‘Şimşek’in istifa’ söylentisinin ekonomiye maliyeti 10 milyar dolar

Gazeteci Erdal Sağlam, 10haber’de “Şimşek gidiyor’ söylentilerinin faturası 10 milyar dolar” başlıklı yazısında, geçen hafta piyasalarda oynaklığa yol açan iddiaların maliyetinin hesaplandığını açıkladı.

Sağlam, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in istifa edeceğine yönelik söylentilerin ekonomiye faturasının 10 milyar dolar olarak hesaplandığını, bu hesabın daha çok döviz rezervindeki kayıptan yola çıkılarak yapıldığını tahmin etti. Rezerv kaybına karşılık, aylık ortalamalara göre ağustosta sepet kurda artışın yüzde 3’e çıktığını da hatırlattı.

Geçen haftalarda piyasalarda, Mehmet Şimşek’in istifa ettiğine yönelik söylentiler yer alırken, danışmanlarla arasında huzursuzluk olduğu gibi haberlerde çıkmıştı. Sağlam bu haberlerin, yine iktidar tarafından yayıldığına yönelik iddialar olduğunu iletirken, nedenini de Şimşek ve yeni ekonomi politikalarına karşı olan eski siyasetçi ve medya kuruluşları olarak belirtti. 

Söylentilerin zamanlaması

Söylentilerin zamanlamasına yönelik iddianın da enflasyonda düşüş hızlanmadan olduğunu belirten Sağlam, ekonomideki daralmanın da belirginleşmesiyle yine aynı kesimlerin irtibatlı olduğu iş dünyası temsilcilerinin rolüne dikkat çekiyor.

Uygulanan ekonomik programda daralmanın kaçınılmaz göründüğünün ve tüm kesimlerin etkileneceğinin bilindiğini belirten Sağlam, şikayetlerin buna karşılık sürdüğünü de ekliyor. Diğer yandan da iş dünyasının yakın geçmişte uygulanan ekonomi politikalarıyla varlıklarını çok artırmasının da bunda etkisi olduğunu belirtiyor.

Mehmet Şimşek, söylentilerin sonucunda itibar kaybına uğradı mı?

Erdal Sağlam yazısına şu şekilde devam ediyor:

“Peki, Mehmet Şimşek, bu söylentilerin sonucunda itibar kaybına uğradı mı derseniz; tam tersi bir sonucun çıktığını söylemek mümkün. Yaşanan gelişmeler Mehmet Şimşek ve politikasının uygulanmaya devam etmesinin kaçınılmaz olduğunu yeniden gösterdi bile diyebiliriz.

Peki, bu söylentilerin ekonomiye faturası ne oldu? Ekonomi yönetimiyle yakın ilişkide olan iş kesimlerinden aldığımız bilgilere göre bu konuda bir hesap yapılmış. Ekonomi yönetiminin, son söylentilerin ekonomiye faturasını 10 milyar dolar civarında hesap ettiğini öğrendik. Bu hesap içine ne katılmış, nasıl hesap yapılmış, açıkçası bilmiyoruz ama verilere baktığımız zaman, bu süreçte yaklaşık döviz rezervi kaybının hesaplarda asıl unsuru oluşturduğunu tahmin ediyoruz.

Rezervlerde erime

Ağustos başından bu yana, döviz rezervindeki erimenin 7-8 milyar doları bulduğu tahmin ediliyor. Daha önce küresel Japon yeni carry trade furyası nedeniyle, 5-6 milyar dolar rezerv kaybı olmuş, ancak daha sonra bunun 1 milyar doları hariç geri gelmişti. Seçimden sonra toplam 94 milyar dolarlık rezerv artışının son gelişmelerle 88 milyar dolara indiğini söyleyebiliriz.

Hem rezerv kaybı yaşanırken hem de Merkez Bankası’nın bu süreçte yani ağustosta kurlardaki eski seviyeyi koruyamadığı görüldü. Hatta ağustosta çıkacak enflasyon rakamına da bağlı olarak, TL’nin reel değer kaybı olduğu söylenebilir. Ağustosta sepet bazında aylık ortalama olarak kurlardaki artış yüzde 3’ü buldu. Bu oranın normal şartlarda, yani enflasyon hesaplamalarına bakıldığında, yüzde 1,5’i aşmaması gerekiyordu.

“Şimşek’e desteğin tam anlamıyla gösterilmesi gerekiyor”

Özetle, rezerv kaybının yanında bu kurlar üzerindeki söylentilerin baskısını da bunun etkisinin olduğu, son dönemdeki dövize talebin yeniden kıpırdanmasını da hesaba katmak gerekebilir.

Tüm bu hareketler, uygulanan ekonomik programa zaten sağlanamayan güvenin iyice zayıflamasına neden oluyor. Bu sakıncayı giderip güven sağlamak ve enflasyon beklentilerini düşürebilmek için Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni program ve ismi bununla özdeşleyen Bakan Şimşek’in arkasında daha sıkı durduğunu, eylemleriyle göstermesi gerekiyor.”