MASTERCARD Türkiye ve Azerbaycan Genel Müdürü Yiğit Çağlayan, COVID-19 sürecinde “Mastercard Kapsayıcı Büyüme Merkezi”nden 1.5 milyon liralık hibe fonu sağlayınca ekibiyle birlikte plan yaptı:
- Bu fon ile “İhtiyaç Haritası-El Ele Destek Hareketi” platformu üzerinden ihtiyaç sahiplerine yardım edelim. İhtiyaç sahiplerine yardım ederken, küçük esnafa alışveriş ortamı yaratalım.
“İhtiyaç Haritası” platformu üzerinden yerel yönetimlerden de kontrol edilerek 20 ilde 28 bin ihtiyaç sahibi saptandı. Mastercard, ihtiyaçların sağlanacağı adresler konusunda formülü ortaya koydu:
- 28 bin ihtiyaç sahibinin ikamet yerlerine en yakın küçük esnaftan alışveriş yapmasını sağlayacak bir sistem oluşturalım.
Böylece söz konusu illerde toplam 300 esnaf alışveriş adresi olarak belirlendi. Mastercard, yüzde 80’i hiç kredi kartıyla satış yapmamış bu esnaflarla bağlantıya geçti:
- Size müşteri yönlendireceğiz. Yalnız, yönlendireceğimiz müşteriler kredi kartıyla alışveriş yapacak. Size kredi kartı sistemini kurup, anlatalım. Sisteme dahil olun, dijitalleşin.
Yiğit Çağlayan ve Mastercard İletişim Müdürü Selin Selimoğlu ile görüntülü platformda buluştuk. Çağlayan, “İhtiyaç Haritası” üzerinden gerçekleşen destek projesinin sonuçlarını paylaştı:
- “İhtiyaç Haritası” üzerinden oluşan pazar yerinde 28 bin ihtiyaç sahibine destek verdik. Bunu yaparken 20 ilde 300 esnafa da müşteri yönlendirmiş olduk. Dolayısıyla esnaflar da desteğin faydasını gördü.
28 bin kişiye ihtiyaçlarını karşılayacak kaynağı sağlarken ikamet adreslerine en yakın küçük esnafa alışverişe gitmelerini sağlamaya çalıştıklarını belirtti:
- 20 ilimizde bu kapsama giren 300 küçük esnafın yüzde 80’i kredi kartıyla alışverişe açık değildi. Bu projeyle birlikte onları da kredi kartı sistemi kapsamına aldık.
Selin Selimoğlu araya girdi:
- Projenin gerçekleşmesi için sistemin teknik altyapısını biz kurduk. Bir elektronik ticaret altyapısı oluşturduk.
1.5 milyon liralık hibe fonun devamının gelip gelmeyeceğini sordum, Çağlayan yanıtladı:
- Fonun devamının gelmesini biz de istiyoruz. Bunun üzerinde çalışıyoruz. Sisteme dahil olan esnaf sayısının da 300’den 1000’e çıkmasını hedefliyoruz.
300 esnaftan kendilerine ulaşan izlenimi merak ettim, anlattı:
- Elbette duygusal karşılayanlar oldu. Kredi kartı sistemine, elektronik ticarete ilk kez girenler, “Burada galiba bir fırsat var” noktasına geldi.
COVID-19 sürecindeki alışveriş eğilimiyle ilgili bir veri üzerinde durdu:
- Market alışverişlerinin 3’te 1’i mahalle esnafından yapıldı.
Bu süreçte dijitalleşmenin ana gündemler arasına girdiğini kaydetti:
- 2017 yılında 26 bin işletme ticaretinde aktif olarak kredi kartı kullanıyordu. 2020’de kredi kartını ticaretinde aktif kullananlar arasına 25 bin yeni işletme katıldı.
Kredi kartını aktif kullanan işletme sayısının 88 bini bulduğunu bildirdi:
- KOBİ’ler de hızla dijitalleşiyor. İşletmelerin kredi kartı kullanımındaki artış temposu da bunu gösteriyor.
Kart kullanımının payının toplamda Türkiye’de 3 puan arttığını aktardı:
- Toplam tüketici harcamalarında kartlı alışverişin payı yüzde 40’tan 43’e çıktı. Ancak, KOBİ’lerde daha eksiğiz. Kendi işini yapan küçük esnafta, bakkalda kart kullanımı payı yüzde 20’lerde. Dijitalleşiyoruz ama gitmemiz gereken yol var.
Kartlı işlemlerini şu yönünü de yeri gelmişken anımsattı:
- Elektronik ticaret, kartlı alışveriş yaygınlaştıkça, ekonominin kayda girmesine de katkıda bulunuyor. Kayıtlı ekonominin payı artıyor.
Küçük esnafta kart kullanımı yüzde 20’lerde olsa bile, COVID-19 sürecinde 25 bin işletmenin ilk kez kapsama girmesi, KOBİ’lerin de dijitalleşmeye yöneldiklerini gösteriyor.
3 bin esnafı e-ihracata taşıdı
Mastercard Türkiye Genel Müdürü Yiğit Çağlayan, KOBİ’lerin e-ihracata yönlendirilmesi konusunda yaptıkları çalışmaya işaret etti:
- AliExpress’le bir işbirliği yaptık. KOBİ’lere, “e-ihracat yapmaya başlayın, lojistikte indirimler sağlayacağız. Yeter ki siz ürününüzü satabilin” dedik.
Programa 3 bin esnafın kayıt yaptırdığını belirtti:
- Bu ilgi bizi cesaretlendirdi. Artık esnafların da kafasında “Ben ürünümü dijital ortamda nasıl satarım. Yurt dışına nasıl satarım” arayışı var. Bu yaklaşım yerleşmeye başladı.
AliExpress’le 2 aylık işbirliği verilerini paylaştı:
- 2 aylık dönemde 35 bin işlem yapıldı. 1 milyon dolarlık ihracat gerçekleşti. Toplamın içerisinde çok büyük rakam olmasa da bunlar bizi cesaretlendiren işaretler oluyor. Daha da artıracağımıza inanıyoruz.
Cep telefonu POS cihazı gibi kullanılabiliyor
Mastercard Türkiye ve Azerbaycan Genel Müdürü Yiğit Çağlayan, 7 bankayla POS cihazına para veremeyen küçük esnafa dönük bir çalışma başlattıklarını belirtti:
- Akıllı bir cep telefonu, yüklenen bir uygulama ile POS cihazı gibi işlem yapabilecek hale gelebiliyor. Önümüzdeki dönem KOBİ’lere bunu yaygınlaştıracağız.
Uygulamanın devreye girdiğini bildirdi:
- 20 bin KOBİ, cep telefonu uygulamasını kullanmaya başladı. Temassız kartı cep telefonunun ekranına gösterince işlem yapılabiliyor.
Geliştirilen teknolojinin güvenlik tarafına işaret etti:
- Cep telefonunun gördüğü kart bilgilerine herhangi bir şekilde ulaşılamıyor. Yani, yapılan işlemden öte başka bir bilginin kaydı söz konusu olmuyor. Güvenlik duvarı geliştirdik. Hiç kimse orayı delip açamıyor.
Ardından ekledi:
- Bu teknolojinin bu kadar zaman alma nedeni de güvenlik tarafının çözülmesinden kaynaklandı. Emin olana kadar bekledik.