TÜİK 2019 yılı il bazında büyüme verilerini açıkladı. 2019 büyüme açısından kötü bir yıldı. Ekonomi sadece yüzde 0.92 büyüdü, yani yerinde saydı. Verilere il bazında bakınca resmin daha da kötü olduğu ortaya çıkıyor:
- 81 ilin 24’ünün ekonomisi 2019 yılında daraldı. Bu illerin çoğu 2009 krizinden bu yana ilk kez ekonomik küçülme ile karşı karşıya kaldı.
- Asıl kaygı veren gelişme, Türkiye’nin ve kendi bölgelerinin en büyük üretim, sanayi ve istihdam üssü durumunda bulunan illerin ekonomik küçülmede başı çekiyor olması.
- Bursa, Kocaeli, Yalova, Bolu, İzmir, Manisa, Denizli, Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Şanlıurfa, Erzurum, Erzincan, Bilecik, Kütahya, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Zonguldak, Karabük, Bartın bunun örnekleri.
- Karabük, Kırıkkale, Zonguldak, Hatay, Kocaeli, Osmaniye, Bartın ve Yozgat’taki ekonomik daralma yüzde 4’ün üzerine çıkıyor. Bu illerde küçülmenin ötesinde bir kriz hali var. Bu 8 ilin Kocaeli hariç hepsinde ekonomi 2009 krizinden bile daha fazla küçülmüş.
- En hızlı büyüyen illerin çoğu Doğu ve Kuzeydoğu’da. Buradaki büyümenin kaynaklarına baktığımızda da kamu harcamalarının etkili olduğunu görüyoruz. Kamunun güvenlik harcamaları ile baraj benzeri büyük yatırımların etkisini dışarıda tutarsak, bu illerin de ekonomisinin pek parlak olmadığı anlaşılıyor.
- Kişi başına gelir açısından manzara daha da kötü. 81 ilin 43’ünde kişi başına gelir enflasyon karşısında reel olarak azaldı. Dolar olarak kişi başına geliri düşen il sayısı ise 73. Bu da yaygın bir yoksullaşmaya işaret ediyor.