türkiye

Türkiye Cumhuriyeti ya da kısaca Türkiye, topraklarının büyük bölümü Anadolu'da, küçük bir bölümü ise Balkan Yarımadası'nın güneydoğu uzantısı olan Trakya'da yer alan ülke. Kuzeybatıda Bulgaristan, batıda Yunanistan, kuzeydoğuda Gürcistan, doğuda Ermenistan, İran ve Azerbaycan'ın ekslav toprağı Nahçıvan, güneydoğuda ise Irak ve Suriye komşusudur. Güneyini Kıbrıs adası ve Akdeniz. Batısını Ege Denizi ve kuzeyini Karadeniz çevreler. Marmara Denizi ise İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı ile birlikte Anadolu'yu Trakya'dan yani Asya'yı Avrupa'dan ayırır. Türkiye, Avrupa ve Asya'nın kavşak noktasında yer alması sayesinde önemli bir jeostratejik güce sahiptir.

Türkiye, idari açıdan üniter bir yapıya sahiptir ve bu durum Türk kamu yönetimine şekil veren en önemli etkenlerdendir. Devletin temel işleyişindeki üç güç olan yasama, yürütme ve yargı dikkate alındığında, yerel yönetimlerin hemen hemen herhangi bir gücü yoktur. İllerin ve diğer birimlerin yönetimi, merkezi yönetimden sonra gelir. Yerel yönetimler yalnızca bulundukları yerde hizmet vermek amacıyla kurulmuşlardır. İllerin başında valiler, ilçelerin başında kaymakamlar yönetici olarak görevlidir. Vali ve kaymakamın yanı sıra, merkezi yönetimi ve belediye başkanları tarafından atanan diğer üst düzey yetkililer de vardır. Türkiye'nin başkenti Ankara'dır. Ülkenin en büyük idari birimleri illerdir ve 81 il vardır. Bu iller ilçelere ayrılmıştır, toplamda 973 ilçe mevcuttur. Ayrıca ülke coğrafi, demografik ve ekonomik koşullar göz önüne alınarak 7 bölge ve 21 alt bölgeye ayrılmıştır ancak bu bölgeler herhangi bir idari yapıyı temsil etmemektedir.

1923 ile 2018 yılları arasında Türkiye, parlamenter temsilî demokrasinin uygulandığı bir ülkeydi. 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumunun sonucunda başkanlık sistemi kabul edildi; yeni sistem 2018 yılında cumhurbaşkanlığı seçimiyle yürürlüğe girdi ve Cumhurbaşkanı'na kararname verme, kendi kabinesini atama, bütçeyi hazırlama, seçim çağrısında bulunarak parlamentoyu lağvetme ve bürokrasiyle mahkemelere siyasi atamalar yapabilme yetkisi de dahil olmak üzere yürütmenin tam kontrolünü verdi. Başbakanlık makamı yürürlükten kaldırılmış ve yetkileri (Bakanlar Kurulu ile birlikte) devlet başkanı olan ve doğrudan seçimle beş yıllık bir süre için seçilen Cumhurbaşkanı'na devredilmiştir. Recep Tayyip Erdoğan, 2014'te ülkenin halk oylamasıyla seçilen ilk cumhurbaşkanıdır. Türkiye'nin anayasası, ülkenin yasal sistemini ortaya koyar. Hükûmetin temel ilkelerini içerir ve üniter bir merkezi devlet olarak Türkiye'yi tanımlar.

Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı tarafından uygulanırken yasama yetkisi, Türkiye Büyük Millet Meclisi olan tek meclis parlamentosuna verilir. Yargı, yürütme ve yasama organından doğal olarak bağımsızdır; ancak 2007, 2010 ve 2017 yıllarındaki referandumlarda yürürlüğe giren anayasal değişiklikler, hakim ve savcıların atanması veya görevden alınması için Cumhurbaşkanı ve iktidar partisine daha büyük yetki vermiştir. Anayasa Mahkemesi, yasaların ve anayasanın kararnamelerinin uygunluğu hakkında karar almakla suçlanmaktadır. Danıştay idari davalar için son başvurucunun mahkemesi ve diğer tüm kişiler için Yüksek Temyiz Mahkemesidir.

Her iki cinsiyet için genel oy hakkı, 1933 yılından bu yana Türkiye genelinde uygulanmaktadır ve 18 yaşına girmiş her Türk vatandaşı seçme hakkına sahiptir. Türkiye'de 85 seçim bölgesi vardır ve bu seçim bölgelerinden aday olan 18 yaş üstü kişilerden 600 tanesi beş yıl aralıklarla liste usulü çoğunluk seçim sistemi yoluyla milletvekili olarak seçilir. Anayasa Mahkemesi, laiklik karşıtı veya ayrılıkçı gördüğü siyasi partilerin kamu finansmanını veya tamamen varlıklarını ortadan kaldırma hakkına sahiptir. Ülkede %10 seçim barajı uygulaması vardır.

Tahkim, Galatasaray'ın 105 bin lira para cezasını onadı
Penta Teknoloji'den 2021'de 405 milyon TL'lik brüt kar Vali Canalp: Ayçiçeği yağı üretimi artarak devam edecek
Ayçiçek yağı taşıyan 4 gemi yolda Bakırköy Adliyesi'nde darbedilen avukat hastaneye kaldırıldı Taksim metro istasyonu bugün saat 13.00'ten itibaren kapatılacak Türkiye'nin dördüncü sondaj gemisi yola çıktı Sırbistan'da Türk kauçuk fabrikası için tören Konya'da ayçiçeği yağı stoğu yaptığı iddia edilen marketlere ceza CHP'li Öztrak: Türkiye savaşa büyük bir buhranda yakalandı Okula negatif test sonucu almadan dönülmeyecek Cumhurbaşkanı Sözcüsü Kalın, Sherman ile görüştü Sanmar Denizcilik bir ayda rekor sayıda römorkör tamamladı Zelenskiy, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bilgi verdi Trenlerde HES kodu sorgulaması kaldırıldı 3 bin yeni bekçi alınacak İbrahim Kalın: Saldırıların sürmesi büyük hata olur KARDEMİR Yönetim Kurulu Başkan Vekilliğine Ömer Demirhan seçildi Karkamış'a 2 havan topu düştü KARDEMİR'den 3,85 milyar TL kâr Nebati başkanlığında Fiyat İstikrarı Komitesi toplandı TFF'den yeni yayın ihalesiyle ilgili açıklama Çavuşoğlu: Henüz boğazlardan geçiş ve geçiş talebi olmadı Benzin ve motorin fiyatlarında indirim Oktay: Her türlü yapıcı katkıyı vermekteyiz Şirikçi ailesinin acı günü Ordinaryüs Profesör İvet Bahar 21. Vehbi Koç Ödülü'nün sahibi oldu Koç Holding'de bayrak değişimi Türk taşımacılar için alternatif güzergah Türk Eximbank'ta Yönetim Kurulu Başkanlığı'na atama