TCMB yeni YTAK uygulamasının detaylarını açıkladı. Uzun zamandır iş dünyasının beklediği yeni YTAK uygulamasını ana hatları ile aşağıda özetledim.
1. Yıllık 100 milyar TL olmak üzere 3 yıl içinde 300 milyar TL limit TCMB tarafından oluşturulmuştur.
2. Minimum yatırım toplamı 1 milyar TL olmalıdır.
3. Firma limiti 5 milyar TL ve yatırımın en fazla yüzde 70’ne kadar kredi kullandırılabilir. Yatırım için istenen öz kaynak yatırımın yüzde 20’i kadardır.
4. Kredi için YTB alınması veya YTB alınmasına gerek yoktur yazısının Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan alınması gerekir.
5. Yapılacak yatırım için yine aynı Bakanlıktan TSP puanı (Teknoloji/Stratejik Puan) alınması gerekir. TSP’i olmayan firmalar için değerlendirmeyi TCMB yapacaktır. Yatırımın enflasyonu önlemeye ve cari açığın azaltılmasındaki etkisine göre karar verecektir.
6. Kredi kullanacak firmaların kredibilitesinin düzgün olması gereklidir ( çek yasağı, protesto, iflas, konkordato gibi kısıtlarının olmaması gereklidir.)
7. Firmanın döviz varlıklarının varlıklara oranı yüzde 5’i geçmemeli ve Kur/Fiyat koruması (KKM) sağlayan hesabının olmaması gereklidir. Yatırım için yurt içi alımlarda ve yatırım sonrası satışlarda TL sözleşme yapılması zorunludur.
8. Kredi vadesi 10 yıl ve geri ödemesiz dönem 2 yıldır. Taksitler aylık, üç aylık ve 6 aylık vadelerde yapılır.
9. Müracaat banka/katılım bankalarına yapılır. Aracı banka/katılım bankaları KOBİ için yüzde 2 ve diğer firmalar için yüzde 1 komisyon alırlar faizin üzerine.
10. İmalat sanayi dışında yapılacak yatırımlarda minimum % 50 yerli girdi kullanılması zorunludur.
11. Faiz oranı TSP’i 85 ve üzeri ise yüzde 23, 85’in altında ise yüzde 30 uygulanır. Yatırımın en az yüzde 20’i kadar yurt dışı kredi kullanılır ise ilave 500baz puan ve firmanın ratingi A ve üzeri ise 300 baz puan daha indirilir. Ratingi iyi ve yüksek teknolojik bir yatırım yapan ve yurt dışından kısmen kredi kullanan firmalarda oran yüzde 15’e kadar düşüyor. Faiz ve BSMV ödeme vadesinde tahsil ediliyor. Sabit bölen faiz hesabında 365 alınıyor.
12. Kullandırım 5 eşit taksitte yapılır ve kredinin en az yüzde 10’u ilk altı ayda kullanılır. Tamamı bir seferde kullanılması gerekiyor ise o zaman TCMB’den izin alınacak. TCMB tarafından aracı banka hesaplarına geçen tutar aynı gün firmanın hesabına geçecek ve bloke edilecek. Yatırım için yapılacak veya önceden yapılmış harcamalar karşılığında bu hesaptan kullandırım yapılır.
13. Erken geri ödeme yapılması mümkündür. Ancak kalan bakiyenin tamamının kapatılması gerekir.
14. Kredinin izlenmesi için aracı bankalar aracılığı ile TCMB’ye rapor edilecektir.
15. Kredinin taahhüdü YTB’nin kapatılması ile yapılacaktır.
16. Kredi için müeyyide uygulanması halinde faiz gecelik borç verme faizinin 1.5 katıdır.
Sonuç olarak. Uzun zamandır TCMB tarafından beklenen yeni YTAK uygulamasının detaylarını yukarıda özetledim. 12. Kalkınma Planında belirtilen “ Yeşil ve Dijital Dönüşümle Rekabetçi Üretim” hedefinin yakalanmasında çok önemli katkıda bulunacağına inanıyorum. TSP ve Firmanın Mali Yapısı Rating yeni YTAK’da öne çıkmaktadır.