Avrupa Merkez Bankası (AMB), Avrupa bankalarının AMB'nin Kasım 2020 kılavuzunda belirttiği doğrultuda iklim ve çevresel riskleri açıklama konusunda kaydettiği ilerlemeye dair bir değerlendirme yayımladı.
AMB’nin 2020'nin sonlarında yaptığı ilk değerlendirmeden bu yana iyileştirmeler olmasına rağmen, değerlendirmede hiçbir bankanın denetim beklentilerini tam olarak karşılamadığı ve yeterli derece şeffaf olmadığı ortaya konuyor.
İklim ve çevresel risk açıklamalarına dair düzenlemelerin, önümüzdeki yıllarda daha sıkı hale geleceği belirtilirken, bankaların hızlı bir şekilde uygulamalarını adapte etmeleri gerektiği vurgulanıyor.
AMB'nin güncellenmiş değerlendirmesi, doğrudan denetlenen 109 bankayı kapsıyor ve esas olarak en yüksek konsolidasyon seviyesindeki açıklamalara odaklanıyor. Değerlendirmede, denetim otoriteleri, bankaların 1 Kasım 2021'e kadar mevcut olan en son kamuya açık bilgilerinin yanı sıra, AMB'nin 2021 iklim riski öz değerlendirme çalışmasında yer alan belgeleri de inceliyorlar. Değerlendirmeye göre, 2020 ile karşılaştırıldığında, artık daha fazla banka iklim ve çevresel riskler hakkında bilgi açıklıyor. 2020 yılında bankaların yaklaşık yüzde 50’si yönetim kurullarının iklim ve çevre risklerini nasıl denetlediğini açıklarken, bu oran bugün yüzde 70’in üzerine çıkmış durumda. Fakat bu gelişmeye rağmen, şeffaflık düzeyi henüz yeterli değil. Bankaların yüzde 75’i, iklimsel ve çevresel risklerin, risk profiline olan maddi etkisini açıklamıyor. Oysa bu bankaların yarısı AMB’ye yaptıkları açıklamada, bu risklere maruz kaldığını ifade ediyor. Bunun yanı sıra, değerlendirilen bankaların yaklaşık yüzde 60’ı geçiş döneminin iş stratejilerini ne şekilde etkileyeceğine dair bir açıklamada bulunmuyor.
Bankaların temel verilerini açıklamaları da denetim beklentileriyle yeterince uyumlu değil. İklim ve çevresel risklere ilişkin temel performans veya risk göstergelerinin yalnızca yüzde 50'si yayımlanıyor. Öte yandan, bankaların sadece yüzde 15’i faaliyetlerinden kaynaklanan (Kapsam3) emisyonlarını açıklıyor.
Risklere yönelik açıklamalar yeterince kanıtlanmıyor
AMB’nin dikkat çektiği bir diğer önemli konu da, birçok bankanın iklim ve çevresel risklerine yönelik açıklamalarının yeterince kanıtlanmıyor olması.
Örneğin, risklerini Paris Anlaşması ile uyumlu hale getirmeyi taahhüt eden bankaların neredeyse yüzde 30'u bunu destekleyecek herhangi bir bilgi sağlamıyor. Net sıfır hedef taahhüdünde bulunan bankaların sayısı artıkça, bu bankaların riskleri hakkında daha ayrıntılı bilgi açıklamasına yönelik talep de artacak.
Değerlendirmede, finans sektörünün uyum sağlama yeteneğini doğrulayan iyi uygulamalar da yer alıyor. Örneğin, 2050 yılına kadar portföyünde net sıfır emisyon hedefleyen bir banka, çeşitli ara hedefler ve bunlara yönelik ilerlemenin yanı sıra, temel metodolojiler ve senaryolar yayımlamış durumda. Ayrıca, bazı bankalar, bilime dayalı geçiş sürecini izleyerek, elektrik üretimi, petrol, gaz veya otomotiv gibi sektörlerdeki kredi performansına ilişkin gösterge tablolarını yayımlıyor.
İklim riski stres testi geliyor
Avrupa Merkez Bankası, bankalara temel eksikliklerini açıklayan bireysel geri bildirim mektupları gönderdi. Bu mektuplarda, bankalardan kararlı adımlar atmalarını kalp etti. Bu mektupların; bankaların, Avrupa Bankacılık Otoritesi’nin çevresel, sosyal ve yönetişim risklerine yönelik bağlayıcı standartlar gibi yeni düzenlemelere hazırlanmalarına yardımcı olması hedefleniyor. AMB, 2022'nin sonunda bankaların iklim ve çevre açıklamalarını yeniden gözden geçirecek. 2022-24 için denetim önceliklerine iklim ve çevresel riskleri dahil eden Avrupa Merkez Bankası, bu kapsamda iklim riski stres testi ve bankaların iklim ve çevresel riskleri süreçlerine nasıl dahil ettiğine dair tematik bir inceleme yapacak.