Şaban Ayı’nın önemi nedir? Şaban Ayı’nda oruç ne zaman tutmalıdır?

Şaban Ayı’nın önemi nedir?

Şaban ayı, hicrî takvime göre Ramazan-ı Şerif’ten bir önceki ay olması hasebiyle bu mübarek mevsime bir nevi hazırlık niteliği taşımaktadır. Kişilerin bu süreçte tutulan oruçlar ve yapılan ibadetler Ramazan ayına yönelik hazırlık sayılır. Yapılacak ibadetler, tutulacak oruçlar bu ayda başlanılır ve artırılarak devam edilir. Ayrıca kişiler bu ayın giriş yapmasıyla kendilerini haram işlerden uzaklaştırarak Allah'a yakınlaşırlar.

Şaban Ayı’nda oruç ne zaman tutmalıdır?

Şaban ayı oruçları ilk gün başlar. Şaban ayının ilk gün orucu olduğu gibi Hadis-i Şerif’te “Kim Şa‘bân’dan bir gün oruç tutarsa, Allâh-u Teâlâ onun cesedini cehenneme haram kılar.” buyurularak herhangi bir gün de ifade edilmiştir. 2024 yılında 1 Şaban 1445, 11 Şubat 2024 Pazar gününe denk gelmektedir. Cumartesi’yi Pazar’a bağlayan gece sahura kalkılarak ilk gün orucuna niyetlenilebilir. Şaban ayı orucu kaç gün tutulur diye baktığımızda ise toplamda 6 güne tekabül etmektedir. Şaban ayının ilk perşembe orucu vardır. Ebu Abdullah el-Hubeyşi (Rahimehullâh)ın rivayet ettiği bir hadis-i şerifte şöyle varid olmuştur: “Şaban’ın ilk ve son perşembesini oruçlu geçireni, rahmeti ile cennete girdirmek Allah Teâlâ üzerine bir hak olur.” Şaban Ayının 13. 14. 15. gününde tutulan oruçlar bulunmaktadır. Eyyam-ı Biyd günleri Hicri ayların 13. 14. ve 15. günlerine denir. Bu günlerde oruç tutmak oldukça faziletlidir.

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın resmi internet sitesinde "Eyyam-ı Biyd" hakkında şu ifadelere yer verildi:

Eyyâm-ı biyd (aydınlık günler) ayın en parlak olduğu hicrî ayların 13, 14 ve 15. geceleridir (Buhârî, Savm, 60). Ay bu gecelerde tam olarak göründüğü ve geceleri her zamankinden daha çok aydınlattığı için bu isim verilmiştir. Resûlullah (s.a.s.), her ayın bu günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiş (Ebû Dâvûd, Savm, 69; Tirmizî, Savm, 54) ve o günlerde oruç tutmanın senenin tüm günlerini oruçlu geçirmek gibi olduğunu belirtmiştir (İbn Mâce, Sıyâm, 29).

Bir de Şaban ayının son pazartesi orucu vardır. Şaban ayının son pazartesi günü tutulan orucun fazileti vardır. İslam alemi için oldukça büyük bir öneme sahip olan Şaban ayı, Peygamberimiz tarafından sıklıkla dile getirilen bir aydır. "Her kim Şaban’ın son pazartesini oruçlu geçirirse kendisi için günahları bağışlanır."(Gunye 1/187) Burada son Pazartesi gününden maksat, Şaban’ın son günü değildir. Zira Ramazan’ı karşılamak niyetiyle Ramazan’a bir, iki gün kala oruç tutmak men’ edilmiştir. (Gunye 1/187)

Şaban ayının son pazartesi günü tutulacak olan oruç için; "Niyet ettim Allah rızası için oruç tutmaya" diyerek niyet edilmesi yeterli olacaktır. Kalpten niyet etmek "Şaban ayının son pazartesi gününün fazileti için oruç tutulduğunun" bir işaretidir. Dileyen bunu açıkça belirterek de niyet edebilir.