2020, iç borç çevirmede tarihi rekorlar yılı oldu

Talip AKTAŞ 360° Ekonomik Konjonktür

Bozulan bütçe disiplini ve kamunun artan finansman ihtiyacı, borçlanmayla birlikte borç çevirme oranını da tarihi rekor seviyeye taşıdı. Hazine’nin belirli bir dönemde gerçekleştirdiği iç borçlanmanın, borç geri ödemesine (borç servisi) oranını gösteren borç çevirme oranı, ocak-ağustos dönemini kapsayan ilk sekiz aylık dönemde kümülatif olarak yüzde 211’e ulaştı. Bu rakam, borç çevirme oranında tarihi en yüksek seviyeyi ifade ediyor. 2016 yılında yüzde 80 civarındaki uzun dönem ortalamalar seviyesinde bulunan iç borç çevirme oranı, kamu harcamalarının rekor seviyede artış kaydettiği referandum yılı 2017’de yüzde 125,5’e yükselmiş, 2018 yılında ise 98 seviyesine inmekle birlikte tarihi ortalamaların üstünde kalmıştı. Bütçe performansının kötüleştiği 2019 yılında da Merkez Bankası’nın 40 milyar liranın üzerindeki kârının Hazine’ye aktarılmasına rağmen, iç borç çevirme oranı yüzde 132’yi aştı. Gelir-gider dengesindeki bozulmanın, mart ayından itibaren etkili olan salgın nedeniyle daha da kötüleşmesi, ilave finansman ihtiyacını daha da yukarıya çekti. 2020’nin tamamı için 138,9 milyar lira olarak hedeflenen bütçe açığı ilk 7 ayda aşıldı. TCMB’den Hazine’ye kâr aktarımının yapıldığı bu yılın ocak ayında yüzde 97 civarında gerçekleşen borç çevirme oranı, salgın etkisiyle nisanda yüzde 295’e, mayıs ayında da yüzde 380’e yükselerek rekor seviyeleri gördü. Finansman ihtiyacı artmakla birlikte, bu yılın genelinde faiz oranlarının geçen yılın altında seyretmesi, borçlanma maliyetini görece olumlu etkiledi. Hazine’nin nakit açığındaki artış ve buna bağlı olarak borç çevirme oranının yükselmesi, genel olarak finansmana erişimin maliyetini de yukarı çekiyor. Artan faiz oranları, özel sektörün yatırım ve üretim maliyetlerinde de artışa yol açıyor.

Tüm yazılarını göster