Piyasalar 2020’ye hızlı başladı. ABD ile İran arasındaki gelişmelerle, altın gibi güvenli bir limanın fiyatı gereğinden fazla yükseldi. Jeopolitik risklerin arttığı bir ortamda risk alma iştahı doğal olarak gevşedi. Fiyat dalgalanmalarının yaşandığı finansal varlıkları değerlendirelim.
2011’de 1900 doların üzerine çıkan altın fiyatı, 2013’te düşüş (ayı) piyasasına girdi. 1530-1540 dolar, düşüş piyasasına girilen bölgeydi. Buradan sonra, haftalık kapanış fiyatları büyük resimde hep daha düşük oldu. Altının ayı piyasasına girişini sadece grafiksel açıdan değerlendirmiyorum. Büyük altın üreticileri, vadeli işlem piyasalarında bu bölgeden yüklü satış pozisyonları aldılar. Altın fiyatında mevcut yükseliş piyasası (boğa) 2017’de başladı. 2019’da yüzde 21.5 artan altın fiyatı, bu seneye de iyi başladı. Kısa sürede bu kadar hızlı artan bir finansal varlığın fiyatında düşüş olması normaldir. Yatırımcılar İran konusunda oldukça negatif beklentilere girdiler. Hem altın fiyatının, hem de petrol fiyatının yükselişe devam etmesi için yeni şartların oluşması gerekir. Kısacası, önümüzdeki günlerde bu emtiaların fiyatları iki ileri bir geri hareket edebilir. Hedge fonların (serbest fonların) altındaki alım pozisyonları rekor seviyelerde gözüküyor. Öte yandan, swap oyuncuları ki bunlar genelde büyük finansal kurumlardır, altında rekor seviyede net satış pozisyonu almışlar. Alım ve satım tarafında uç pozisyonlar alındığında, fiyat bir süre bant içinde hareket ederek bu fazlalıkları törpüleyebilir.
Gelişmiş ülkelerin borsa endeksleri 2019’u iyi bitirdiler. Gelişen ülkelerin endeksleri yılın son aylarında ralliye katıldılar. Yükselişlerin devam etmesi için temel şartlar mevcuttur. ABD ile Çin ticaret anlaşmasını imzalayacak. Çin’de bir teşvik paketi açıklandı. Yakın gelecekte büyük merkez bankalarının düşük faiz politikaları ve tahvil alım programları sürecek. Borsa endekslerindeki genel yükseliş on birinci yılına girdi. Yükseliş hareketini temsilen MSCI dünya endeksini aldım. Bu büyük harekette; biri yüzde 20 biri yüzde 18 olmak üzere, yüzde 10’un üzerinde altı düşüş yaşanmış. Bir boğa piyasasında sert düşüşlerin olması sağlıklıdır. Hisse senetleri özünde uzun vadeli yatırım araçlarıdır. Ancak bu finansal varlıklara yatırım yapanlar kısa vadelerde para kazanmak istiyorlar. Kısa vadeli yükümlülükler, uzun vadeli bir yatırım aracıyla karşılanmak isteniyor. Bu şekilde düşünen yatırımcı, kısa vadelerdeki fiyat düşüşlerini karşılayabilmelidir. Zaten bu düşüşler olmazsa, uzun vadedeki yükseliş hareketi beslenmez. Bir endeksin zaman zaman türbülansa girmesi iyidir. Oynaklığa ihtiyaç vardır. Çünkü endeks, risk primini bu oynaklıktan kazanır. Tahviller ve hisse senetlerinden oluşan dengeli bir portföy riski düşürür. Son on bir yılda dolar bazında yıllık yüzde 8’lik getirisi olan böyle bir portföy, sadece bir kez yüzde 10’luk düşüşe yakalandı. Yılbaşı itibarıyla; hisse senedi, tahvil ve biraz altından oluşan bir portföy makuldür.