Analog ve dijital çizgiye dair her şey!

HELİN KAYA

Her şey nasıl başladı?

Her şey kendi kendime “Benim yaşımda çizgi roman okuyan kalmış mıdır?” sorusuyla başlamıştı. Bir gün plajda yaşıtım birini gördüm, sonra çocukların basketbol eğitiminde bir baba gördüm kenarda beklerken hep çizgi roman vardı elinde. Ben de şu soruyu sordum kendime, “Kaç kişiyiz?’’ Sonrasında ajansta konuyu masaya yatırdık ve ekip hep zarar edeceğimizi söyleyip görüşlerini paylaşsa da, İCAF her yıl zarar ederek yaşamına devam etti. İCAF tarzının tek örneği ve bir gün büyük destekler alacağını da biliyoruz.

Festival bu süre zarfında ne tür yenilikleri bünyesine ekledi?

Festival başladığı günden beri disiplinlerini çok değiştirmedi. Çizgi roman, sarı sayfalar, karikatür, animasyon, grafitti, atölye ve söyleşiler, NFT, gaming, fanzin, yayın evleri, tasarımcılar, mizah dergileri ve çizim atölyeleri…

İCAF bu süreçte aslında bu dünyanın önemli paydaşlarının hepsini tek bir şemsiye altına toplamış oldu.

Festivalin geleceğine dair hedef ve misyonlarınızdan bahseder misiniz?

Festivalin en büyük hedefi analog ve dijital çizgiye dair her şeyin konuşulması. Doğu Avrupa’dan Japonya’ya, Baltıklardan Kuzey Afrika ve Ortadoğu’ya kadar çizgi, yaratma ve sokak sanatının en önemli etkinlik olarak İstanbul’u başkent yaparak bu konuda devam etmesi. Çizgi her şey. İnsanoğlu ilk mağara görselinden bugüne değin en etkin şekilde çizgi ile anlattı, çizgi ile ifade etti ve çizgi ile betimledi. Çizgi çok ama çok önemli.

Sanatın birbirinden değerleri pek çok kolu var. Peki çizgi, sanat dünyasında kendine nasıl bir yer buluyor?

Gerçek anlamda özellikle grafitti ve çizgi roman tarafındaki sanatçıların ürettikleri artık ülkemizde bir değer ediyor. İCAF daha büyüse tüm bağımsız sanatçıların emeklerinin ve ürettiklerinin karşılığını almaları mümkün olacak. Londra, New York, Paris, Berlin gibi büyük şehirlerde sokak sanatçılarının eserleri gerçek anlamda çok ciddi fiyatlamalar ile satılıyor. Önümüzdeki dönemde sihirli kelime festival az ya da çok imkanı olan herkese bir baskı resim alıp eve koymaya, bir sanatçının elinden çıkma bir işi edinebilme şansı sunuyor. Evinizin duvarını süsleyen o parçaların bir öyküsü olacak, matbaadan çıkmış hazır çerçeve ile olmayacak.

Çizgi sanatçıları yurt dışında birçok fırsat yakalarken bu oranın ülkemizde düşük seviyelerde olduğunu gözlemliyoruz. Buna katılıyor musunuz? Bir gelişim sürecine girilmeli mi sizce?

Kamu kurumları dahil yeterince destek alamayan bir festival varken sanatçıların ticari eder anlamda gelişmeleri çok mümkün değil. Öncelikle sadece büyük metropollerde karşılığı var. Küçük şehirlerde sıfıra yakın.

Diğer bir konu ise; ülkemizde herkes bir şeyin orijinalini alabilecek paraya sahip değilse replikasını almayı tercih ediyor kültürel olarak. Dünyanın en pahalı ürünlerini üreten Fransa Grenoble kökenli bir markanın ürünü 50 bin TL iken sokakta 1.500-2.500 TL’ye taklidi var.

Yani bir sanat eserini alacaksanız bir sanatçının elinden çıkmış olanı alın ve evinize koyun, inanın büyük bir keyif alacaksınız. İlk orijinal işi Makedonyalı bir sanatçının İstanbul YT üniversitesinde açılan sergisinden almıştım halen saklarım. Mesela oğullarıma çok ciddi meblağlar ödeyerek orijinal koleksiyoner camları arasında saklanan ve ileride ihtiyaç duyduklarında satabilecekleri bir emtia hazırladım.

Mesela 1939 Bir Superman’e sahipseniz 125.000-5.300.000 USD arası satışlar oldu geçmişte. Benim aldıklarımı o yıllarda döviz ile değerlendirsem asla bu kadar değerlenmeyeceklerdi örneğin. Kısacası çizgi size her zaman iyi gelecektir.

Festivali Türkiye geneline yayma gibi bir düşünceniz var mı?

4 yıl önce Ankara’da yaptık fakat destek olan marka bir daha olmayacağını açıkladı ve biz de durdurduk. Bence İzmir, Ankara, Antalya, Eskişehir vb. şehirlerde bakanlıklar veya belediyeler destek olursa neden olmasın.

Bu yıl katılımcılar ne tür programlarla bir araya gelecek

Bu yıl mekan sıkıntısı nedeniyle yine cebimizden ödeyerek bir alan yaratabildik kendimize. Havaların soğuk olduğu bir dönemde Gazhane’de, P-2 Otopark, H Gölgelik, İklim Müzesi 1 ve 2 üst katı, T Atölye, P Ek Bina mekanlarında, Devrim Kunter, Emrah Ablak, Zehra Ömeroğlu, Mehmet Çağçağ, İlke Ekbul, Uykusuz, Mis Dergi, Leman Dergi ekipleri, 11. Canlandıranlar Uluslararası Film Festivali Kazananlar Seçkisi ve daha fazlasıyla birlikte olacağız. Sanatçılarla birlikte ve şöylesi bir program ile çizgi severler ile olacağız.