E-belgeye salgın dopingi

Dijital resmi evrak kullanımına yaygınlık kazandıran uygulamalar son yıllarda hızlanmıştı. Kademeli olarak indirilen baremlerle birlikte 2017'den itibaren geniş kesimler edönüşüme dahil edildi.

Ancak en geniş kesimleri kapsayan uygulama, geçen Temmuz ayından itibaren yürürlüğe sokuldu. Pandeminin büyük etkisi ile geçen Temmuz ayında e-arşiv fatura kullanımına dönük yeni tebliğ, hem şahıslarda, hem de tüzel kişilerde milyonları kapsam dahiline aldı. Hatta vergi mükellefi olmayan şahıslar da belli oranların üstündeki e-arşiv fatura için kapsam dahiline girdi. Yürürlüğe giren uygulamada, vergi mükellefi olmayan sahıslarda 30 bin TL üstü, vergi mükellefi olan şahıslarda 5 bin TL ve üstü e arşiv fatura zorunlu oldu.

Son olarak yukarıdaki tebliğe tabi olanlar dahil, e-arşiv fatura ve e-fatura başta olmak üzere resmi evrakta dijitalleşen uygulamaların dev bir pazar yarattığı rahatlıkla söylenebilir.

Hem pratikliği hem zorunlu hale gelmesi bu alana talebi artırırken, teknik altyapı hizmeti veren şirketler de yüksek seviyede hizmet üretmeyi sürdürüyor.

Tüketicilerin alışveriş ve ödeme alışkanlıklarında görülen dönüşüm, KOBİ’leri işlerini bir şekilde dijital dünyaya entegre etmeye itti. KOBİ’lerin e-Belge ve e-Dönüşüme olan ilgisi yüzde 100 artarken, önümüzdeki 3 yılda bu hızda büyüme bekleniyor. Salgının başlangıcından bu yana e-dönüşüm sektörü yüzde 50 oranında, en çok ilgi gören ise elektronik imza oldu.

Eskiden sadece e-fatura olarak bilinen e-dönüşüm, çok geniş bir hizmet ağını kapsıyor aslında. İçinde e-bordro'dan, e-mutabakata, e-ihtardan, e-sipariş, e-dekonta uzanan geniş bir alan var. GİB tebliğine göre bu yıl, yıllık cirosu 5 milyon TL’yi aşan mükelleflere e-faturaya geçiş için son tarih 1 Temmuz’du. Bu zorunlulukla temmuzda yoğun geçiş dönemi yaşandı. e-faturaya kayıtlı kullanıcıların sayısı 2019 sonunda 197 bin iken, bu yıl ise şimdiye kadar 300 bini aştı. Yıl sonunda bu sayının 350 bine çıkması öngörülüyor. Geçen 5 yılda oluşturulan fatura sayıları milyon seviyelerinden milyar seviyelerine çıktı. 20 bin mükellef aylık ortalama 10 milyon fatura döngüsü oluşturdu. Daha sonra e-Arşiv Fatura’nın da hayata geçmesiyle bu sayı 4-5 milyara kadar ulaştı. GİB verilerine göre; bugüne kadar 28 milyar adet e-Belge düzenlendi. Gelecek beş yıllık süreçte yeni elektronik belge türleri ile kamu kuruluşlarına ilişkin zorunluluklar getirileceğini öngörülüyor.

ODİT Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr Murat Bilgin, gelecek yıllarda büyük ve küçük ölçekli mükellefler ile vergi mükellefi olmayanlara dönük baremin daha da düşürüleceğini tahmin ettiğini belirterek, "E dönüşüm sistemine girecek kesimler daha da genişleyecek. İş sahası da büyüyor, hizmet ağı da. Hızla artan talep, uzman desteği ile buluşmalı" diyor.

E dönüşümde teknik altyapı hizmeti veren uzman kuruluşlar arasında TÜRKKEP de var. Pandeminin özellikle KOBİ’ler için kaynak tasarrufunun ve hızlı iş yapmanın önemini artırdığını ifade eden TÜRKKEP Genel Müdürü Olcay Yıldız, “Daha önce bütçe ya da dönüşüm sürecinin sancılarını gerekçe olarak gördüklerini gözlemliyorduk. Devletimiz dönüşüm süreçlerini destekledikçe bu süreçlerin sağladığı tasarruf ve hızı gördükçe, KOBİ’lerin ilgisiyle talebinin arttığını açıkça görmeye başladık. Pandemide geleneksel iş süreçlerinden elektronik iş akışlarına doğru hızlı bir geçiş oldu. Bu geçiş güven hizmetleri katmanını zorunlu hale getirdi. Bu dönemde özellikle KEP ve e-İmza ürünlerimize ve çözümlerimize yönelik oldukça yoğun talep aldık. E-dönüşüm artık yeni dünyanın vazgeçilmez bir parçası” dedi.

Digital Planet Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Vural, “Şimdi ise gelişme göstermek ve gelecekte var olmak isteyen KOBİ’lerin kısa, orta ve uzun vadeli tüm stratejilerinin bir parçası oldu. Yılın ilk çeyreğinde 1.500 şirket dijital dünyaya adım atarken, ikinci çeyrekte bu sayı 2 bin 500’ün üzerine çıktı. Geçen yıla göre dijitalleşen şirket sayının yüzde 50 arttığı ve toplamda 4 bini aştı. Bu artışta en önemli payın KOBİ’lere ait. Dijital dönüşümün maliyet ve zaman tasarrufu sağlıyor olması ile KOBİ’ler; dijitalleşmeye lüks olarak değil, zorunlu bir ihtiyaç olarak bakmaya başladı” diye konuştu.

Mikro Yazılım Genel Müdürü Alpaslan Tomuş, “KOBİ’lerin ticari yazılım kullanım oranı yüzde 25’ler seviyesinde. Ticari yazılımlara olan ihtiyaç daha da artacak” dedi.

"Devlet amiral gemisi olmalı"

Sağladığı önemli avantajlar nedeniyle e-dönüşüm ile yazılım sektörünün 2020 yılında önemli bir büyüme yaşanacağını söyleyen TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı K. Erman Karaca KOBİ’lerin de bu konuda teşvik edildiğini ifade etti. Kâğıt fatura basımı, kargo ile gönderimi ve arşivleme maliyetini ortadan kaldıran E-Fatura ve E-Arşiv uygulamasıyla kâğıt fatura yavaş yavaş tarih olduğunun altını çizen Karaca, ”Günümüzde özellikle, çok sayıda fatura kesen işletmeler için önemli kolaylıklar sağlayan bir uygulama olduğundan işletmeler arasında hızla kendisine yer buldu. KOBİ’lerde dijitalin kaçınılmaz olduğunu salgında anladı ve yatırımlarına başladı” dedi. KOBİ’ler ağ kültürüne adapte olup, teknolojiyi kaldıraç olarak kullanırlarsa başarı şansları çok yüksek olduğunu vurgulayan Karaca, “Dijital dönüşümün maliyetli olması nedeniyle KOBİ’ler açısından kaynak sıkıntısı yaratabiliyor. Firmalar önceliklendirme yaparken doğal olarak ilk önce zaruri ihtiyaçlarına kaynak ayırıyorlar. Dijitalleşme sürecinin KOBİ’lere ulaşabilmesi için devlet amiral gemisi rolünü üstlenmeli. TÜBİSAD’ın Türkiye’nin Dijital Dönüşüm Endeksi Raporu’na göre 2019 yılı itibarıyla 139 ülke içinde dijital dönüşüm performansımız ortalama seviyelerde” dedi.