"Okullar tamamen açılmazsa kasımda büyük patlama bekleyin"
21 Eylül’de okul öncesi ve birinci sınıflar için okul zili çalacak. Türkiye’de 1 milyondan fazla öğrenci bu zille birlikte yüz yüze eğitimle ders başı yapacak. Eğitim sektörüne hizmet veren servis, yemek, kırtasiyecilerin de aralarında olduğu tedarikçiler ise yeni gelecek açıklamaları bekliyor.
Çiğdem YÜCESOY SUBAŞI
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un yüz yüze eğitimin detaylarını açıklamasından sonra geri sayım başladı. Devasa bir büyüklüğe ulaşan eğitim sektörü tedarikçileriyle birlikte pazartesi gününü bekliyor. Türkiye Özel Okullar Derneği Başkanı Nurullah Dal, yüz yüze eğitimin başlamasının sektörü ilk etapta rahatlatacağını ancak eğitimin tüm kademelerle birlikte başlaması gerektiğini söyledi. Dal, Avrupa’da birçok ülkenin salgında Türkiye’den daha ileri durumda oldukları halde okulları açtıklarını hatırlatarak şöyle konuştu: “Bizde de okulların bir an önce açılması gerekiyor. Açılmama durumu halinde kasım ayında çok büyük bir patlama bekleyin.”
Okulların bu dönemde büyük sıkıntılarla baş etmek zorunda kaldığını da sözlerine ekleyen Dal, özel okul öğrenci sayısı geçen yıl 1 milyon 470 bin civarındayken bu yıl 1 milyon 340 bine gerilediğini söyledi. Bu gerilemede pandemi nedeniyle kayıt yenilemeyi bekletenlerin etkili olduğunu da sözlerine ekleyen Nurullah Dal, ekonomik nedenlerle devlet okuluna geçenlerin sayısının 50 bine yakın olduğunun altını çizdi. Bu sayının daha da artmasından endişe duyulduğunu aktaran Dal, “Özel okullar olarak burs ve indirim oranlarımızı artırdık. Birçok okul yüzde 15 olan bursluluk oranını iki katına çıkardı. Özellikle mağduriyet yaşayan turizm sektörü çalışanı olan velilerimize indirimler uyguladık.”
KDV oranları yüzde 1’de kalmalı
Devletin uyguladığı KDV indirimi velilerin bütçesine rahat bir nefes aldırdı. İndirim sonrası okullar velilere ödeme bilgisi paylaştı. Buna göre peşin ödeme yapana peşin olarak iade yapılacak. Taksitlendirme yapan velilere ise iade her ödemeden sonra gerçekleştirilecek. Özel okullara yönelik uygulanan yüzde 8’lik KDV’nin kalıcı olarak yüzde 1’e çekilmesini öneren Dal, “Sadece pandemi dönemine özel olarak değil kalıcı olarak KDV’nin bu oranda uygulanması gerekiyor. Yüzde 8 uygulama özel okul velisinin cezalandırılmasıdır” açıklamasında bulundu.
Tedarikçiler zorda
Birinci sınıflarda yüz yüze eğitime başlayacak öğrenci sayısı 1 milyon 100 bin civarında. Bu rakamın yüzde 10 kadarı ise özel okul öğrencisi. Okul öncesiyle birlikte okula giderek eğitim görecek olan bu grubun başlaması tedarikçilerin de elini bir parça rahatlatacak.
Eğitim sektörüne hizmet veren tedarikçilerin çok büyük zorluklar yaşadığını da sözlerine ekleyen Dal, “Eğitime hizmet veren tedarikçi firmalar çok zorda. Catering, servis ve kırtasiyede tehlike çanları çalıyor. Eğer okullar tamamıyla yüz yüze eğitime geçmezse kasım ayında çok büyük bir patlama bekliyorum.”
Okulların 21 Eylül’de tamamen açılacağının duyurulmasıyla tüm hazırlıklarını yaparak servis araçlarını 1 Eylül’de işe başlatan sektör, şimdi ödemeler konusunda kara kara düşünüyor. Sadece İstanbul’da 15 bin şoför ve 15 bin hostes pandemi nedeniyle uzaktan eğitime geçmesi nedeniyle altı aydır gelir elde etmiyor. Kırtasiye sektöründe ise satışlar neredeyse durma noktasına gelmiş durumda. İstanbul’da 5 bin kırtasiye noktasının iflas etmek üzere olduğuna dikkat çeken Dal, “Okullar 21’inde açılacak diye esnaf çekle malı aldı. Ancak online’a geçilince kırtasiye alışverişi yapılmadı. Kırtasiyeciler şimdi elinde malıyla kalakaldı. İade etmek istiyor ancak ithalatçı kabul etmiyor.”