ABD’nin en çok okunan ekonomi yorumcularndan biri olan Dambisa Moyo, Project Syndicate’de yayınlanan son yazısında 2025 yılının dünya ekonomisi için zorluklarla dolu bir yıl olacağını olacağını iddia ediyor. Dambisa Moyo’ya göre dünya ekonomisi 2025 yılında sağlıklı büyümeyi tehdit eden farklı sorunlarla karşılayacak ve bu sorunları aşarak tatminkar bir büyüme sağlanması hiç de kolay olmayacak. Yazara göre 2025’e damga vurması beklenen ürkütücü tehditler şunlar:
- Dünyadaki Jeopolitik sorunların ve çatışmaların yeni boyutlar kazanarak birçok ülkenin ve dünya ekonomisinin performansını olumsuz etkilemesi,
- Başta ABD olmak üzere birçok ülkede hızlanması beklenen korumacı politikaların ekonomik büyümeyi olumsuz etkilemesi,
- Yapay zekanın etki alanının genişlemesiyle birlikte birçok ülkede farklı sektörlerde ciddi uyum sorumlarının yaşanacak olması,
- Ülkeler arasında ve birçok ülkede hızla yükselen gelir eşitsizliğinin giderek daha da artması ve birçok ülkede yeni toplumsal sorunlara yol açacak olması,
- Doğal kaynakların kullanımında yeni darboğazların oluşması ve kaynak yetersizliğinin yeni sorunlara yol açması,
- Birçok ülkede yeni rekorlara tırmanacak olan devlet-borçlarının geldiği noktanın yeni sorunlara yol açması ve mali disiplinin bozulması,
- Tüm bu gelişmelerin küreselleşmenin yeni darbeler almasına yol açması ve ticareti olumsuz etkilemesi,
- Birçok ülkede izlenen popülist politikaların bir yandan mali disiplini bozarken diğer yandan toplumsal gerilimi artırması ve rasyonel potikaların uygulanmasını geciktirmesi,
- Ülkeler arsındaki gerilimin bu ortamda tırmanışa geçmesi.
Küreselleşmenin miyadı doldu mu?
Savaş’ın sona ermesiyle birlikte hızlı bir tırmanışa geçen ve dünya ekonomisinin yapısını değiştirerek Çin’in ABD ile yarışacak bir ülke haline gelmesini sağlayan küreselleşme sürecinin 2007’den itibaren gerileme dönemine girdiğini vurgulayan Dambiso Moyo’ya göre, birçok ülkede küreselleşmenin tetiklemiş olduğu gelişim ve dönüşümün şimdi yerini korumacı potikalara bırakmakta olması ülkeler arasındaki dayanışma anlayışını da olumsuz etkiliyor ve yeni çatışmaların gündeme gelebileceği ortamı hazırlıyor.
Trump tahta çıkınca?
Bu noktada gözler, geçen ay yapılan başkanlık seçiminde ikinci kez ABD Başkanı seçilen Donald Trump’a odaklanmış durumda. 20 Ocak’ta ikinci kez başkanlık koltuğuna oturacak olan Trump’ın, Dambiso Moyo’nin çizdiği kaygı verici tabloyu güçlendirecek adımlar atarak dünyadaki kaygılı bekleyişi güçlendirmesi bekleniyor.
Dambis Moyo, 1996’dan bu yana ABD’deki halka açık şirket sayısının 7 binden 3 bin 500’e düştüğünü belirterek bunun kaygı verici olduğunu belirtiyor ve dünya ekonomisindeki kaygı verici gelişmelari telafi edebilecek olumlu adımların YAPAY ZEKA uygulamalarından ve enerji dönüşümünden gelebileceğini vurguluyor.