma, ilanda belirtilen gün ve saat aralığında teklif verme yoluyla yapılır. Elektronik ortamda satışı yapılacak menkul mallar için her halükarda satış ilanı yapılır. Satışa ilişkin farklı mecralarda yapılan ilan ile elektronik ortamda yapılan ilan metinleri arasında farklılık bulunması halinde elektronik ortamda yapılan ilan esas alınır. Elektronik ortamda satışa sunulan mala ilişkin artırma sonucu, izleyen iş günü elektronik ortamda ilan edilir. Elektronik ortamda satılamayan menkul mallar bu Kanun hükümlerine göre pazarlık usulüyle fiziki veya elektronik ortamda satılabilir.
Artırma tarihinden önce teklif almaya, tekliflerde asgari artırım bedelini, teklif verme sürelerini, alınacak teminat türünü, artırma sonucunu belirtilen ilanda yer alacak hususlar ile elektronik ortamda yapılacak satışa ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.