İş dünyası: Tarihi gerçekleri çarpıtan, politik temelli bir açıklama

Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK) Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ: Tarihsel gerçekliklerle bağdaşmayan bu talihsiz açıklamaların iki ülke arasındaki köklü ve çok yönlü dostluk ilişkilerinin ruhuna aykırı olduğu aşikârdır" ifadelerini kullandı. Türk iş dünyasının Biden'ın ifadelerini büyük hayal kırıklığıyla takip ettiğini ifade eden Yalçındağ, "İki ülke arasındaki siyasi ve askeri anlaşmazlıklara rağmen ekonomik ve ticari iş birliklerinin artırılmasına yönelik gece gündüz çaba sarf ettiğimiz bugünlerde, aynı hassasiyetin ABD yönetimi tarafından da gözetilmesini bekliyoruz.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak: ABD Başkanı Joe Biden’ın 1915 olaylarına ilişkin olarak politik bir söylemle yaptığı sözde soykırım ifadesini büyük bir üzüntüyle karşıladık. Türkiye, köklü tarihi boyunca asla böyle bir insanlık suçu işlememiştir. Uluslararası hukuk açısından da geçerliliği olmayan bu gerçek dışı, politik temelli ve dayanaksız ifadeye şiddetle karşı çıkıyor, tümüyle reddediyoruz. Dost ve müttefik ülke olarak nitelendirdiğimiz ABD’nin, bir üçüncü ülke olarak kimseye yarar sağlamayacak bu haksız tutumunu, ne siyasi ne de diplomatik açıdan doğru bulmuyoruz.Yaşanan farklı sorunlara rağmen, Türkiye ile ABD arasında ekonomik ve ticari iş birliğinin artırılması için ortak çaba gösterdiğimiz böylesine kritik bir süreçte, ABD yönetimini bir kez daha hassasiyetleri gözetmeye ve tavrını gözden geçirmeye davet ediyoruz. Türk iş dünyasının dış ekonomik ilişkilerine, dünyanın dört bir yanında değer katmak için yürüttüğümüz ticari diplomasi faaliyetlerimizi kararlılıkla sürdüreceğiz.

TÜSİAD: ABD Başkanı Joe Biden'ın Osmanlı İmparatorluğu'nda 1915 Ermeni tehciri ve sonrasındaki trajik olayların yıl dönümünde soykırım ifadesini kullanmasını esefle kınıyoruz. Tarihi olayların siyasi beyanatlarla değil, tarihçiler ve araştırmacılar tarafından değerlendirilmesinin ve daha da önemlisi toplumlar arasında diyalog yoluyla ele alınmasının doğru olduğunu düşünüyoruz. Bundan sonraki süreçte bölgedeki tüm toplumların barış, refah ve huzur içinde yaşaması için tüm tarafların katkıda bulunması, müttefik ve bölge ülkelerle ilişkilerin onarılması, sorunların diyalog ve diplomatik yumuşak gücün yeniden önceliklendirilmesi yoluyla çözümü, yapıcı bir gündemle ilişkilerin şekillendirilmesi ve sağduyunun öne çıkması büyük önem taşımaktadır.

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu: Şiddetle kınıyorum. Siyasi hesap ve popülist kararlarla tarih değiştirilemez. Tarihi gerçekleri çarpıtan bu karar, Türk-Amerikan ilişkilerini olumsuz etkileyecektir.

TİM Başkanı İsmail Gülle: Tarihi gerçekler ‘sözler’le çarpıtılamaz, resmi belgelerdeki gerçekler ‘sözler’le değişmez. Türkiye-ABD ilişkileri bir grup radikal baskı grubunun tarihi çarpıtan ihtiraslarına feda edilemez. ABD Yönetimi ilişkilerde telafisi zor sonuçları olacağını bilmelidir.

MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan: ABD yönetimi tarafından tarihi gerçeklerden uzak bir niteleme ile ülkemizi ve milletimizi hedef alan temelsiz çirkin ithamları reddediyor, şiddetle kınıyoruz. Ne tarihimizde ne de milletimizin vicdanında yeri olmayan bu yakıştırmalar hiçbir şekilde kabul edilemez.

