10 yaşından itibaren babasının yanında ticareti öğrenen Hulusi Şahin, 1976 yılında Adana’da Şahin Plastik’i kurarak “Pet, polyester operasyon ithalatı ve ihracatı” ile yola koyuldu.
Zamanla kardeşi Turan Şahin’le kol kola girdi. 2000 yılında Meltem Kimya A.Ş.’yi kurarken babalarının şu sözü kulaklarında küpeydi:
- Ürettiğin malı sorunsuz satmak, geleceğe yatırım yapmaktır.
Şeref Oğuz’la birlikte Adana’ya gittiğimizde EKONOMİ Gazetesi Temsilcisi Selçuk Altun’un planladığı fabrika turları çerçevesinde Meltem Kimya’ya da uğradık.
Meltem Kimya CEO’su Turan Şahin, masasında oturan abisi Hulusi Şahin’i işaret etti:
- Hulusi Bey alaylıdır. Meslekte çekirdekten yetişmiştir. Sasa’nın kuruluşunda müteahhit olarak görev almıştır.
Hulusi Şahin, Özdemir Sabancı’yı rahmetle andı:
- Özdemir Bey müthiş insandı…
“Plastifiyan”, “DOTP” ve “DOA”ya değindi:
- Bu hammaddeler PVC olan her malzemeye girer.
Turan Şahin, 2000 yılında Meltem Kimya’ya dönüştüklerindeki üretim yelpazesine işaret etti:
- Dünyada ilk olan geri dönüşümden üretilen “plastifiyan”a ek olarak orijinal hammaddeden üretilen “DOTP” ve “DOA” üretimine de başladık.
Sasa’nın ilk kurulduğu günlere işaret etti:
- Rahmetli Özdemir Sabancı, pet şişe hammaddesi tesisi kurmuştu. Karşısında kimse yoktu. Sasa tekti.
Meltem Kimya olarak “pet resin” üretmeyi 2007 yılında gündemlerine aldıklarını bildirdi:
- O dönemde Sabancı Holding zaten Sasa’yı satma planları yapıyordu.
2009 yılında Adana Hacı Sabancı OSB’de “pet resin” tesisini tamamlayarak üretime başladıklarını irdeledi:
- 2011 yılında plastifiyan tesisine yaptığımız ek yatırımla kapasite yıllık 50 bin tona çıktı. 2011 yılında “pet resin” tesisinde Ar-Ge çalışmalarımızı tamamlayarak niş sektörlerde müşteri taleplerini karşılamak üzere özel polimerler üretimine girdik.
Konuyu dönemin dış ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan’a anlattıklarını kaydetti:
- Çağlayan, koruma önlemi koydu. Gaziantep, Çorlu, derken Sasa da “pet resin” işine girdi. Türkiye, bu alanda ihracatçı konumuna geldi.
Global müşterilerden gelen talep üzerine “dünyada ilk olan bir işe imza attıkları” iddiasını ortaya koydu:
- 2013 yılında dünyada ilk olan gıda ile temas etmiş pet şişe atıklarının kimyasal geri kazanım yöntemiyle üretilen “rPet Resin” yatırımına başladık. 2014 yılında bu tesisimiz tamamlandı, “rPet” ürünlerimiz global markalarda ticarileşti.
Derken yollarının PepsiCo ile kesiştiğini vurguladı:
- PepsiCo, “sürdürülebilirlik, döngüsel ekonomi” çerçevesinde kullandığı pet şişelerin “geri dönüşümü”ne odaklandı. Bizimle bağlantı kurdu. Biz de bu konuya odaklandık.
Pet şişeden “rPet” üretmeye yüzde 25’lik bir oranla başladıklarının altını çizdi:
- Zamanla yüzde 30, 40, 50’ye çıktık. Yaptığımız işi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına da anlattık.
