2010 YILI Aralık ayı… Summa İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Selim Bora, Tabanlıoğlu Mimarlık’ın ortağı Melkan Gürsel’i aradı:
Bora: Melkan Hanım, Sarı Humma aşınız var mı?
Gürsel: Evet var…
Bora: Pasaportunuzun süresi seyahate çıkmaya uygun mu?
Gürsel: Uygun…
Bora: Yarın önemli bir işiniz var mı?
Gürsel: Yok, ofiste projeler üzerinde çalışacağım.
Bora: Sabah 06.00’da havalimanında hazır olun, birlikte benim için önemli bir seyahate çıkacağız.
Melkan Gürsel, Selim Bora’ya nereye gideceklerini bile sormadı. O sabah birlikte Ekvator Ginesi’nin yolunu tuttular. Summa İnşaat, Sahra Altı Afrika’da ilk projeyi Ekvator Ginesi’nde üstlenmiş oldu.
Selim Bora, Tabanlıoğlu Mimarlık’ın tasarladığı, Summa İnşaat’ın Dakar’da 17 ay gibi rekor sürede tamamladığı 238 milyon Euro’ya mal olan Senegal Stadyumu’nun açılışı sonrası kendilerine ait Radisson Hotel’de Aralık 2010’daki Ekvator Ginesi seyahatini anlattı, Melkan Gürsel’e teşekkür etti.
Gürsel, Libya’daki kongre merkezini anımsattı:
- Kaddafi döneminde Libya’daki Kongre Merkezi’ni biz tasarlamıştık. Bize Sahra Altı kapısı o referansla açılmış oldu. Bölgedeki devlet başkanları o referansla bizi davet etti.
Summa İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Selim Bora, kardeşleri Sinan ve Fatih Bora davet etti, Dakar’da Türkiye’nin yeni büyükelçilik kompleksi ve Senegal Stadyumu’nun açılışını izledim.
Stadyumun açılış töreni Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gine Bissao Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embalo, Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame, Liberya Devlet Başkanı George Weah, Gambiya Devlet Başkanı Adama Barrow, FİFA Başkanı Gianni Infantino’nun katılımıyla gerçekleşti.
Stadyumun açılışında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Savunma Sanayi Başkanı Prof. İsmail Demir, İletişim Başkanı Prof. Fahrettin Altun, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Efkan Ala ve Bilal Erdoğan eşlik etti.
Açılış töreninde Türkiye’den TFF Başkanı Nihat Özdemir, Fuat Tosyalı, Nail Olpak, Serdar Bacaksız, Sinan Öncel, Alp Topçuoğlu, Kemal Güneş, Mehmet Aydoğdu, Önder Ege, Sinan Mataracı, Hüseyin Tunç, Yusuf Günay, Vural Erol, Faruk Baştürk, Akif Kandemir, Mesut Yüksel Şahin, Ahmet Altunkum, Osman Özer Özkan, Güşan Hatko, Bülent Korkmaz, Aşkın Demir yer aldı.
Selim Bora, Senegal Stadyumu’nun temelinin Şubat 2020’de atıldığını belirtti:
- Dünyamızı etkisi altına alan COVID-19 pandemisi nedeniyle inşaat 6 ay durakladı. Her türlü lojistik, tedarik zorlukları yaşadık ama 17 ay gibi kısa sürede projeyi tamamladık.
İnşaatta yüzde 70’i Senegalli, yüzde 30’u Türk olmak üzere 2 bin 500 kişinin istihdam edildiğini vurguladı:
- Projenin tamamı için 1450 konteyner sevkiyatı, 3 kargo uçağı nakliyesi gerçekleşti. Tüm mimarlık ve mühendislik disiplinleri Türk firmalar liderliğinde yürütüldü. Senegal merkezli 155 yerel firma, 349 Türk tedarikçi ve 8 uluslararası firma ile çalışıldı.
ABD merkezli ENR’ın 250 uluslararası müteahhit listesinde 18 yıldır üst üste yer aldıklarının altını çizdi:
- 2010’dan beri Ekvator Ginesi, Senegal, Kongo Cumhuriyeti, Ruanda, Nijer ve Benin gibi ülkelerde kongre merkezleri, oteller, spor kompleksleri, kamu binaları, üniversiteler, havalimanı ve tren istasyonları gibi projeler üstlendik.
Aldıkları ödüllere dikkat çekti:
- Ekvator Ginesi ve Senegal Kongre Merkezleri ENR’da kendi kategorilerinde birincilik ödülü aldı. Ruanda ve Nijer’de yaptığımız spor kompleksi ve kamu binaları da ENR tarafından birincilik ödülüne layık görüldü.
Şu bilgiyi paylaştı:
- Senegal Stadyumu, Sahra Altı Afrika Bölgesi’nde yapımını tamamladığımız 22’nci proje oldu. Halen Sahra Altı Afrika Bölgesi’ndeki 6 ülkede şantiyelerimiz bulunuyor.
Rahmetli Mete Bora’nun kurduğu Summa İnşaat, Selim Bora, Fatih Bora ve Sinan Bora kardeşler liderliğinde Afrika’nın en zor bölgelerinde önemli projelere imza atmayı sürdürüyor.
Stadyumun hibrit çimi Türk firmadan
TÜRKİYE-Senegal İş Konseyi Başkanı, DEİK Başkan Yardımcısı, Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, yanındaki genç iş insanını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a tanıştırdı:
- Güşan Hatko, Senegal Stadyumu’nun çim işini yapan Hatko adlı firmanın kurucusu ve sahibidir. İskenderunlu’dur.
Güşan Hatko’ya çimin özelliğini sordum, anlattı:
- FİFA kuralları çerçevesinde yüzde 5 sentetik, yüzde 95 normal çim uyguladık. Yani, hibrit çim yaptık.
Stadyumda saha içini işaret etti:
- Gördüğünüz zemin 40 günde bu hale geldi. Çim tohumlarını ve sentetik çimi Türkiye’den getirdik, burada uyguladık.
Summa İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Selim Bora, 50 bin seyirci kapasiteli Senegal Ulusal Stadyumu’yla ilgili şu bilgileri verdi:
- Bu stadyuma ek olarak 2 adet antrenman sahası, olimpiyat atletizm pisti yaptık.
- Stadyumun otopark alanına kurduğumuz güneş enerjisi sistemi 2 megavat elektrik üretecek.
- 13.5 hektarlık alan üzerine inşa ettiğimiz stadyum, 67 bin 800 metrekare üzerinde 20 bin metrekare kapalı alana sahiptir.