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan: ABD yönetiminin 1915 ile ilgili yaptığı sözde soykırım açıklaması tarihi gerçeklerle bağdaşmamaktadır. Açıklamayı şiddetle kınıyor, konunun siyasilere değil tarihçilere bırakılması gerektiğine inanıyorum.

İTO Başkanı Şekib Avdagiç: ABD Başkanı Biden’ın sözde 'soykırım' ifadesini büyük talihsizlik olarak görüyor ve şiddetle reddediyoruz. Siyasetçilerin tarihçi rolüne soyunmaları son derece yanlıştır. Bu ifade müttefiklik ile bağdaşmayan bir yaklaşımdır.

ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın: Hiçbir hukuki dayanağı olmamasına rağmen siyaseten 1915 olayları için 'soykırım' ifadesini kullanan ABD Başkanı Joe Biden iki ülke ilişkilerine zarar verecek bir seçimde bulunmuştur. Bu karardan ötürü kendisini kınıyorum.

Mustafa Karabağlı / ESİD: Biden'ın 1915 olaylarını "soykırım" olarak nitelemesi büyük bir talihsizliktir. Tehcir sırasında ve sonrasında meydana gelen, sonuçları üzücü olayların soykırım olarak nitelendirilmesi tarihi gerçeklerle örtüşmüyor. Tarihi olaylar hakkında siyasetçilerin değil, tarihçilerin ve araştırmacıların gerçekleri gün yüzüne çıkarması gerekir.

Türkiye Genç İş İnsanları Konfederasyonu: Tarihin hiçbir döneminde Türk hakimiyeti altında yaşayan etnik unsurlara yönelik soykırım ya da kötü muamele içeren bir eylem söz konusu olmamıştır. Tehcirin, siyasal saiklerle soykırım olarak nitelenmesi, tarihi gerçekler ve tertemiz geçmişimizin ışığında hükümsüzdür.

Alp Avni Yelkenbiçer / EGİD: “Soykırım” ifadesi Türk ve Ermeni toplumlarının dostluğuna ve bir arada yaşama kültürüne zarar verebilir. Türk Amerikan ilişkilerinin de bozulmasına da yol açabilir. Tarihi olayların iç siyaset ve uluslararası siyaset malzemesi yapılmasını doğru bulmuyoruz.

Jak Eskinazi / EİB: Soykırım iddiası, aziz milletimize atılmış büyük bir iftiradır. ABD Başkanı’nın, tarihi gerçeklerle bağdaşmayan, hukuki temelden yoksun bu açıklamaları Türkiye-ABD arasında belirlenen büyük hedeflerin gerçekleşmesinin ötelenmesine yol açabilecektir.

Hasan Çakırmelikoğlu / Giresun TSO: Siyasi hesap üzerine yapılan iftira içerikli açıklama kabul edilemez."Ermeni soykırımı" iftirasını kınıyoruz. Bu karar, Türk-Amerikan ilişkilerini olumsuz etkileyecektir. Bölgemize fayda sağlamayacaktır.

Ömer Faruk Başaran / ASİAD: Siyasi istismara dayalı bu açıklamanın ikili ilişkilere, Kafkasya’da bölgesel barışa ve Türk ve Ermeni toplumları arasında kurulabilecek yeni bir diyalog zeminine darbe vurmuş olduğu açıktır.

Mustafa Çınar / DERSİAD: 1915 olaylarına ilişkin olarak ABD politikacısının, konjonktürel ve siyasi saiklerine veya lobicilere olan şahsi minnet ve mülahazalarına göre yapacağı beyanatın hiçbir hükmü bulunmamaktadır.

Nurettin Özgenç / KOBİDER: ABD Başkanı Joe Biden, önce kendi kanlı ve karanlık tarihine baksın, Türkiye'yi kirli emellerine alet ederek suçlamaya kalkmasın.