Seçim barajı yüzde 7'ye iniyor, grup kurma şartı kalkıyor

ANKARA - TBMM'ye sunulan Milletvekili Seçim Kanununda yapılan değişikliğe göre, ittifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin çıkaracağı milletvekili sayısı, her bir seçim bölgesinde ittifak içinde elde ettiği oy sayısı esas alınarak genel D’Hondt uygulamasıyla belirlenecek. Yani her parti aldığı oy oranında milletvekili çıkaracak. İttifak içindeki siyasi partiler gerekli oy oranına ulaşmadan ittifak artık oylarından faydalanarak milletvekili çıkaramayacaklar.

Kanun teklifi ile siyasi partilerin seçimlere girme şartı yeniden düzenleniyor. Mecliste grup kurma şartı kaldırıyor. Seçmen göçünü önlemeye dönük düzenlemelerde yasa teklifinde yer alıyor. İl ve ilçe seçim kurulu başkan ve üyeleri, birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasından kurayla belirlenecek.

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı ile MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız Milletvekili Seçimi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni TBMM’de yaptıkları basın toplantısı ile kamuoyuna açıkladı.

Yazıcı, yaptığı açıklamada teklifin 15 maddeden oluştuğunu belirterek, ülke seçim barajının 7’ye indirilmesini teklif ettiklerin söyledi. Yazıcı, teklifin 2. maddesi ile 2839 Milletvekili Seçim Kanunun 34. maddesinde ‘İttifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde seçim çevrelerinde milletvekili hesabı ve dağılımı ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim çevresinde aldığı oy sayısı dikkate alınarak bu maddenin üçüncü fıkrasına göre yapılır’ düzenlemesi yaparak Dhondt sisteminin uygulanacağını belirtti.

Gazetecilerin D’Hondt sistemine ilişkin sorularını yanıtlayan Hayatı Yazıcı; “Mevcut durumda ittifak barajı geçmesi halinde; oylar ittifak içinde toplanıyor, genel D’Hondt sisteminde; kaç milletvekili ittifakın çıkaracağı genel sıralamasına giriyor ve ittifak kategori haline geliyor. İttifakı oluşturan partilerin o milletvekilinin oy oranlarına göre ortak oy dağılımı yapılmak suretiyle kendi içinde hesaplanıyor. Burada biz bunu ayrıştırdık. Her partinin D’Hhondt uygulamasında görünür olmasını sağladık. Yani ittifakı oluşturan oy oranları, ittifak çerçevesinde oyu belirlenecek, o oyla birlikte genel D’hondt sıralamasına girecek. İttifak içinde aldıkları oylar belirlenecek, sonra ittifak olursa her partinin aldığı her partinin oy miktarı genel D’Hhondt sıralamasında işlem görecek” dedi.

Milletvekili çıkarması kendi oyuna bağlı

MHP Genel Başkan Yardımcısı Yıldız ise, “Daha açık şekilde izah edeyim. Milletvekili seçim kanununda yapılacak değişiklikle siyasi partiler seçim bölgesinde gerekli oy oranına ulaşmadan içinde bulunduğu ittifakın oyundan faydalanarak milletvekili çıkaramayacaktır. Açık izahı budur. Türkiye genel barajını ittifak ile geçecek ancak milletvekili çıkarması kendi oyuna bağlı. Çünkü bu çok büyük haksızlıklara sebep olmuştur” dedi.

Muhalefetin yasa teklifinin Meclis’te görüşmeleri sırasında barajı daha düşük olması yönünde teklif getirmesi halinde yaklaşımlarının sorulması üzerine Hayati Yazıcı, “Meclisin iradesine ipotek koyamayız. Bu bizim teklifimiz. Bugüne kadarki verileri böyle değerlendirdik, böyle uygun gördük. Meclis ne yapar bilmiyoruz” dedi.

MHP Genel Başkan Yardımcısı Fethi Yıldız, teklifin kapsamlı olmadığı belirterek, “Bu kanun yürürlüğe girdiği andan itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimler uygulanmaz. Erken seçim tartışmalarına son verilmiştir” dedi.

Yasa teklifi ile il seçim kurulu başkan ve üyeleri ile ilçe seçim kurulu başkanının birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasında kura ile belirlenmesi, siyasi partilerin sandık kuruluna üye adayı bildirmelerine ilişkin konular düzenleniyor.