Ferda BESLİ
✔ TCMB verilerine göre 2022 yılında Kambiyo Karı/Kambiyo zararı yüzde 93’dür. Kambiyo karı 2,262 milyar TL, Kambiyo Zararı ise 2,397 milyar TL’dir. Şirketlerin açık pozisyonları azaldı. Sonuç olarak, TCMB’nin 983,182 şirketi kapsayan konsolide finansal sonuçlara göre 2022 şirketler açısından son derece pozitif bir yıl olmuştur.
TCMB, 983,182 şirketin konsolide gelir tablosu ve bilançosunu açıkladı. Net satışlar yüzde 113 artarak 31,467 milyar TL olarak gerçekleşti. Bu artışta hem iç talebin hem de enflasyonun çok önemli katkısı oldu. 2022 yılı ÜFE yüzde 97,8, TÜFE yüzde 64,2 olmuştu. ÜFE’ye göre hesap yapar isek şirketlerin satışı reel olarak 2022 yılında yüzde 7,6 arttı. Şirketlerin faaliyetlerinde kullanılacak endekste ÜFE’nin kullanılması daha doğru olacaktır. Konsolide bilançoya baktığımızda şirketlerin toplam aktif büyüklüğü 2022 yılı itibariyle yüzde 68,7 artarak 26,352 milyar TL olmuştur. Bilanço ve Gelir Tablosunda öne çıkan başlıklar şöyledir.
1- Şirketlerde kaynak kullanımdaki verimlilik artmıştır. Aktif devir hızı (Satışlar/ Aktif Toplamı) artarak yüzde 94,6’dan yüzde 119,4’e Öz kaynak devir hızı ( Satışlar / Öz Kaynak) 2022 yılında 3.78X’den 4.17x’e yükselmiş olup çok olumludur.
2- 2021 yılında 3,912 milyar TL olan öz kaynaklar 2022 yılı sonunda 7,551 milyar TL’ye ulaşmış ve öz kaynakların aktif içindeki payı 2021 yılına göre 370 baz puan artarak yüzde 28,7 olmuştur. Öz kaynak payı artarken yabancı kaynakların ( krediler, ticari borç) payı olumlu gelişme ile azalmış ve daha iyi bir sermaye yapısı ile 2022 yılında faaliyetlerine devam etmişlerdir.
3- Net işletme sermayesi 2022 yılında 3,982 milyar TL, 2021 yılında ise 2,600 milyar TL’dir. NİS/Satış oranı 2021 yılında yüzde 18 iken 2022 yılında yüzde 13’e gerilemiştir. Şirketler daha az işletme sermayesi kullanarak 31,467 milyar TL satış yapmışlardır.
4- Şirketlerin finansal borcu satışların yüzde 113, bilançonun yüzde 68,7 büyümesine karşılık yüzde 43,9 artarak 6,697 milyar TL olmuş ve yükümlülükler içindeki payı 2021 yılına göre 440 baz puan azalarak yüzde 25,4’e gerilemiştir.
5- Borç ödeme kapasitesi göstergeleri olarak,
a. Net Finansal Borçlar/Öz Kaynak oranı yüzde 81’den yüzde 53,3’e olumlu geriledi.
b. Net Finansal Borç /EBİTDA oranı 1.94’den 0.95’e geriledi.
c. Faaliyet Karı /Net Finansman Gideri ( faiz karşılama oranı) 1.58’den 2.84’e çıktı ve şirketlerin faaliyet karı içindeki finansman giderlerinin payı azaldı.
d. Finansman giderlerinin satış içindeki payı 2021 yılında yüzde 4,7 iken 2022 yılında yüzde 2,7’e indi.
6- Şirketler 2022 yılında 4,651 milyar TL brüt kar, 2,370 milyar TL Faaliyet karı ve 1,511 milyar TL vergi sonrası kar elde ettiler. Bu rakamlar 2021 yılında sırasıyla 2,246 milyar TL, 1,098 milyar TL ve 289 milyar TL idi. 2022 yılı 2021 yılına göre karlılık açısından pozitif geçmiştir. Ancak burada dikkat çeken nokta brüt kar marjı yüzde 15,2’den yüzde 14,8’e gerilemiştir. Marjın düşmesinde Satılan Malın Maliyetindeki artışın satış artışına göre 100 baz puan yukarıda olmasından kaynaklanmaktadır. 2022 yılı SMM içinde enerji ve işçilik maliyetlerindeki artış etkili olmuştur.
7- Şirketlerimizin hazır değerlerinin toplamı 3,253 milyar TL olup varlıklar içindeki payı yüzde 11,7’den yüzde 12,3’e olumlu yükselmiştir. Bir önceki yıla göre şirketlerimiz daha likit durumdalar.
8- 2022 yılında Kambiyo Karı/Kambiyo zararı yüzde 93’dür. Kambiyo karı 2,262 milyar TL, Kambiyo Zararı ise 2,397 milyar TL’dir. Şirketlerin açık pozisyonları azaldı.
Sonuç olarak, TCMB tarafından hazırlanan 983,182 şirketi kapsayan konsolide finansal sonuçlara göre 2022 yılı şirketler açısından son derece pozitif bir yıl olmuştur. 2024 yılı OVP’de belirlenen makro hedefler dikkate alındığında yavaşlayan bir talep ve nispeten daha yüksek bir faiz ortamında iş yapacağız. Bu nedenle kaynaklarımızı çok verimli kullanmalı ve dış talebe odaklanmalıyız.