Hulusi Şahin, yaptıkları üretimi şöyle özetledi:
- Pet şişeyi bozup tekrar başa döndürüyoruz…
Turan Şahin, “rPet” üretiminin daha sonraki yolculuğunu şöyle anlattı:
- 2018 yılında geri dönüşüm sektöründeki tecrübemizi ve Ar-Ge çalışmalarımızı birleştirerek gıda ile temas etmiş pet şişe atıklarından “kimyasal depolimerizasyon” yöntemiyle “rPet Resin” üreterek dünyada bir ilki başardık.
- 2019 yılında ek yatırımlarla kurulu kapasiteyi 50 bin tona çıkardık. “Melpet rPet Resin”imiz ambalaj sektöründe faaliyet gösteren birçok global marka tarafından onaylandı ve ticarileştirildi.
Atık pet şişe işini nasıl çözdüklerini merak ettim, Turan Şahin yanıtladı:
- Biz atık pet şişeleri yurt içinde alıyoruz. İthal atık kullanmıyoruz.
Hulusi Şahin, şu bilgiyi paylaştı:
- 25 bin ton peti dönüştürüp ihraç ediyoruz.
İhracatın parasal karşılığını sordum, Turan Şahin hesapladı:
- Yıllık ihracatımız toplamda 55-60 milyon doları buluyor.
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu ile Brüksel’e plastik kongresine gittiğimizde Meltem Kimya izlenimlerimi anlattım, şu yorumu yaptı:
- Meltem Kimya, sektörümüze başarılarıyla damga vuruyor.
Meltem Kimya, Adana’dan “rPet Resin” üretimiyle dünyaya parmak ısırtıyor…
Pet kırığının tonu 1100 dolar, sıfır hammaddeye yakın
Meltem Kimya Yönetim Kurulu Başkanı Hulusi Şahin, masasındaki kavanozlardan kullandıkları pet şişe parçalarını gösterdi:
- “rPet Resin” üretiminde kullandığımız hammadde bu. Pet şişe parçaları ya da bizim kullandığımız deyimle kırıkları.
Pet kırığının maliyetini merak ettim, Meltem Kimya CEO’su Turan Şahin yanıtladı:
- Tonu 1100 doların üstünde. Sıfır hammaddenin tonu da 1150 dolar. Yani, hammadde maliyeti açısından önemli bir avantajı yok.
Hulusi Şahin, yaptıkları işin hiç de kolay olmadığını belirtti:
- Yumurtalık’ta serbest bölgede bir tank sahası kurduk. 20 bin ton kapasite söz konusu. Yan işler için 15-20 milyon dolarlık yatırım yaptık.
Hulusi Şahin, sonra şu noktanın altını çizdi:
- Araştırmadan hiçbir konuda “olmaz, yok” gibi şeyler söylememek lazım. Ben burada çok kimyacıyı ağlatmışımdır. Baştan “olmaz” diye kestirip attıkları için araştırınca olabildiğini görmüşlerdir.
Akhisar’da sıcak dolum için 95 dereceye dayanan pet üretimi yapıyor
Meltem Kimya Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve CEO’su Turan Şahin, bir fabrikalarının da Akhisar’da (Manisa) üretim yaptığını belirtti:
- Akhisar’da sıcak doluma uygun Pet Kavanoz Ambalaj Üretim Tesisimiz faaliyet gösteriyor. 95 dereceye kadar sıcak doluma uygun pet üretiyoruz.
Sıcak doluma uygunluğun gerekçesini açtı:
- Salçanın kavanoza 90 derecede iken girmesi gerekiyor.
Cari açığa 250 milyon dolarlık azaltıcı yönde katkı yapıyoruz
Meltem Kimya CEO’su Turan Şahin, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) ve EBRD’den (Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası) kullandıkları kaynakların da desteğiyle 45-50 milyon dolarlık yeni yatırıma başladıklarını bildirip şu noktanın altını çizdi:
- Başta “rPet Resin” olmak üzere yaptığımız üretimle ülkemizin cari açığını azaltıcı yönde katkımız oluyor. Bu katkımız yılda 250 milyon doları buluyor.
Meltem Kimya örneği, “yeşil dönüşüm” ve “döngüsel üretim”in Türkiye için fırsata dönüşebileceğini ortaya koyuyor değil mi?