Türkiye’de belediyeler, emisyonlarını azaltmak ve kentlerini iklim krizinin yıkıcı etkilerine karşı korumak için birlikte harekete geçiyor.
Altısı Büyükşehir Belediyesi olmak üzere 24 yönetim, “İklim İçin Biz de Varız” Deklarasyonu’nu imzalayarak, Paris Anlaşması’nın ve bilimin ortaya koyduğu hedeflere uygun olarak hareket etme taahhüdü verdiler. Belediyeler, bu kapsamda İklim Eylem Planları hazırlayacaklar ve kamuoyuna duyuracaklar.
Deklarasyonu Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar Boğaziçi Üniversitesi’nde düzenlenen toplantıda açıklandı. Deklarasyona imza atan belediyeler Paris İklim Anlaşması’nın küresel ısınmayı 1.5°C sınırında tutma hedefine yönelik çalışmalarda bulunacaklarını taahhüt ediyorlar.
Madrid’de devam eden BM İklim Değişikliği Zirvesi (COP25) sırasında açıklanan deklarasyon, Türkiye’deki belediyelerin de dünyanın geri kalanında olduğu gibi iklim acil durumuna kayıtsız kalamadıklarını gösteren ilk taahhüt belgesi olduğu için tarihi önem taşıyor.
İklim krizi Türkiye’nin yüzde 61’ini endişelendiriyor, kentlerde önemli çevresel, ekonomik ve sosyal sorunları derinleştiriyor.
Deklarasyonun imzalanmasından önce 24 belediye İstanbul’da İklim İçin Kentler Çalıştayı’nda 3 Aralık’ta bir araya geldi. Boğaziçi Üniversitesi, UN SDSN Türkiye, 350 Türkiye ve Yerel İzleme Araştırma ve Uygulamalar Derneği ortak girişimi ile gerçekleştirilen organizasyon, ortak deklarasyon ile sona erdi.
Türkiye en çok salım yapan 15'inci ülke
Bu arada Madrid’de devam eden İklim Zirvesi’nde küresel emisyonları inceleyen en detaylı bilimsel çalışmalardan biri olan Küresel Karbon Bütçesi 2019 raporu açıklandı. Çalışma küresel sera gazı emisyonlarının 2018 yılında olduğu gibi 2019'da da artmaya devam ettiğini gösteriyor.
Rapora göre, kömürde küresel bir düşüş olmasına rağmen, özellikle doğal gaz ve petrol kullanımına bağlı olarak emisyonlar 2019 yılında yüzde 0.6 oranında artış gösterdi.
Rapor, 2019 yılında emisyonların artış hızının 2018'e göre azaldığını belirtse de, bu yavaşlamanın yeterli olmadığını ve 1.5 derece sınırı için daha hızlı bir biçimde emisyon azaltımı yapılması gerektiğini ortaya koyuyor.
İklim Zirvesi’de çalışmayı açıklayan araştırmacılara göre, düşük karbon teknolojilerindeki son yıllarda yaşanan artışa rağmen, küresel emisyonlarda inişe geçiş başlamadı ve bu emisyon artış trendi Paris Anlaşması’nın 1,5°C hedefinden uzaklaştırıyor.
Çalışma aynı zamanda en çok salım yapan 20 ülkeyi de listeliyor. Çalışma, Türkiye'nin de bu 20 ülke arasında olduğunu ve en çok emisyonu olan 15. ülke olduğunu ifade ediyor. Raporda yer alan veriler, Çin ve ABD'de emisyon artışının azalmaya başladığını, AB’de de emisyonların mutlak azalım gösterdiğini ortaya koyuyor. Bu düşüş; enerji sektöründe kömür kullanımındaki azalmaya bağlanıyor.
24 belediye iklim mücadelesi sözü verdi
Gün geçtikçe bir kriz haline dönüşen iklim değişikliği, kentlerimizin karşı karşıya olduğu en büyük sorunlardan biri. Sıcak hava dalgaları, aşırı hava olayları, su varlığının azalması ve gıda krizi gibi bir dizi afet geçen gün daha da artıyor. Bu durum, kentlerimizin karşı karşıya kaldığı ekonomik ve sosyal sorunları giderek derinleştiriyor. Kentlerimizin, küresel ölçekte doğal kaynak tüketiminin %75’inden, karbondioksit salımlarının ise %70’inden sorumlu oldukları için iklim değişikliğinin de baş faili olduğunu gözler önüne seriyor. Bizler bu metni imzalayan yerel yönetimler olarak, Bilimsel veriler ışığında, uluslararası standartlara uygun veri toplama yöntemleri kullanarak karbon salımlarını azaltmak ve krize karşı uyum politikalarını hayata geçirmek için İklim Değişikliği Eylem Planlarımızı hazırlayacağımızı, Yaşanabilir bir gelecek için kentlerimizde sürdürülebilir ulaşım, yenilenebilir enerji ve ekolojik tarım uygulamalarına öncelik vereceğimizi, İklim değişikliği ile mücadele eden yerel, ulusal ve uluslararası kurumları, girişimcileri, kooperatifleri ve sivil toplum örgütlerini destekleyeceğimizi, işbirliklerine dahil olacağımızı, -Hem kentimizde risk altında bulunan yurttaşlarımızı hem de kentlerimizin altyapısını korumak için imar planlama süreçlerinde iklim krizi ve etkilerini önlemeyi önceliklendireceğimizi, Paris Anlaşması’nın ortaya koyduğu vizyon çerçevesinde, 2030 yılına kadar küresel ısınmayı 1.5°C sınırında tutmak için, adil, eşitlikçi, yaşanabilir kentler için üzerimize düşen sorumlulukları yerine getireceğimizi taahhüt etmekteyiz.”
Deklarasyonu imzalayan belediyeler
Adana Büyükşehir Belediyesi, Ankara Büyükşehir Belediyesi, Aydın Büyükşehir Belediyesi, Bursa Büyükşehir Belediyesi, Erzurum Büyükşehir Belediyesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bolu Belediyesi, Edirne Belediyesi, Rize Belediyesi, Tunceli Belediyesi, Acıpayam Belediyesi (Denizli), Tepebaşı Belediyesi (Eskişehir), Avcılar Belediyesi (İstanbul), Bağcılar Belediyesi (İstanbul), Beşiktaş Belediyesi (İstanbul), Kadıköy Belediyesi (İstanbul), Sarıyer Belediyesi (İstanbul), Sultanbeyli Belediyesi (İstanbul), Bornova Belediyesi (İzmir), Çiğli Belediyesi (İzmir), Karşıyaka Belediyesi (İzmir), Fethiye Belediyesi (Muğla), Çerkezköy Belediyesi (Tekirdağ), Bodrum Belediyesi (Aydın).